Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2002, Qupperneq 28

Haraldur Kristjánsson kemur til heimahafnar ífyrsta sinn
| HAKALUuin -
þarna fundust algerlega ný mið fyrir ís-
lendinga og ný verkefni fyrir bæði þessi
og önnur íslensk skip. Á þessum sama
tíma voru erlendu skipin stöðugt að
draga úr sínum veiðum og sumar þjóðir
sem þarna voru að veiðum eru hættar
því í dag, eins og til dæmis Búlgarar”.
Helgi segir að menn hafi nú ekki spáð
vel fyrir þeim í byrjun og þegar Haraldur
kom úr sínum fyrsta túr af úthafskarfa-
miðunum var múgur og margmenni á
bryggjunni í Hafnarfirði og margir sáust
hrista hausinn yfir þessu öllu.
Gloría kemur til sögunnar
Starfsmenn Hampiðjunnar með Guð-
mundur Gunnarsson í fararbroddi
hönnuðu veiðarfærið sem notað var, en
ýmislegt kom uppá eins og áður segir og
endurbætur þurfti þar til góður afli
fékkst á þessum nýju miðum.
„Pegar Páll skipstjóri og Guðmundur
höfðu verið að basla með trollið með
misjöfnum árangri kom til tals að nefna
gripinn. Páll sagði að það væri búið að
gera svo miklar gloriur með þetta troll að
réttast væri að það héti Gloría,” segir
Helgi og hlær. Þannig festist nafnið á
gripinn og undir því nafni er það selt í
dag.
Þetta þrotlausa starf áhafnar og neta-
gerðarmeistara skilaði þeim árangri að
nú eru þetta ein af miðum íslendinga.
Veiðin er nú komin undir kvóta einsog
annað.
„Sóknarmarkið var tekið af sem ég var
aldrei ánægður með að yrði gert og full-
yrði að við hefðum aldrei farið út í þess-
ar tilraunir nema af því að veiðin var
utan kvóta og skipin voru bundin þessa
ákveðnu daga. Árið 199 f sæki ég um
leyfi til að prófa úthafskarfaveiðar rétt
innan landhelginnar því við vorum alltaf
á og rétt utan 200 sjómílna markanna
með öðrum “útlendingum”. Það væri
skrítið ef fiskurinn vissi hvorum megin
línunnar hann ætti að halda sig,” segir
Helgi. Leyfi til að fiska upp að 130 míl-
um fékkst og þá varð allt vitlaust.
„Þær útgerðir sem ekki höfðu farið í
þessar veiðar töldu að nú væri verið að
opna landhelgina fyrir útlendingum og
fjandinn yrði laus. Ég var einmitt um
borð þennan fyrsta túr á þessari slóð en í
miðri veiðiferð er leyfið afturkallað og
við urðum að hypja okkur út fyrir 150
mílur. í dag eru þessar veiðar nánast al-
farið fyrst á vorin í þessum bita sem
myndaðist milli landhelginnar og upp að
150 mílunum.”
Helgi segir að þessi tími hafi verið
mikil reynsla. Frekar hafi verið dregið úr
mönnum að þróa veiðar og hann hafi
þurft að vera í endalausum bónbjörgum
um allt stjórnkerfið.
„Hafrannssóknarstofnun átti ekkert
skip þá til að sinna svona verkefni og
eina ráðið var að treysta á frumkvæði út-
gerðarinnar. Það var ekki auðvelt verk-
efni því það er alltaf þessi ótti um að
menn séu að svíkjast um eða reyna að
komast i kringum reglurnar.”
Það er nú gömul saga og ný að enginn
er spámaður í sínu föðurlandi. Helgi seg-
ir að miðin við Grænland, Jónsmið og
Fylkismið, hafi til dæmis aldrei fundist
nema af því að skipstjórar og útgerðir
sýndu frumkvæði.
Þeir fiska sem róa
Helgi hætti sem útgerðarstjóri Sjóla-
stöðvarinnar árið 1994. Þá lá leiðin í
byrjun ti! Namibíu sem útgerðarstjóri.
Síðan ýmis störf bærði þar og hér heima
í 4 ár á vegum íslenskra sjávarafurða. Þá
var hann tæpt ár skipstjóri á Hoffellinu
frá Fáskrúðsfirði en hann hafði unnið
með útgerðinni þegar þeir stóðu í kaup-
unum á skipinu.
„Þá lá við að ég færi aftur á sjóinn en
að vel athuguðu máli hætti ég við. Það
var einfaldlega of mikið rask fyrir fjöl-
skylduna að taka sig upp til að flytja
austur og varla gerandi til frambúðar að
róa fyrir austan og búa í Garðabæ. Ég var
lika fullkomlega sáttur við það að vinna í
landi við þau verk sem ég hafði lært til.”
Stofnun fiskmarkaða er eitt af því sem
Helgi telur hafa verið mikla kjarabót fyrir
íslenska sjómenn. Eftir að hafa fiskað
áratugum saman á verði sem ákveðið var
og fest yfir linuna fengu sjómenn loks
raunvirði fyrir aflann með tillit til magns
og gæða.
„Annað sem ég tel að hafi komið ís-
lenskum sjómönnum til góða er tilkoma
farsíma í íslensk fiskiskip. Þá gátu menn
talað heim til sín án þess að landið og
miðin vissu hvernig heimilislífinu væri
háttað,” segir Helgi.
Frá árinu 1999 hefur Helgi starfað sem
markaðs- og sölustjóri hjá Skipatækni.
Hann er í sambandi við sitt fyrra starf að
hluta til því hann þekkir auðvitað vel til
útgerðar á sjó og i landi. Hann segir að
það sé töluverður samdráttur í nýsmíði
og endurbótum á flotanum sem er að
hans mati orðinn allt of gamall. En
minni kvóti og samdráttur i veiðurn og
efnahagslífi bitnar á þessari atvinnugrein
sem öðrum.
- Hvernig starf er þetta fyrir skip-
stjóra?
„Það eru sömu lögmál og í sjómennsk-
unni. Þeir fiska sem róa,” segir Helgi
Kristjánsson að lokum. -JÁJ
28 - Sjómannablaðið Víkingur