Sjómannablaðið Víkingur

Årgang

Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1979, Side 25

Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1979, Side 25
Einar Jónsson, fiskifræöingur: Um „íslensk” sjó- og fiskikort í fyrri grein minni var saga ís- lenskra sjómælinga dregin saman í örstuttu máli og því ófremdar- ástandi er ríkir í þessum efnum í dag lýst að nokkru, en ótrúlegs dáðleysis hefur gætt á þessu sviði, sem dregur víst dám af almennum doða og áhugaleysi er hér gætir í þessum efnum. Ékki var búið að gera öðru skil en sjókortum í fyrri grein, en nú skal vikið að fiski- kortum. I fljótu bragði virðist þessi hlið málanna varla efni í heila grein, því eftir því sem ég kemst næst við lauslega athugun, hafa einungis verið gefin út tvö fiskikort af Sjó- mælingum íslands. Forstjóri Sjó- mælinganna segir eftirfarandi um slíka útgáfu í Víkingsgrein, er áður var til vitnað (3. tbl., ’73): „Útgáfa svokallaðra fiskikorta er krafa fiskimanna, en fram að þessu hefur ekki verið hægt að sinna þessu verkefni sem skyldi, vegna mannfæðar við kortagerð og skorts á upplýsingum um sjáv- arbotninn.“ En þótt þáttur landsmanna sjálfra í fiskikortagerð sé rýr koma hér við sögu sem fyrr aðrir en við sjálfir, og saga slíkrar kortagerðar hér við land er sennilega orðin nær jafngömul og elstu sjókort, en þar eiga útlendingar að sjálfsögðu hlut að máli. Þannig munu kort sem Frakkar og Hollendingar gerðu af miðum sínum hér við land jafnframt hafa innihaldið upplýsingar, sem telja má til eig- inda fiskikorta, þótt ófullkomin hafi verið. Bretar, sem stærstan VÍKINGUR þátt hafa átt í „íslenskri“ sjó- kortagerð að frátöldum Dönum og landsmönnum sjálfum, tóku og snemma við sér í þessum efnum. Mjög snemma eftir að Danir höfðu lokið við að kortleggja landgrunnið og fiskislóðir um og eftir fyrsta áratug aldarinnar, fóru Bretar að færa upplýsingar inn í þessi kort sem gátu orðið fiski- mönnum að gagni, en þeir voru þá farnir að venja komur sínar hing- að á togskipum. Breskir einkaað- ilar tengdir togaraútgerðinni létu gera fiskikort af ýmsum miðum hér við land og síðar fór breska fiskifélagið — „British Whitefish Authority" — að gera hið sama; Kingfisher kortin. Upplýsingar voru keyptar af gamalreyndum togaraskipstjórum og þær færðar inn á sjókort, þannig að allar þekktar upplýsingar um botngerð á slóðinni var hægt að lesa af einu korti, þ.e. fiskikorti. í þessi kort voru ekki eingöngu færð inn auð- kenni um togbotninn, gerð hans, festur, klakka og skipsflök, heldur og stundum upplýsingar um fiski- sæld svæða eða bletta svo og hvenær (mánuðir, árstími) fiski- gengdar væri þar helst að vænta. Síðastnefndu upplýsingarnar hafa eflaust getað verið gagnlegar framandi sjómönnum, en heldur finnst manni sá skipstjórnarmað- ur græningjalegur, sem yrði að lesa sér til í kortum, hvar fiskjar væri að vænta. Slíkar upplýsingar um fiskigengd, stað og tíma, geta reynst næsta forgengilegar nema í víðara samhengi séu, enda vart Einar .lónsson. Önnur grein færðar inn á fiskikort lengur, a.m.k. ekki í smáatriðum eins og oft var gert fyrrum. En eftir blíva hinar lítt umbreytanlegu upplýs- ingar um togbotninn sem eru hverjum skipstjórnarmanni bráð- nauðsynlegar í hvert sinn er hann setur botntækt veiðarfæri í sjó. íslenska landgrunnið innan 200 m dýptarlínunnar þar sem meira en 90% af öllum okkar fiskveiðum hafa löngum farið fram, er mjög misjafnlega fallið til botnvörpu- veiða svo dæmi sé tekið um þetta algengasta botntæka veiðitæki. 25

x

Sjómannablaðið Víkingur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.