Náttúrufræðingurinn - 1955, Page 47

ELDGJÁ
153
by Robson (pers. comm.), and partly a result of the pre-existing topography of
the area cut through by the gjá.
Tephrochronological studies by the author, tlie results of which have not yet been
published, reveal that the above mentioned part of Eldgjá and its lavaflows E of
Kridafljót are younger than the Eldgjá lava covering a thick tephra layer in the W
wall of the Hólmsá canyon at the Hólmsá bridge. These lavaflows are thus of
different age, but are certainly prehistoric, although the younger one is probably not
older than ab. 700 A.D. It seems not unlikely, however, that a still younger lava,
which covers the northernmost part of Mýrdalssandur, down to Hrúthálsar, may
have flowed in the early lOth century and destroyed some farms and been the
cause of the tradition of an “earthfire” in Álftaver mentioned in the Icelandic
Landnámabók.
Árið 1881 fór eg landveg fró Akureyri til Reykjavíkur og svo kringum Þing-
vallavatn, um ölfus, Grafning og Grímsnes; 1882 um Suður-Þingeyjarsýslu og
Múlasýslur; 1883 um Reykjanesskaga og Borgarfjörð; 1884 til Grimseyjar og svo
um Mývatnssveit og Kelduhverfi og um Ódáðahraun og öræfin þar í kring. 1885
fór eg nokkrar smóferðir um nágrenni Reykjavíkur og Akureyrar. 1886 fór eg
um Barðastrandarsýslu og Strandasýslu norður á Horn, 1887 um ísafjarðarsýslu,
1888 um Þjórsárdal, Kjalveg, nokkuð af Húnavatnssýslu og Borgarfjarðarsýslu;
1889 fór eg til Veiðivatna, Þórisvatns og Tunguárbotna, 1890 um Snæfellsnes,
Dala og Mýrasýslur. 1891 fór eg um Mosfellsheiði og Uxahryggi til Borgarfjarðar
og skoðaði þar hveri og laugar og ýmislegt annað jarðfræðislegt. 1892 var eg um
sumarið erlendis. 1893 ferðaðist eg um Vestur-Skaftafellssýslu og öræfin Jiar fyrir
ofan, 1894 um Austur-Skaftafellssýslu,- afréttinn við Snæfell og Eyjabakka og firð-
ina milli Seyðisfjarðar og Héraðsflóa. 1895 skoðaði eg Melrakkasléttu, Langanes,
Langanesstrandir og óbyggðirnar upp af Þistilfirði. 1896 fór eg um Norðurland
milli Skjálfanda og Húnaflóa, bæði um útkjálkana og um öræfin norðan við Hofs-
jökul. 1897 fór eg fyrst um Suðurlandsundirlendið til þess að athuga jarðrask það,
sem landskjálftarnir höfðu gert árinu áður, og svo um haustið um Húnavatns-
sýslu. 1898 kannaði eg heiðar og öræfi vestur af Langjökli, Hallmundarhraun,
Arnarvatnsheiði og Tvídægru, og svo fór eg um fjöll og óbygðir við Kaldadal og
fyrir ofan dalabotna við Borgarfjörð og Hvalfjörð.
Þorv. Thoroddsen: Ferftabák I, bls. 17—18.