Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1992, Blaðsíða 101

Náttúrufræðingurinn - 1992, Blaðsíða 101
Guðrún G. Þórarinsdóttir Tilraunaeldi á hörpudiski, Chlamys islandica (O.F. Miiller), í Breiðafirði I. Kynþroski, hrygning og söfnun lirfa INNGANGUR Hörpudiskurinn, Chlamys islandica (O.F. Miiller), er af diskaætt (Pect- inidae), en til þeirrar ættar teljast um 350 tegundir samloka sem margar eru verðmætur matfiskur um víða veröld. Hörpudiskurinn er kaldsjávartegund sem auk veiða hérlendis hefur verið veiddur lítillega við Jan Mayen, í Bar- entshafi og undan austurströnd Norð- ur-Ameríku. Við ísland er hann al- gengastur í Breiðafirði, á Vestfjörðum og í Húnaflóa en finnst þó allt í kring- um landið nema við suðurströndina. Hörpudiskveiðar á fslandi hófust árið 1969 í ísafjarðardjúpi og var heildar- aflinn þá 400 tonn. Við fund nýrra miða jókst aflinn ört og árið 1985 náði hann hámarki, 17.400 tonn. Árið 1990 var heildaraflinn 12.400 tonn og þar af voru 10.000 tonn veidd í Breiðafirði. Hörpudiskurinn er veiddur með hörpudiskplógi, sem er botnskafa úr járni með áföstum netpoka og dreginn eftir botni. Aðeins samdráttarvöðvi dýrsins er nýttur hérlendis, en víða er- lendis eru einnig hrognin nýtt. Vinnsl- an er vélvædd til framleiðslu á frystum vöðvum sem aðallega eru fluttir út til Frakklands, Danmerkur og Banda- ríkjanna. Hörpudiskurinn lifir á um 10 til 100 m dýpi en er hérlendis einkum veidd- ur á 20 til 70 m dýpi. Skeljarnar liggja ofan á botninum og er botninn fremur harður, oftast sandur, skeljabrot, steinar og möl, en stundum grýttur eða leirkenndur. Hörpudiskurinn síar fæðu úr sjónum með hjálp tálknanna. Fæðan samanstendur af örsmáum ögnum, svo sem svifþörungum, dýra- svifi, bakteríum og lífrænum leifum. Skeljarnar verða kynþroska 3-6 ára gamlar og eru þá um það bil 30-50 mm að hæð (fjarlægð milli tengslasæt- is og mótlægrar hliðar skeljarinnar) (Hrafnkell Eiríksson 1970, Vahl 1981). Ekki er vitað nákvæmlega um hrygn- ingartíma hörpudisks við ísland en talið er að hann geti verið breytilegur frá einum stað til annars (Hrafnkell Eiríksson 1986). Eftir hrygningu á sér stað ytri frjóvgun og eru lirfurnar svif- lægar í sjónum í nokkrar vikur áður en þær gerast botnlægar og festa sig á undirlag með spunaþráðum og mynda Náttúrufræöingurinn 61 (3-4), bls. 243-252, 1992. 243
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.