Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1979, Blaðsíða 16

Guðmundur Sæmundsson:
Milli reginhamra Hvanndala-
bjargs og Olafsfjarðarmúla geng-
ur örstuttur fjörður til suðvesturs
inn í hálendið vestan Eyjafjarðar.
Þetta er Ólafsfjörður sem á þessari
öld, a.m.k. eftir 1930, hefur verið
ein jafnbesta þorskveiðistöð
Norðanlands.
Frá alda öðli hafa Ólafsfirðing-
ar sótt sjóinn. Fiskveiðarnar voru
stundaðar framan af sem hjáverk
og aukageta bænda, þar sem
landbúnaður var aðalatvinnu-
greinin í Ólafsfirði fram yfir síð-
ustu aldamót.
í biskupasögum segir að Lár-
entíus Kálfsson, Hólabiskup hafi
árið 1350 stofnað prestaspítala að
Kvíabekk í Ólafsfirði, af því að
„þar þætti gott til blautfisks og
búðarverðar“. Þessi tilvitnun gef-
ur til kynna að á þeim tíma hafi
skilyrði til búsetu verið harla góð í
Ólafsfirði. Hólastóll hafði
snemma mikil ítök í sjávarfangi
Ólafsfirðinga. Við jarðamatið árið
1712 er Stóllinn eigandi þar að
þréttán jörðum og er talið æskilegt
að ábúendur sjö þessara jarða
greiði landsskuldina að einhverju
leyti í fiski og flytji að Staðar-
skemmunni í Neðra-Haganesi, í
Fljótum.
Árið 1712 voru talin tuttugu og
eitt býli í Ólafsfirði, en athyglis-
vert er að aðeins eitt þeirra, Hól-
kot, er í innansveitareign. Eig-
endur eru prestsekkjan á Kvía-
bekk og börn hennar.
Sé litið yfir þróun byggðar í
Ólafsfirði frá fyrri tíð, sést fljót-
lega að þar hefur oltið á ýmsu um
16
búsetu og mannfjölgun. Við
manntalið árið 1703 eru íbúar Ól-
afsfjarðar eða Þóroddsstaða-
hrepps, eins og byggðin hét til
forna, 139 talsins. Rúmlega
hundrað árum síðar eða við
manntalið 1811 eru íbúar sveitar-
innar orðnir 208 að tölu. Tuttugu
VÍKINGUR
Póstkortin tvö frá Ólafsfirði sýna vélbátana á firðinum á fyrstu útgerðarárum þeirra.
Annað póstkortið mun vera úr franskri seríu O.EVRES DE MER, útg. í París 1910. Og
hitt kortið mun einnig vera frá svipuðum tíma.