Náttúrufræðingurinn - 1992, Blaðsíða 88

1. mynd a. Þríhnúkar.
Horft frá Laugarásnum í
Reykjavík til suðaust-
urs. Myndin er tekin
með 250 mm aðdráttar-
linsu. Þríhnúkagígur er í
hnúknum lengst til
vinstri. Þríhnúkar, view
to the southwest from
Reykjavík, taken with a
250 mm telephoto lens.
Þríhnúkagígur is in the
cone to the left. Mynd
photo Arni B. Stefáns-
son.
685 m Bláfjöll Þríhnúkar
1. mynd b. Sama sjónarhorn og að auki lega gígrásanna. Same view witli the layout ofthe
pit. Teikning drawing Arni B. Stefánsson.
þennan hefur Jón Jónsson (1978)
nefnt Spor. Hnúkurinn lengst í suð-
vestri er úr móbergi. Hinir tveir eru
úr gjalli og standa ofan á grágrýtinu
sinn hvorum megin við aflangan
dyngjugíg með marflatri storknaðri
hrauntjörn í botni. Lengd gígsins er
um 400 m og breiddin mest um 50 m.
Miðhnúkurinn er talinn myndaður um
leið og þessi stóri dyngjugígur og er
bergið eins að sjá í handsýni, með ein-
staka ólivíndílum. Hraunið frá gíg
þessum er allstórt. Verður það hér
eftir nefnt eldra Þríhnúkahraun.
Norðaustasti hnúkurinn, sem grein
þessi fjallar um, er gjallkeila (4.
mynd) og er hann stærsti gígurinn í
um 200 m langri gígaröð sem gosið
hefur upp í gegnum eldra Þríhnúka-
hraunið. Hraun frá þessari gígaröð
verður hér eftir kallað yngra Þrí-
hnúkahraun. Gígaröð þessi hefur
stefnu frá suðvestri til norðausturs, eins
og reyndar flestar gígaraðir á þessum
slóðum. Fimrn smágígar mynda gíga-
röðina ásamt hnúknum. Fjórir þeirra
eru 150-200 m suðvestur frá miðju
hnúksins og frá þeim hefur runnið
smáspýja til austurs, um 1 ha að stærð.
Fimmti smágígurinn er í suðvesturhlíð
hnúksins og hefur runnið frá honum
um 300 m2 hraunsletta til vestsuðvest-
230