Náttúrufræðingurinn - 1995, Síða 27
fósturforeldra, þeirra á meðal runntítla
og glóbrystingur, samþykkja gauksegg
hvemig sem þau eru mynstruð. Aðrar
tegundir, s.s. þúfutittlingar og maríu-
erlur, eru líklegar til að yfirgefa hreiður
sín ef aðskotaeggið er frábmgðið þeirra
eigin eggjum. Fuglategundir sem ekki
henta sem fósturforeldrar gauka, t.d.
vegna fæðuvals, yfirgefa yfirleitt ekki
hreiður sín vegna aðskotaeggs, óháð
litamynstri þess. Gerður var saman-
burður á viðbrögðum þúfutittlinga og
maríuerla á íslandi annars vegar og
Bretlandi hins vegar. í ljós kom að
bresku fuglarnir era mun líklegri til að
yfirgefa hreiður sín en þeir íslensku sé
eftirlíkingu af gaukseggi komið fyrir í
hreiðri þeirra.
Fyrir 1992 sáust gaukar hérlendis í 29
skipti, alls 31 fugl:
1. Þverá í Laxárdal, S-Þing, síðari hluti
maí 1904 (RM3999). Ámi Jónsson.
Fundinn dauður. Bjarni Sæmundsson
(1913).
2. „Milli Reykjavíkur og Geysis", lok
ágúst 1910. Nánari staðsetning er ekki
þekkt. Larsen (1911).
3. Sandvík í Grímsey, Eyf, um 12. júní
1948 (2 ad RM4000). Kristján Egg-
ertsson. Fundinn dauður.
4. Svínafell í Öræfum, A-Skaft, 16. júní
1948. Sigurður Björnsson. Fuglinn hélt
sig þar hluta úr degi.
5. Kvísker í Öræfum, A-Skaft, 28. maf
1952. Hálfdán Bjömsson.
6. Hof í Öræfum, A-Skaft, 30. ágúst 1956
(2 imm RM4001). Hálfdán Björnsson.
Fundinn dauður.
7. Vestaraland í Öxarfirði, N-Þing, 25.
eða 26. ágúst 1958 (d imm RM4002).
Brúna litarafbrigðið. Theodór Gunn-
laugsson.
8. Daðastaðir í Núpasveit, N-Þing, 15,-
28. september 1963. Pétur Þorsteins-
son.
9. Reykjavík (Barmahlíð), 11. maí 1967.
Sverrir Thoroddsen.
10. Herjólfsdalur á Heimaey, 25. maí 1967.
Friðrik Jesson. Tveir fuglar náðust. Annar
var greindur sem kvenfugl. Hamir upp-
settir í Náttúmgripasafni Vestmannaeyja.
11. Reykjahlíð í Mývatnssveit, S-Þing, 6. júní
1. mynd. Gaukur á Héðinshöfða á Tjörnesi 24.
maí 1986. - A Cuckoo at Héðinshöfði, Tjörnes
24 May 1986. Ljósm./photo Gaukur Hjartar-
son.
1967 (d ad RM4003). Finnur Guðmunds-
son.
12. Svínafell í Öræfum, A-Skaft, lok maí til
júní 1967. Hálfdán Björnsson. Tveir
gaukar komu að Svínafelli í lok maí.
257