Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1976, Síða 17

Náttúrufræðingurinn - 1976, Síða 17
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 119 35, sem þar voru, en aðrir bæir stórskemmdust, jarðrask varð mikið, sprungur komu í jörð og jarðvegur umhverfðist. Skarðsfjall á Landi klofnaði allt og sprakk, ljallið hristi sig eins og hundur nýkominn af sundi. Grasvegurinn losnaði víða frá klöppinni og seig niður á láglendi. Stærstu sprungurnar náðu yfir sveitina þvera frá Ytri- Rangá um Lækjarbotna og Flagbjarnarholt vestur að Þjórsá, um 15 krn lengd. Morguninn eftir, 27. ágúst, kom nýr kippur. Var hann svo harður á Landi, að fólk, sem úti var, gat. ekki ráðið hreyfingum sínum en steyptist niður og veltist um jörðina. Um svipað leyti kom harður kippur í Vestmannaeyjum, hrundi grjót á menn við fýlatekju í Heimakletti og slasaðist einn þeirra svo alvarlega, að hann lést síðar af þeim áverkum. Hlé varð nú á hörðum skjálftum níu daga, en 5. september kl. 11 um kvöldið hristist Suðurlandsundirlendið enn af jarðskjálft- um, sem gerðu engu minna tjón en hinir fyrri. Voru þeir langharð- astir um Skeið, Holt og Flóa. Upptök fyrsta kippsins munu hafa verið mjög nærri Selfossi. I Flóa féll fjöldi bæja til grunna en hinir skemmdust flestir meira eða minna. Mikið hrundi af björgum úr austanverðu Ingólfsfjalli, einkum kringum Tannastaði, og eru þau áberandi við þjóðveginn. Býlin þrjú á Selfossi hrundu. Fólk flýði þar nakið úr rúmunum og út um glugga, þegar hvinurinn heyrðist og ósköpin dundu yfir. Þó kom kippurinn svo fljótt, að tæplega var ráðrúm að hlaupa ofan úr rúmunum. Votmúlahverfi, 7 býli með yfir 80 húsum, og Smjördalahverfi, 5 býli með um 50 húsum, hrundu gjörsamlega. í þessari liviðu köfnuðu hjón á Selfossi, þegar súð lagð- ist á rúm þeirra. Brúin á Ölfusá skemmdist töluvert, atkerishleinar brustu, hliðarstrengir losnuðu og stöpull undir trébrú, þar sem veg- urinn lá frá brúnni að sunnanverðu, datt, svo trébrúin hékk skökk og brotin. LTm stund varð öll umferð að hætta um brúna önnur en fótgangandi manna. Rúmri mínútu eftir þennan skjálfta undir Selfossi varð annar stór skjálfti nærri Þjórsárbrú. Var hann harð- astur um neðri hluta Holta, austanverðan Flóa og syðst á Skeiðum og í Grímsnesi. Berg hrundi frá stöplum Þjórsárbrúar, svo eigi stóð nema mjótt haft að stöplunum en brúna sakaði lítið. Norðaustur af gamla ferjustaðnum Króki í Holtum varð mikið jarðrask. Þar seig jarðvegstorfa um 2 m á þykkt og heill hektari að flatarmáli niður 1—2° halla. Torfan bcigglaðist í öldur og neðst vafðist jarð-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.