Náttúrufræðingurinn - 1940, Síða 42

134
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
rananum. Og getur hún því lifað á margs konar fæðutegundum,
gagnstætt því, sem títt er um mörg önnur skordýr, er vilja helzt
ekki nema eina eða mjög fáar fæðutegundir.
Það hafa allir séð, að húsflugan sækir mikið í alls konar mat,
bæði fast og fljótandi, svo sem kjöt, fisk grænmeti, mjólkurmat,
en þó sérstaklega sykur, og allt sem sætt er.
Matarúrgangur, sem kastað er út úr eldhúsinu, hvort sem er úr
jurta- eða dýraríki, er líka vel þeginn. Það er vafalaust matar-
iyktin, sem fyrst og fremst dregur flugurnar inn í híbýli manna,
einkum eldhús, stofur og matargeymslur, en það er líka annað
efni, sem lokkar þær, nefnilega svitalykt mannsins. Hún hefur
mikii áhrif á þær, og þær sjúga upp svita og aðra vökva, sem
húðin gefur frá sér, með mikilli græðgi, ef þær ná að snerta hör-
und mannsins. Eins hafa flugurnar miklar mætur á svita hús-
dýranna. Auk þess sækja þær mjög í saur, bæði manna og
dýra, rotnandi efni og annað, sem ríkt er af bakteríum. Lirfur
húsflugunnar finnast einkum í húsdýraáburði, t. d. hrossataði, en
einnig í rotnandi efnum, einkum úr jurtaríkinu eða matarleyfum,
eins og úrgangi úr eldhúsinu. Það kemur fram á stærð flugunnar,
hve góða fæðu lirfurnar hafa haft. í húsaflugulirfum eru ógrynnin
öll af bakteríum, sem að lokum lenda í hinni fullvöxnu flugu.
Þegar varpið hefst á hlýjum sumardegi, skömmu eftir að flug-
urnar hafa æxlast, þarf fyrst að velja varpstaðinn. Sprunga í
áburðarhaugi eða hola í sorphaugi er velþeginn staður. Utan á
haugnum mega egginn ekki liggja, því þau eru viðkvæm fyrir
þurrki, en með varppípunni á afturbolnum er líka þægilegt að
koma þeim inn í sprungu. Þegar eitt kvendýr hefur byrjað að
verpa, koma fljótlega fleiri og áður en langt um líður er hópur-
inn orðinn 30—40 eða meira, og allar verpa. Sumar hlaupa fram
og aftur til þess að finna betri stað, en flestar eru rólegar við
varpið. Það getur tekið 10—15 mín. fyrir hverja flugu að verpa.
Fyrst koma tvö egg, hvort á eftir öðru, svo er hvíld, þá aftur
tvo egg, og svona koll af kolli.
Hvert kvendýr verpir 100—200, eða jafnvel fleiri eggjum í
einu. Ef mörg kvendýr verpa á sama stað, getur myndast stór
hrúga. Ein þvílík eggjahrúga, sem var athuguð, hafði inni að
halda 10 000 egg.
Eggin eru hvítleit og lík banana að lögun, en ekki nema rúm-
lega einn mm á lengd. Eggin eru í kekkjum, en mjög laust límd
saman.