Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1937, Side 26

Náttúrufræðingurinn - 1937, Side 26
134 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN iiiiiiiiiiiiiii(iiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiii'.:íiii(iiii[iiiMii inn í gufuhvolf sólarinnar, umkringd af elcíi til allra hliSa. Ef við tækjum sýnishorn af þessu gufuhvolfi inn í vélina okkar og gerðum á því rannsókn, myndum við komast að raun um, að sam- setning þess er allt öðruvísi en á gufuhvolfi jarðarinnar, enda þótt í því séu flest þau efni, sem hér eru í gufuhvolfinu. En í þessu gufuhvolfi eru einnig margir málmar, eins og t. d. platína, silfur og blý, og reyndar flest þeirra efna, sem við þekkjum hér á jörðu vorri. En öll þessi efni eru hér í loftmynd, sem gufa, því að hitinn er svo mikill, að ekkert þeirra getur einu sinni þrifist í fljótandi ásigkomulagi, sem vökvi. Hvernig er sólin að innan? Á hverri stundu óttumst við að vélin okkar rekist á fastan eldvegg, og verði að engu á svip- stundu. Við óttumst og bíðum, en ekkert verður. Við hljótum nú að vera komin hundruð, þúsund, tugi þúsunda kílómetra inn í eldhaf sólarinnar, en enn þá höfum við ekki ,,lent“. — Við nán- ari umhugsun skiljum við hvernig í öllu liggur. Við erum komin langt inn í sólina, en stöðugt verða aðeins lofttegundir á vegi vorum. Jafnvel yzta gufuhvolf sólarinnar var of heitt til þess að nokkurt efni gæti þrifist þar í fastri eða fljótandi mynd. Inni í sólinni er margfalt heitara en þar, öll efni eru þar í gufumynd. Á jörðinni og á reikistjörnunum eru greinileg takmörk á milli hinna föstu og loftkenndu efna, þar sem gufuhvolfið mætir jarð- skorpunni. Á sólinni og fastastjörnunum eru engin slík takmörk hugsanleg. Gufuhvolfið og kjarninn eru úr sama efni og í sama ástandi: loftkennd. — Og þar sem ekki verður nein föst tálmun á leið ferðavélarinnar okkar, þýtur hún rakleiðis inn að miðdepli sólar. Þegar við vorum við yfirborð sólarinnar, þar sem eldvargar stukku hátt í loft upp, sýndi hitamælirinn fjögur—fimm þúsund stig. Þegar innar dró, í gufuhvolfið, — en þaðan sáum við síðast jörðina, gegnum ólgandi eldblossa —, var hitinn kominn upp í fimni—-sex þúsund stig. Úr því hækkaði hitinn mjög ört, og í kjarna sólarinnar er hann hvorki meira né minna en 22 milljónir stig. Ef við komumst nokkurntíma heilu og höldnu aftur til jarð- arinnar, eigum við mjög örðugt með að gera okkur grein fyrir slíkum hita. Ef við gætum hitað tveggja krónu pening upp í 22 milljónir stiga, mundi hitinn frá honum eyða öllum lifandi verum á svæði, sem væri margir kílómetrar að þvermáli. Og þó er þrýstingin kringum ferðavélina okkar ef til vill enn þá athyglisverðari heldur en hitinn. Þrýsting gufuhvolfsins okk-

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.