Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1989, Síða 14

Náttúrufræðingurinn - 1989, Síða 14
IGALIKO-SANDSTEINNINN Mynd þessi er tekin á siglingu út eftir Tunugdliarfik á milli Narssaq og Narss- arssuaq á Grænlandi. Á norrænu máli heitir fjörðurinn Eiríksfjörður og er í hinni fornu Eystribyggð. Við hann innanverðan norðanmegin var höfuðbólið Brattahlíð, bær Eiríks rauða, sem nú kallast Qagssiarssuk. Handan við lágan og mjóan ás sunnan fjarðarins í botni Einarsfjarðar stóð biskupssetrið Garðar. Þar kallast nú Igaliko. Á myndinni má sjá hallandi sandsteinslög, skorin af berggangi speglast í lygn- um sjónum. Sandsteinn þessi kallast Igaliko-sandsteinninn. Hann er frá for- kambríum, líklega um 1500 miljón ára gamall og þekur allmikil svæði á þessum slóðum. Heildarþykkt hans er um 1500 m. Hann er gulleitur, bleikur, brúnn og dumbrauður á lit, gjarnan með hvítum blettum. Að því er best er vitað inni- heldur hann enga steingervinga. Svona sandsteinn þykir bera merki um að loftslag á staðnum hafi verið þurrt og heitt þegar sandurinn myndaðist. Þar hafi verið gróðurlaust og lítið um líf, ef til vill eyðimörk. Sandurinn hefur sest til í miklum misgengjadal. Hann virðist að mestu leyti hafa verið foksandur en þó virðist sumt af honum hafa sest í vatni. Ofan á sandsteininum er mikil hraun- lagasyrpa og inn í þennan jarðlagastafla hefur troðist aragrúi ganga og allmörg stærri innskot. Þau hafa flest frekar óvenjulega bergsamsetningu og innihalda fjölmargar sjaldgæfar steindir. Igaliko-sandsteinninn er góður byggingasteinn og var notaður í flest stærri hús í hinni fornu víkingabyggð, meðal annars í kirkjuna að Görðum. Þar má sjá hann í rústunum. Hann hefur einnig verið notaður í kirkjuna sem nú er í Igali- ko. Ljósm. Páll Imsland. Páll Imsland Náttúrufræðingurinn 59 (1), bls. 8, 1989. 8

x

Náttúrufræðingurinn

Undirtitill:
alþýðlegt fræðslurit um náttúrufræði
Gerð af titli:
Flokkur:
Gegnir:
ISSN:
0028-0550
Tungumál:
Árgangar:
92
Fjöldi tölublaða/hefta:
295
Skráðar greinar:
Gefið út:
1931-í dag
Myndað til:
2023
Útgáfustaðir:
Efnisorð:
Lýsing:
Náttúrufræði.
Styrktaraðili:

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar: 1. Tölublað (1989)
https://timarit.is/issue/291189

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

1. Tölublað (1989)

Gongd: