Náttúrufræðingurinn - 1938, Page 47

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
41
llllllllllllllllllllll■lll■ll■lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllmllll■llllmlllll■l
Á Borgum hafa sólskinsstundir orðið flestar 1830, árið 1925,
en fæstar 1425, árið 1930. í Rvk. er hæsta talan 1630 st. árið 1924,
en lægst 1110 st. árið 1937.
Þannig sýnir lauslegur samanburður, að Reykjavík og Borgir
fylgjast alls ekki að um bjartviðri og sólskin, þótt sólfar sé þar
svipað í flestum mánuðum ársins, þegar meðaltal er tekið yfir 16
ára tímabil. Staðirnir tilheyra því greinilega tveimur mismunandi
,,veðurhéruðum“: Faxaflóa og Suðausturlancli.
III. Sólfar í Reykjavík, Borgum og Akureyri.
Reykjavík er á 64° 9' en Borgir á 64° 18' n. br. Sólargangur
er því h. u. b. jafnlangur á báðum stöðum og samanburður á sól-
fari þeirra því auðveldur. Má bera saman tölu sólskinsstunda bein-
línis, en annars er venjulegt að reikna sólfarið í hundraðshlutum
miðað við sólargang á hverjum athugunarstað.
I eftirfarandi töflu er meðalfjöldi sólskinsstunda í mánuði
hverjum og yfir árið í Reykjavík og Borgum, á árunum 1922—
1937, og á Akureyri á árunum 1928—1937. Til samanburðar er
sólargangur eins og hann getur mestur orðið í Rvk og á Akureyri.
J F M A M J J j A | S O N D | Árið
Reykjavik Borgir Akureyri Sólargangur Sólfar 1922—’27 Sólfar 1922—’27 Sólargangur Sólfar 1928—’37 166.6 235.1 361.0 448.7 549.0 13.6 53.6 99.4 157.6 202.4 44.fi 91 2 142.5 184 8 210.7 143.1 227.0 360.3;455.6Í554.0 4.3 36.0 74.8 120.2 193.2 540.0 201.3 199.7 540.0 178.7 558.0 183 2 168.9 558.0 145.4 505.0 390.4 164.9 121.4 154.7 144.4 515.0 392.6 107.6 81.7 302.0 192.7 85.6 30.3 129.9 72.5 296.7 179.4 44.1 15.8 131.5 4380.6 5.0 1318.3 32.5 1577.4 100.fi'4323.9 0.6 1002.0
Við þessar tölur ber þess að gæta, að sólargangur í Rvk. og
Ak. er aðeins talinn frá kl. 3 að nóttu til kl. 9 að kvöldi (kl. 03—
21). Sólskinsmælarnir mæla líka aðeins sólskin yfir sama tíma, og
er þetta því gert til samræmis. Um sumarmánuðina maí—ágúst
verður því sólargangur og sólfar talið nokkru minna en það er í
raun og veru í Rvk. og Ak. Þegar borið er saman sólfarið á Borg-
um og í Rvk, yfir sumarmánuðina, sést að þar er furðu lítill mun-
ur á. Hinsvegar telst sólskinið miklu meira á Borgum yfir vetrar-
mánuðina. 1 jan. er það meira en þrefalt og í des meira en sexfalt
á móts við sólfarið í Rvk. Á þessu er sennilega sú skýring réttmæt,
að í Reykjavík er sólin oft svo. dauf í skammdeginu, þótt hún sjá-
ist, að geislarnir marka ekki á pappírinn í sólskinsmælinum. Oft
er líka svo mikill reykur yfir bænum, að sólin sést aðeins sem dökk-
rauð kringla í gegnum bræluna, þótt hún skíni í heiði rétt utan