Náttúrufræðingurinn - 1938, Blaðsíða 53

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 47
.......................imiiiiiiii....
en Evrópumenn komu til sögunnar lifði fugl þessi á hunangi,
berjum, skordýralirfum og ýmsu öðru, sem náttúran hafði að
bjóða. Þegar kvikfjárræktin hófst í þessu landi, komst fuglinn
upp á að eta kjötleifar, og fór síðan meir og meir að leggja sig
eftir kjöti, og segja skilið við rétti þá, sem hann hafði lifað við
í aldaraðir, og nú er svo komið, að hann er orðinn argasti ,,rán-
fugl“, sem leggst á lifandi fé.
Ýmislegt annað í mataræði dýranna en einmitt fæðuvalið
sjálft getur haft örlagaþrungin áhrif á landvinninga þeirra.
Þannig geta mörg dýr soltið lengri eða skemmri tíma, þegar
fæðuskort ber að dyrum, og hjá sumum er sultur eða hvíld eða
hvorttveggja orðin regla á erfiðasta tíma ársins. Þessi dýr leggj-
ast í fullkominn dvala, vetrardvala í heimskautalöndunum og
víðar, þar sem kalt er, en sumardvala í þurrkatíma heitu land-
anna. Þá eru til dýr, sem geta boðið óhagstæðnm kjörum birg-
inn á annan hátt, með því að íklæðast sérstöku gerfi, eins og
títt er um mörg lægri dýr, ekki sízt frumdýr, sem lifa í pollum
og síkjum. Um marga orma og ýms krabbadýr myndast til
dæmis skurn, sem verndar dýrið gegn ofþornun eða öðrum hætt-
um á meðan óhagstæð kjör vofa yfir.
Frh.
Ritfregnir.
Giinter Timmermann: Die Vögel Islands. Erster
Teil, 1. Hálfte. 109 síður, 9 myndir. Vísindafélag
íslendinga (Societas Scientiarum Islandica) XXI.
Reykjavík 1938.
Þetta er fyrsta hefti fyrirhugaðs rits um íslenzka fugla.
Höf. dvaldi fyrst hér á landi 1932—33, en síðan 1934 hefir
hann verið búsettur í Reykjavík sem ræðismaður Þjóðverja.
Auk embættisstarfa sinna hefir hann fengizt mikið við fugla-
rannsóknir, og á ferðalögum sínum hér á landi hefir hann safn-
að miklum gögnum um íslenzka fugla, útbreiðslu þeirra og
lifnaðarhætti. Hafa þegar birzt eftir hann margar tímarits-
greinar um þessar rannsóknir hans. Auk þess hefir hann með