Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1976, Side 67

Náttúrufræðingurinn - 1976, Side 67
N ÁTT Ú RU F RÆÐINGURINN 169 Kenningar um stœrð árganga með hliðsjón af Mývatni Eins og frá er sagt hér að ofan og skýrt kemur fram á 2. mynd eru miklar sveiflur í veiði Mývatns. Þetta fyrirbrigði er alþekkt úr fiskivötnum erlendis. Norðmaðurinn Johan Hjort mun vera fyrsti fiskifræðingurinn, sem setti þetta í samband við mismunandi sterka árganga. Gerði hann þessa uppgötvun í sambandi við rannsóknir á síldarstofnum skömmu eftir síðustu aldamót, og hafa fiskifræðingar síðan velt þessu vandamáli fyrir sér og reynt að brjóta til mergjar þær for- sendur, sem liggja að baki hinum misstóru árgöngum. Smám sam- an hefur myndin skýrzt, þó að engin einhlít skýring hafi fundizt enda sennilegra, að fleiri orsakir hver um sig eða í sameiningu kunni að liggja að baki. Meginaðferðin er að fylgja stolninum um lengri tíma, mæla stærð og vaxtarhraða. Þau ár, sem breytinga verður vart, eru hugsanlegar orsakir kannaðar nánar. Verður þá að hafa í huga, að breytingarnar hafa átt sér stað nokkrum árum áður en breytinganna verður vart í veiðinni. Til þess að gera sér grein fyrir orsökum sveiflanna, verður fyrst vikið að því hvenær á æviskeiði stofnsins (frá hrygningu til kyn- þroska) honum er mesta hætta búin og á hvern hátt. Það er alkunna úr ríki náttúrunnar, að fyrstu vikur í lífi einstaklinga hverrar teg- undar sem er, eru erfiðastar. Hættan er meiri fyrir lítinn fisk en stóran að lenda í maganum á öðrum stærri. Allir fiskar geta nefni- lega verið ránfiskar og nýklakin seiði eru étin af svo til öllum öðrum fiskum, einnig sömu tegundar. Meginreglan er, að hættan við að farast minnkar í réttu hlutfalli við stærðina. Þetta gildir jafnt, hvort sent um er að ræða að vera étinn eða deyja af völdum næringarskorts eða sjúkdóma. Stærri fiskur hefur nefnilega mögu- leika á að notfæra sér fleiri fæðutegundir en minni fiskur. Fiskum, sent vegna næringarskorts eru veikburða, er einnig hættara við sjúkdómum, og fiskur, sem vegna næringarskorts og/eða sjúkdóms er veikburða, hefur minni möguleika á að forðast að vera étinn af öðrum stærri. Af þessu dæmi er augljóst, að margir samverkandi þættir geta stuðlað að minnkandi stolnstærð. Svárdson og Nilsson (1964), sent þessi samantekt byggir á, skipta forsendum, sent geta stuðlað að góðum árgöngum í tvo meginþætti,
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.