Náttúrufræðingurinn - 1937, Blaðsíða 24

132 náttúrufræðingurinn
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllill
Merkúr og Venus. Eftir allar þessar athuganir um tunglið er
það ljóst, að þar er ekki heppilegur lendingarstaður fyrir okkur.
Við látum ferðavélina okkar halda áfram í áttina til sólarinnar,
eins og við höfðum hugsað okkur í fyrstu. Þegar tunglinu sleppir,
nálgumst við nú annan næsta nágrannann okkar jarðbúa í geimn-
um, Kvöldstjörnuna eða Venus. Ef leið vor liggur fram hjá Kvöld-
stjörnunni, nálægt henni, sjáum við ekkert markvert. Hún líkist
kúlu, alveg eins og jörðin, en yfirborð hennar sjáum við ekki,
það er þakið þykkum skýjum.
Á hinn bóginn fáum við betri kynni af næstu reikistjörnunni,
sem við komumst í námunda við, en hún er Merkúr. Merkúr er
miklu minni en jörðin. Við þyrftum að bræða saman 16 hnetti
af hans stærð, til þess að fá einn hnött á stærð við jörðina. Merkúr
er í raun réttri litlu stærri en tunglið. Um hann er ekkert gufu-
hvolf, af því að hann hefir ekki nægilegt aðdráttarafl til þess að
halda því föstu. Yfirborð hans sjáum við því mætavel. Honum
er líkt farið eins og tunglinu; hann snýr alltaf sömu „hlið“ að
sólinni, hún heldur honum svo föstum með aðdráttarafli sínu, að
hann getur alls ekki snúizt óháður henni um ás sinn, alveg eins og
jörðin heldur tunglinu í bundinni hreyfingu, eins og það er kallað,
þegar hnettir snúast aðeins einu sinni um ás sinn á meðan þeir
fara eina umferð um móðurhnött sinn. Sá helmingurinn af Merk-
úri, sem alltaf veit að sólu, hlýtur því að vera hræðilega heitur,
bæði vegna þess, að hann er undir stöðugum áhrifum hitageisl-
anna, og eins af því, að sólin er svo nálægt. Ef ár væru til á
Merkúri, yrðu þær að vera úr blýi eða öðru slíku efni, því allir
vökvar, sem til eru á jörðunni, myndu á svipstundu sjóða og
hverfa sem gufa út í geiminn. Merkúr líkist tunglinu einnig í
öðru, ljósið frá honum líkist mjög ljósi, sem endurkastast frá
eldfjallaösku. Að öllum líkindum er því yfirborð hans þakið eld-
fjallaösku og eldfjöllum, eins og yfirborð tunglsins.
Við yfirborð sólarinnar. Nú er farið að styttast til sólarinnar.
Þegar við förum fram hjá Merkúri sýnist okkur sólin 7 sinn-
um stærri heldur en hún sýndist frá jörðinni. Þegar við höfum
enn þá haldið áfram um hríð þekur sólkringlan mikinn hluta
himinsins, og við förum nú betur að sjá lögun yfirborðsins. Það
er auðsjáanlega eitthvað meira „líf“ þar heldur en á tunglinu og
Merkúri. Allt virðist hér vera á fleygiferð og flugi. Allt yfirborð-
ið iðar og sýður eins og fyrir tröllauknum töfrakrafti, og þegar
við hugsum um það, skiljum við orsökina. Inni í sólinni eru ramm-