Náttúrufræðingurinn - 1992, Blaðsíða 7

5. mynd. Horft í suður frá rótum aðalgígsins á hraunárnar 16. febrúar. Árnar voru alls 5
þennan dag en einungis 4 sjást á þessari mynd. Mynd Ágúst Guðmundsson.
FRAMHALD GOSSINS
Fyrstu vikurnar rann hraunið í einni
á frá gígnum en seinna í lokaðri rás
nokkur hundruð metra leið frá hon-
um. Spratt það þá fram á nokkrum
stöðum í hlíðinni neðan við gíginn.
Streymi í hraunánni 29. janúar var 6-8
m3/sek en síðan dró snögglega úr því
og virðist áin hafa storknað á yfir-
borði um stund 1. febrúar. Til er kvik-
mynd sem sýnir ána fyrst storknaða
og svo hvernig hún ryður sig og
streymi hefst í henni á ný. Ekki er vit-
að til þess að áin hafi storknað fyrr
eða síðar í gosinu. Þess má þó geta að
algengt er að hraunár storkni á yfir-
borði þegar lokaðar rásir myndast,
eins og gerðist í gosinu 1947 (Sigurður
Þórarinsson 1976 s. 23), og hefur það
vafalítið gerst í þessu gosi. Um mán-
aðamótin janúar-febrúar var rennsli
hrauns úr gígnum orðið hverfandi lít-
ið. Kvikmyndir teknar frá gígbarmin-
um 1. febrúar sýna að aðalvirknin í
gígnum þá var gasútstreymi um tvö
augu á gígbotninum sem að öðru leyti
var storknaður. Gosið virðist því hafa
verið að lognast út af um þetta leyti.
Gosið var áfram lítið fyrstu dagana
í febrúar. Til dæmis var rennsli í
hraunánni 9. febrúar aðeins um 1 m3/
sek. f kringum 13. febrúar tók það
hins vegar kipp og þann dag sáust í
fyrsta skipti tvær hraunár en fram að
þeim tíma hafði áin verið ein. Ná-
kvæmar mælingar gáfu heildarrennslið
10-12 m3/sek 16. febrúar, en þá spratt
hraunið fram úr fimm kvikuaugum.
Voru árnar aðgreindar næst upptök-
um en sameinuðust neðar í hlíðinni
(5. mynd). Af þessum fimm var
hraunrennsli mjög lítið í tveimur ystu
ánum en 3-6 m3/sek í hverri hinna (6.
mynd).
Þann 23. febrúar dró verulega úr
gosinu og daginn el'tir mældist heildar-
149