Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1979, Blaðsíða 41

ars vegar tillit til þeirra náttúru-
legu sveiflna, sem þorskveiðarnar
byggjast greinilega á, og miðaði
jafnframt að því að gera hráefnis-
öflun sem jafnasta. Samkvæmt
slíkri lausn yrði gert ráð fyrir
meðalafla undanfarinna ára sem
mánaðarkvóta í iélegri aflamán-
uðunum. Á hinn bóginn yrði
kvótinn í vorhámarki og sumar-
hámarki minnkaður hlutfallslega
jafnt frá meðalafla síðustu þriggja
ára. Þannig skapaðist ekki aðeins
möguleiki á að minnka mánaðar-
afla frá upphaflegum kvóta ef
þurfa þætti, heldur væri einnig
fyrir hendi svigrúm til aflaaukn-
ingar, ef sú staða kæmi upp að
mánaðarafli hefði ekki náð fyrir-
fram áætluðum kvóta í fyrri mán-
uði eða mánuðum. Enda þótt
vandi þorskveiðanna síðustu árin
hafi síður en svo einkennst af
aflatregðu er þó sjálfsögð fyrir-
hyggja að ráða yfir stýrimögu-
leikum sem þessum.
Meðfylgjandi tafla sýnir fyrst
meðalmánaðarafla 1977—79.
Síðan kemur sem 1. möguleiki sú
áætlun sem virðist eðlilegust að
flestu leyti.
árskvóta. Samanlagður meðalafli
mánaðanna febrúar til ágúst
1977—79 var hins vegar 257 þús.
tonn og þarf því að lækka meðal-
mánaðaraflann um 23% til þess að
árskvótinn fari ekki yfir 270 þús.
tonn 1980. Áætlaður kvóti í
febrúar til ágúst verður þá eins og
1. möguleiki í töflunni sýnir.
Þegar tölurnar samkvæmt þess-
um 1. möguleika eru bornar sam-
an við súlurit mánaðarafla síðustu
ára kemur óhjákvæmilega í ljós að
mikill munur er á aflanum í vor-
hámarki 1979 (febrúar til apríl) og
áætlun samkvæmt 1. möguleika.
Þessi áætlaði samdráttur er óhjá-
kvæmilegur, einfaldlega vegna
þess hve sveiflur eru miklar í afla í
vorhámarki svo og vegna þess að
svo vill til að síðasta vorhámark
var gjöfulast á þessum þremur ár-
um, sem hér eru til athugunar.
Auk þessa er í töflunni rúm
fyrir annan möguleika í samræmi
við skoðanir lesenda í þessum
efnum, og loks ber að gera ráð
fyrir hinum eina sanna raunveru-
leika, sem vafalaust verður frá-
brugðinn flestum fyrirfram hugs-
uðum möguleikum.
Meðalmánaðarafli þorsks 1977—79 ásamt hugsanlegri mánaðarkvóta-
skiptingu (þús. tonn). (* meðalafli 1977 og 1978)
Jan fcbr. mars apríl maí júní júlí ágúst sept okt nóv des Alls
Meðalafli 1977—79 22 28 52 56 27 28 36 30 14 11* 15* 13* 332
1. mögu leiki 22 21 40 43 21 21 27 23 13 13 13 13 270
2. mögu-
leiki?
Raunveruleiki
Samkvæmt því er áætlaður
kvóti í janúar og september til
desember settur jafn meðalafla
þessara mánaða síðan 1977 eða 22
þús. tonn í janúar, og 13 þús. tonn
í september, til desember. Sam-
anlagður afli þessa 5 mánuði yrði
þannig 74 þús. tonn og eru þá eftir
196 þús. tonn af 270 þús. tonna
VÍKINGUR
Að lokum
Kjarnann í því, sem hér hefur
verið reifað í löngu máli má taka
saman í eftirfarandi meginþætti:
— Þrátt fyrir alla tæknivæðingu
fiskiskipaflotans byggjast
þorskveiðar okkar, og raunar
allar veiðar, á ákveðnum
náttúrlegum sveiflum.
— Meginhluti þorskaflans er
veiddur í hámörkum þessara
sveiflna, sem nefna má vor- og
sumarhámark.
— Þeir erfiðleikar, sem við hefur
verið að etja við að takmarka
þorskaflann eiga rætur að
rekja til þess, að veiðarnar
hafa ekki verið takmarkaðar
að marki fyrr en að lokinni
mestu aflahrotunni í vor-
hámarki.
— Raunhæfasta og eðlilegasta
leiðin til að ná tökum á
þorskveiðunum er að tak-
marka veiðarnar fyrst og
fremst í þessum aflahrotum í
vor- og sumarhámarki.
— Af þeim kvótakerfum, sem
hugsanleg eru sem tæki til að
takmarka þorskaflann, virðist
mánaðarkvótakerfi vera
einna hentugast, enda væri
slíkt fyrirkomulag tiltölulega
einfalt í framkvæmd og enn-
fremur framkvæmanlegt við
núverandi aðstæður.
— Með mánaðarkvótakerfi, sem
tæki tillit til náttúrlegra
sveiflna þorskveiðanna, væri
leitast við að nálgast sem mest
eftirfarandi markmið:
1) Takmarka heildarþorskaflann
við ákveðið hámark.
2) Gera hráefnisöflun flotans
sem jafnasta (og besta).
3) Tiyggja ennfremur sem best,
að heildarþorskaflinn yrði
ekki minni en ákveðið hefði
verið.
41