Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1962, Side 14
rúmin full af sjó.“ Þetta var reið-
arslag fyrir skipstjórann, því að
hann, eins og allir aðrir, trúði
því, að skipið gæti ekki sokkið.
Kl. 12,05 eða 25 mínútum eftir
áreksturinn fékk yfirstýrimað-
urinn, Wilde, skipun um að gera
björgunarbátana klára. Skip-
stjórinn fór síðan inn í loft-
skeytaklefann og skipaði 2. loft-
skeytamanni, Bride, að senda út
hjálparbeiðni. Kl. 12,12 hljómaði
alþjóða neyðarkallið CQD, sem
var notað í viðskiptum skipa,
á eftir því var skipsnafnið
Titanic morsað ásamt staðará-
kvörðun.
Aðeins í 10 mílna fjarlægð
sigldi s. s. California á leið sinni
frá London til Boston. Loft-
skeytamaðurinn þar, Evans, var
þreyttur og svekktur yfir ókurt-
eisislegu svari loftskeytamanns-
ins á Titanic. Kl. 11,30 slökkti
Evans á loftskeytatæki sínu.
Næstum samtímis sáu menn á
stjórnpalli ljósin á Titanic og
ætluðu að senda þeim ljósmorse,
en hættu við það, þegar Titanic
stanzaði og slökkti öll Ijós.
Engum datt í hug, að ljósin
höfðu ekki verið slökkt, heldur
skipinu snúið hart á bakborða
þannig að hliðin snéri ekki leng-
ur að Californiu.
California hefði getað víerið
komin til Titanic eftir % úr
stund. En nú höguðu örlögin því
þannig, að California hlustaði
ekki og heyrði því ekki neyðar-
kall Titanics.
Titanic lá því þarna eitt og yf-
irgefið. Að vísu heyrðu fimm
skip neyðarkallið, en það næsta
var í 58 mílna fjarlægð. Skip
þe.tta, Carpathia, svaraði kallinu,
og sagðist koma á fullri ferð. En
Titanic gat ekki flotið svo lengi.
Kl. 0,45 sendi Titanic í reynslu-
skyni út fyrsta neyðarkallsmerk-
ið SOS, sem alþjóðleg ráðstefna
var þá nýbúin að samþykkja, sem
alheims neyðarkallsmerki.
Frá kl. 0,45 til 1,40 voru send
upp neyðarljósmerki með 5 til 6
mínútna millibili. Ljósmerkin sá-
ust frá Californian en voru ekki
tekin alvarlega.
Á bátaþilfari Titanics var
unnið að því að koma bátunum
á flot og láta konur og börn
ganga fyrir. En það var erfitt, að
fá fólk til að viðurkenna hætt-
una, og margar konur neituðu að
fara í bátana án eiginmanna
sinna. Margir átakanlegir at-
burðir gerðust þarna á bátaþil-
farinu. Hljómsveit skipsins tók
nú að leika án afláts f jörug dans-
lög til að reyna að dreifa huga
mannanna. Nokkrir bátar voru
sjósettir hálftómir.
Minnismerki um 32 vélstjóra sem
fórust með Titanic.
Niðri í vélarúmi hvarflaði
ekki að neinum að yfirgefa
vinnustað sinn. Hér var unnið af
mikilli elju að því að viðhalda
gufuþrýstingi, svo að ljósavélar
og dælur mættu ganga. Yfirvél-
stjórinn lét opna allar vatnsþéttu
hurðirnar aftan við ketilrúm 4,
svo að auðveldara væri um alla
vinnu í vélarúminu, hægt var að
loka þeim aftur, ef sjórinn leit-
aði á. Smyrjari reyndi að bjarga
félaga sínum, sem lokast hafði
aftur í ásgangi, er vatnsþéttu
hurðinni þar var lokað. Nokkrir
unnu að því að fá meiri afköst
úr austurdælunni, sem dældi frá
ketilrúmi nr. 4.
Kyndari í ketilrúmi 4 vann að
því að minnka eldana þar, þetta
þýddi auðvitað minni gufu, en
sjórinn hækkaði stöðugt í ketil-
rúmi 4, og enginn vildi eiga það
á hættu að fá ketilsprengingu.
Kl. 1,20 var hann næstum búinn
að eyða eldinum, en þá fann hann
sjóinn hækka upp fyrir gólfplöt-
urnar. Hann hélt áfram að vinna
við katlana þar til sjórinn náði
honum upp að hnjám, en hljóp þá
upp stigann. Á leiðinni upp
fannst honum hann vera að
svíkja félaga sína og fór því of-
an aftur.
Hægt og hægt fylltust björg-
unai’bátarnir, sem síðan var
slakað í sjóinn og róið burt frá
hinu sökkvandi skipi, er nú lyfti
skutnum hátt yfir hinn slétta
hafflöt.
Kl. 2,10 var síðasta neyðarkall-
ið sent frá loftskeytaklefa Titan-
ics. Kl. 2,18 slokknuðu öll ljós, og
tveim mínútum síðar M. 2,20
hvarf hið stóra, fagra skip í
djúpið.
Tæpum tveim tímum síðar kom
Carpathia og tók fyrstu báts-
verja um borð. Kl. 8,30 hafði
skipið bjargað öllum, sem á líf1
voru og lagði af stað áleiðis til
New York með 705 menn, er
bjargað var af Titanic.
Titanicslysið kom sem reiðar-
slag yfir heiminn. Slysið olli mik-
illi tortryggni og vantrú á full'
komleika tækninnar. Menn ræddu
ástandið sín á milli og íhuguðu
hvernig farið hefði, ef Titanic
hefði tekið eitthvað tillit til
þeirra 6 íshættutilkynninga, er
skipinu barst daginn sem slysið
henti.....ef sjóleiðin hefði ver-
ið íslaus...., ef tunglsljós hefði
veri, ....... ef borgarísjakinn
hefði sézt 15 sek. fyrr,.... ef
vatnsþéttuskiljurnar hefðu verið
einu þilfari hærri,.... ef nægur
fjöldi björgunarbáta hefði verið
fyrir allt fólkið, og fe Californian
hefði bara komið til hjálpar.
Já, ef allt hefði verið öðruvísi
en það var, þá hefði þetta sorg-
lega slys ekki komið fyrir.
Það varörlagaríkt, að vatns-
þéttu skiljurnar voru svo lága1'
að næstu rúm fyllti er sjórinn
rann yfir skiljurnar. Og það var
fyrir neðan allar hellur að björg-
unarbátamir báru ekki meira en
helming þess mannfjölda, er um
borð var.
214
YÍKINGtlB