Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2000, Blaðsíða 43
Þetta var uppáhalds pyntingaraðferð annars
Japana sem kallaðist „Snowdrop".
dofnuðu fékk hann yfir sig bambushýðingar.
Svona var hann látinn vera í klukkutíma og
leið yfir hann tvisvar á þeim tíma, en þegar
yfir hann leið í þriðja skiptið kom hann ekki
aftur til meðvitundar. Honum var hjáipað
að búðunum við vaktarlok en dó viku síðar
úr kóleru sem hann var örugglaga kominn
með áður en hann varð Ieikfang í höndum
„Musso“.
Gáið að því að „Musso“ var einungis ó-
breyttur hermaður undir engu aðhaldi eða
hömlum frá yfirmönnum sínum. Nafn hans
var eitt af fáum nöfnum sem við komumst
að. Hann var óbreyttur Kanaga. Ég verð að
játa það að mér féll ekki eitt einasta tár þegar
ég frétti að eftir stríðið hefðu bæði „Musso“
og „The Bull“ verið hengdir eftir réttarhöld
hjá stríðsglæpadómsstólnum. Ég frétti þó
aldrei hvað varð um „Snowdrop“.
Að loknum þremur vikum vorum við að
þrotum komnir. I okkar hluta búðanna ein-
um voru fimmtíu dánir, hundrað og fimm-
tíu rúmliggjandi í sjúkratjaldi og aðeins
fimmtíu vinnufærir enn. Svipað ástand var
hjá Áströlunum nema hvað tölurnar voru
tvisvar sinnum hærri en hjá okkur.
Meira að segja Japanarnir gerðu sér grein
fyrir að eitthvað þurfti að gera þar sem þeir
fáu menn sem enn stóðu uppi voru að gefast
upp, þó þeir reyndu að halda þeim uppi með
barsmíðum. Það kemur bara sá tími að hvers
konar barsmíðar virðast ákjósanlegri en
meiri vinna.
Japanarnir fengu snjalla hugmynd. Þeir
útskýrðu að vinnandi menn þyrftu meiri
mat en þeir sem voru rúmliggjandi á sjúkra-
húsi. Þetta virtist mjög svo rökrétt hugsun
en dýrðarljóminn fór þó af henni þegar þeir
útskýrðu nánar hvað þeir meintu. Þeir ætl-
uðu að hafa skammtana nákvæmlega jafn
stóra og þeir voru hjá vinnumönnunum en
minnka sjúkrahúsmatinn niður í tvær mál-
tíðir á dag. Þá fengu vinnandi menn meira
en hinir, ekki satt? ■
Sigurjón Egilsson ritstjóri
Eru laun sjó
manna svo
sérstök?
Sigurjón Egilsson
ritstjóri
spyr hvort rétt sé að
bera saman laun sjó-
manna og hálaunaðra
bankamanna.
Eftir að ljóst var
að einstaka starfs-
menn Fjárfesting-
arbanka atvinnu-
lífsins væru með
hærri tekjur en
venja hefur verið til
að borga hér á
landi var meðal
annars gripið til
þess, þegar verja
átti háulaunin, að
þeir sem svo mikið
fá greitt hafi staðið
sig einstaklega vel í
starfi og þess vegna
bæri þeim að bera
vel úr býtum. Það var leitað fleiri raka og þar
á meðal annars voru yfirmenn bankans
bornir saman við aflaskipstjóra.
En er sá samanburður til einhvers? Eru
störf bankamannsins og skipstjórans ekki svo
ólík að allur samanburður verður ekki einu
sinni til gamans og hvað þá til gagns. Ég gul-
Iyrði að ef einhverjum ber að hafa há laun þá
er það aflaskipstjórinn, ég tala nú ekki urn ef
hann er jafnframt gætinn og góður sjómaður.
Ég hef unnið með mörgum manninum,
stjórnendum til sjós og lands og ég hef aldrei
í landi séð stjórnenda sem þarf að leggja á sig
það sem skipstjóri þarf að gera, þegar aðstæð-
ur krefjast þess.Lesendur Sjómannablaðsins
Víkings þekkja flestir þær aðstæður sent geta
skapast til sjós og hversu mikið þær krefjast af
sjómönnunt og þá sérstaklega skipstjórum.
Það er ekki þannig að hægt sé að kalla saman
fundi eða ráðstefnur áður en ákvarðanir eru
teknar til sjós, oft á tíðum ákvarðanir sem
með engu móti er hægt að taka til baka. Það
eitt gerir starf stjórnanda til sjós kröfuharðara
en annarra. Rétt ákvörðun skipstjórans getur
skilið milli lífs og dauða. Það er sérstaða.
Annað sem verður að geta um er að sjó-
menn bera mikinn kostnað vegna olíu sem
þarf urn borð í skipin. Þeir sem vilja bera sig
saman við sjómenn verða að geta þess að þeir
bera ekki kostnað af rekstri bankanna. Alls
ekki. f ljós hefúr komið að hálaunðu menn-
irnir sem bornir eru saman við skipstjóranna
þurfa alls ekki að borga til vinnustaðarins, nei
þeir aka um á bílum sem bankinn á og þeir
þurfa ekki einu sinni að borga bensín á þá
bíla sem þeim eru útvegaðir, hvað þá að þeir
þurfi að borga olíu á fiskiskip.
Hitt er rétt að aflasælir sjómenn hafa góð
laun, sem betur fer, þar sem lítil von væri til
þess að menn fengjust til þess að starfa á sjó ef
launin gætu ekki orðið góð þegar vel gengur.
Hér kem ég að einu atriði til viðbótar, en það
er einmitt það að þegar lítið eða ekkert fiskast
þá eru laun sjómanna ekkert til að hrópa
húrra yfir. Það er staðreynd að kauptrygging
skipstjóra nær ekki 150 þúsund krónum á
mánuði og jafnvel aflasælastu skipstjórar
þurfa á stundum að sættast á að uppskera
trygginguna eina. Þó menn séu hæfir og
kræfir ráða þeir ekki veðrurn og vindum.
En að endingu langar ntig að geta þess sem
ég heyrði einn af reyndari skipstjórunt lands-
ins segja þegar hann heyrði af launum banka-
mannanna og samanburðinum við skip-
stjórana. Hann sagðist, og það réttilega,
þekkja vel til, en hann vissi ekki um neinn
skipstjóra sem hefðu nálægt því sömu árslaun
og viðmiðunarhópurinn á bankakontórnum
við Ármúla í Reykjavík. ■
Sjómannablaðið Víkingur
43