Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1955, Síða 64

Náttúrufræðingurinn - 1955, Síða 64
170 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN örvar, sem kortið sýnir suðaustur af Hvítárvatni. Þegar ég athugaði rákastefnu þar fyrsta sinni (8. sept. 1941), þótti mér svo sjálfsagt, að hún væri af Langjökli, en ekki á Langjökul, að ég rannsakaði ekki sem skyldi, hvort heldur var. En nú, þegar ég hef athugað ráka- stefnuna betur austar, hef ég grun um, að þarna hafi mér skjátlazt. Því má vera, að þessar örvar bendi í öfuga átt. Nánari rannsókn verður að skera úr þvi. Af hinni suðrænu og suðaustrænu rákastefnu á ofanverðu vatnasviði Þjórsár má ráða, að ísaldarjökulinn hefur fyrr tekið upp af vatna- skilum á Sprengisandi og Kili en af hálendinu þar fyrir sunnan. Snæ- lína hefur þá legið mun hærra en þessi vatnaskil, meðan enn var óbráðinn þykkur jökulskjöldur yfir lægra landsvæði á öræfunum sunnan þeirra. Sá jökull var síðasta leif eiginlegs ísaldarjökuls hér á landi. Ætla má, að þar hafi hann verið þykkastur og því hjarað lengst. SUMMARY Studies on glacial striæ in Iceland by GUÐMUNDUR KJARTANSSON The author has studied the glacial striæ in many places in Iceland, especially in the area shown on the map, fig. .3. In previous publications he has pointed out a considerable shift in the directions of the ice movement during the thinning out and retreat of the ice of the last glaciation in Árnessýsla, S. W. Iceland (see quota- tion in foot note). The later ice movement obliterated the striæ of the previous one in most places, except near the front where the later movement was of short duration and where two sets of intersecting striæ are found. Hence, the preserved striæ in general must belong to a late stage of the last retreat of the ice. Only those found on promontories or on high mountains could be assumed to have originated from the maximum stage of the last glaciation. Thus the striæ pointing from E. to W. on the northwestern tip of the Reykjanes Peninsula may be due to the maximum stage. They show that a vaste ice stream moving out of Faxaflói reached the mouth of this bay. Another set of striæ de- scending from the interior of the peninsula indicate a later stage, when the great glacier of the bay had retreated and an ice divided was formed along the peninsula. The upper limit of striation on mountain sides has been searched for in many places to determine the thickness of the ice sheet covering the land below. Thus I have come to the following results. Striæ on Fjarðarheiði, a pass in the mountain chain of Austfirðir (E. Iceland), show a thickness of the ice of 660 metres on the western side of the pass, in the valley of Fljótsdalshérað. — In Lónsheiði and Hvaldalur (S. E. Iceland) a thick-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.