Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1979, Page 43

Hafíð: Okkar ínnrí geimur
Við höfum sent menn til tungls-
ins og þessa stundina þeytast
ómönnuð geimför út í geiminn.
Við leggjum kapp á að vita hvort líf
sé úti í geimnum. En nær þrír
fjórðu hlutar jarðar eru þaktir
vatni. Hafið er um fjögurra kíló-
metra djúpt að jafnaði og ellefu
kílómetrar dýpst. Hafið er víð-
áttumikill geimur og þar er líf að
finna í hverjum dropa.
„Hér ríkir þögn, skyggni er tveir
metrar, þyngdarleysi og hér er
ekki andrúmsloft sem hægt væri
að anda að sér.“
Þetta líkist lýsingu geimfara á
fjarlægri plánetu; en svo er ekki.
Þetta var úr samtali við kafara á
hafsbotni. Út í geiminn verður
maðurinn að taka með sér súrefn-
ið, einnig verður kafari að fá súr-
efni og hann verður að verja sig
gegn kulda.
Hjálmkafarar
Ekki alls fyrir löngu notuðu þeir
sem stigu ofan í djúpin svokallaða
hjálmbúninga. Þessir búningar
voru gerðir úr striga og gúmmíi.
Kafarinn þurfti að nota skó sem
vógu fimmtán kíló, þar að auki
voru fjörutíu kíló af blýi um mitti
hans og hjálmurinn var níðþung-
ar. Á þurru gat slíkur kafari vegið
hundrað og fimmtíu kíló.. Kafar-
inn þurfti að ganga uppréttur í
sjónum og hreyfingar hans voru
þunglamalegar og klaufalegar.
Þar fyrir utan var slíkur kafari
ekki frjáls frá yfirborðinu; því
lofti var dælt til hans í gegnum
slöngu frá bát. Margt gat orðið
slíkum kafara til ama. Til dæmis
gat loftdælan í bátnum drepið á
sér. Innstreymisloki í hjálminum
gat bilað þannig að loft streymdi
inn í búninginn og blés hann upp
eins og loftbelg. Kafaranum
VÍKINGUR
Hjálmkafarar.
mundi skjóta upp á yfirborðið; ef
hann myndi sleppa við botn báts-
ins. En svo snögg ferð upp á yfir-
borðið gat verið hættuleg.
Kafaraveikin
Mannslíkaminn er aðallega
vökvi svo þrýstingur hefur lítil
áhrif á hann. En loft leysist upp í
blóðinu við þrýsting, líkt og kol-
sýra er leyst upp í gosdrykkjum
undir þrýstingi. Þegar við opnum
gosflösku byrja litlar loftbólur að
stíga upp í ölinu. Það sama gerist í
43