Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1979, Síða 45

Forskkafari flýr inn í hákarlabúr, en slík búr eru höfð undir húsunum svo mennirnir geti
koniist inn og út óáreittir.
Til að þetta væri hægt urðu
vistarverur að vera fyrir hendi á
sjávarbotni; skýli sem kafarinn
gæti skriðið inn í, hlýjað sér og
fengið sér snarl. Þetta neðan-
sjávarheimili mundi hafa sama
þrýsting innan dyra og utan,
nokkurskonar bolli á hvolfi. Kaf-
arinn gæti farið út og inn án þess
að þurfa að ganga í gegnum af-
þrýsting. Dögum, vikum og jafn-
vel mánuðum mætti eyða neðan-
sjávar.
Neðansjávarhús
Nokkrar slíkar tilraunastöðvar
hafa verið staðsettar á hafsbotni
til að rannsaka hæfileika manns-
ins til að lifa í hafinu. Fyrsta til-
raunin var gerð undan ströndum
suður Frakklands þar sem kafari
var tuttugu og fjóra tíma á sjötíu
metra dýpi í september 1962. Átti
tilraunin að vara í fjörutíu og átta
klukkustundir en hana varð að
stytta vegna birgðaskips sem sökk
í slæmu veðri, en niður með skip-
inu fóru helíum birgðir sem nota
þurfti við tilraunina. Fall er
fararheill.
Fjórum dögum seinna dvöldu
tveir franskir kafarar á tíu metra
dýpi í sjö sólarhringa í Miðjarðar-
hafinu undan ströndum Frakk-
lands. Cousteau hafði útbúið
neðansjávarhúsið. Þrýstingurinn
inni í húsinu var sá sami og í
sjónum fyrir utan, kafararnir gátu
því farið út og inn að vild í gegn-
um gat á gólfinu. í júní 1963 stað-
setti Cousteau annað hús á tólf
metra dýpi. í þetta sinn dvöldu
fimm menn neðansjávar í mánuð.
Árið 1962 dvöldust tveir menn í
tvo daga á hundrað og fjörutíu
metra dýpi. Þeir hétu Robert Sté-
nuit og John Lindberg, sonur hins
fræga flugkappa Charles Lind-
berg.
í tvo mánuði
Fjórir kafarar voru í sextíu daga
á fjórtán metra dýpi í húsi sem hét
VÍKINGUR
Tektite I. Vistarverumar voru í
tveimur lóðréttum sívalningum
sem sátu á grind, tengdir saman
með einu eins og hálfsmetra sveru
röri. Hver sívalningur var sex
metrar á hæð og fjórir metrar í
þvermál; hver hafði að geyma
tvær íbúðir á tveim hæðum. Lítill
útsýnisturn var efst á öðrum sí-
valningnum. Undir húsinu var
hákarlabúr. Búrið átti að verja
kafarana gegn hættulegum
sjávardýrum áður en þeir legðu af
stað í sína daglegu rannsóknar-
leiðangra eftir hafsbotninum.
Kafararnir fóru í allt að kílómetra
fjarlægð frá heimili sínu. Eitt sinn
fylgdust þeir með óveðri frá hafs-
botni og gátu þeir séð glampana
frá eldingunum. Mennirnir höfðu
samband við fjölskyldur sínar
bréflega og með segulbandsupp-
tökum. En um þetta leyti var
opnuð neðansjávar útvarpsbylgju
stöð. Þá gátu mennirnir talað
beint við konur sínar og náð sam-
45