Náttúrufræðingurinn - 1937, Blaðsíða 74
182 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
iiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiii
Fiskveiðar Evrópuþjóðanna.
Á mynd þeirri, sem sýnd er á bls. 183 sést ýmislegt, sem við-
kemur fiskveiðum Evrópumanna. Efst á myndinni eru teiknaðir
nokkrir „fiskikassar“, og hver kassi á að tákna hundrað þúsund
smálestir af fiski. Tala kassanna táknar heildarafköst þeirrar
þjóðar, sem nefnd er undir kassaröðinni, eins og þau voru 1934.
Ef við virðum myndina fyrir okkur, en það borgar sig, sjáum
við hvernig Evrópu-aflinn hefin skipzt á milli aðal-fiskveiði-
þjóðanna, þetta ár. Fyrstir koma Norðmenn með 796 þús. smá-
lestir, þá Bretar með 691 þús., þá Þjóðverjar með 391 þús„ og
íslendingar næstir — eða þeir fjórðu í röðinni — með 312 þús.
smál. Næst á eftir okkur koma svo sex aðrar þjóðir í réttri röð.
Á miðhluta myndarinnar eru sýndir „peningar“ mismunandi
að stærð, það eru peningarnir, sem þjóðirnar fá fyrir aflann sinn.
Þar standa Englendingar öllum ofar, því fyrir sinn afla hafa þeir
fengið 270 millj. kr., þótt hann væri ekki nema röskum helmingi
meiri en okkar afli. Ef við hefðum fengið slíkt verð fyrir okkar
afla, myndum við hafa fengið 122 millj. kr. í aðra hönd, og hefð-
um við þá sennilega getað þurrkað út allar utanríkisskuldir okkar
á þessu eina ári. En það fór, því miður, öðruvísi; við fengum að-
eins 27 millj. kr„ eins og sýnt er á myndinni. — Við vorum fjórða
aflahæsta þjóðin þegar um aflamagnið var að ræða, en sú tíunda,
þegar að því kom að innheimta andvirðið. — Hér er ekki tæki-
færi til þess að skýra hvernig í þessu liggur, það verður að nægja
að benda á þá erfiðleika, sem við eigum við að etja vegna þess,
að næstum allur okkar markaður er í öðrum löndum, og af því
að hin afskekkta lega landsins gerir okkur erfitt fyrir með að
koma fiskinum nýjum og í verðmætasta standi á markaðinn. —
Annar megin-aðilinn, sem að því stendur, að lækka það verð, sem
við fáum fyrir fiskinn, er stóriðjan, þ. e. síldariðnaðurinn. Eins
og allur annar iðnaður byggist hann á ódýru hráefni, — ódýr-
um fiski. —
— Og hvar fá nú Evrópuþjóðirnar allan þennan afla? Því
svarar neðsti hluti myndarinnar. Þar sjáum við fiska, mismunandi
stóra, eftir því magni, er miðin, sem tilgreind eru undir fiskun-
um, skila. — Drýgstur er Norðursjórinn, í honum einum fisk-
uðust árið 1934 1008 þús. smál. af fiski. Þar næst komu miðin við