Samvinnan - 01.06.1944, Side 35
5.-6. HEFTI
SAMVINNAN
hvenær næsti bylur kynni að skella á, og hún varð
að draga að sér eldsneyti fyrst af öllu. Hún mokaði
snjóinn af heystökkunum hjá hlöðunni, brá reipi um
stór heyhneppi og dró þau hvert af öðru heim í kof-
ann. Þegar hún skvetti út vatninu, sem hún hafði
þvegið sér um hendurnar í, tók hún eftir því, að vatns-
droparnir buldu sem högl á snjóskaranum. Þeir höfðu
frosið í loftinu. Henni varð hverft við, og varð litið
í spegilinn. Nefið á henni og eyrun voru náhvít, og
hún varð að nudda þau með snjó, unz þau þiðnuðu
og sögðu til sín með svíðandi sársauka.
Þegar kom fram í nóvembermánuð gengu hríðar-
byljir slag í slag. Þá dagana, sem hún varð að híma
innan veggja, vöðlaði hún heyvöndla og stakk í eld-
inn. Meðan hún matseldaði og gerði hreint, brá hún
upp ljósi. Tímum saman lék hún við drenginn. Hann
var nú farinn að þroskast, gat setzt upp sjálfur og
skriðið. Hann skemmti sér við að horfa á ljósrákirnar
frá eldinum og klappaði saman lófunum til að láta
í ljós ánægju sína. Þannig leið einn dagurinn af öðr-
um og lífið gekk sinn vanagang í kofanum. Kaldir
stormar og mjallrok gnauðuðu um kofaþekjuna, en
náðu ekki að granda lífinu og lífsviljanum, sem inni
fyrir bjó.
Svo dundi á sjö daga hríðin. Karólína átti nóg til
þriggja daga, og hafði aldrei orðið fyrir því, að bylj-
irnir stæðu lengur í senn. Þriðja daginn fór hún að
spara heyið, en brá sér þó hvergi. Fjórða daginn varð
hún að brjóta í sundur kassa til að brenna. Fimmta
daginn brenndi hún hinum kassanum, sem til var.
Þá voru bekkirnir og borðið eftir, en hún hafði skilið
exina eftir úti í hlöðu.
Þegar eldsglóðin kulnaði út, varð niðamyrkur. Hún
vissi ekkert hvað tímanum leið, hafði enga hugmynd
um, hvort nótt væri eða dagur. Með því að hnipra sig
saman í rúminu gat hún haldið nokkurn veginn hita
á sér og barninu um sinn. Hún varð að láta bekkina
og borðið eiga sig. Það gat hún ekki brotið með ber-
um höndunum. Það var ekki um annað að gera en
brenna vöggunni. En hún kveið því að þurfa að grípa
svona fljótt til hennar.
Sjöunda daginn mölvaði hún vögguna og pírði henni
í eldinn. Hún hitaði te og sauð kartöflur við höfða-
fjölina, sem Karl hafði skorið út. Svo muldi hún
kartöflu í ögn af heitu vatni og mataði drenginn á því.
Svo slökkti hún ljósið og lagðist fyrir hjá honum,
undir öllum þeim rúmfatnaði, sem til var.
Hún vaknaði við breytingu á veðurgnýnum. Ekki
vissi hún, hvort heldur var nótt eða dagur, en þegar
hún opnaði rifu á dyrunum, sá hún, að vindur var
hvass norðan með miklum skafrenningi. En snjórinn
þyrlaðist ekki upp, — bylurinn var um garð genginn.
Þegar morgna tók, sá hún í gegnum sólglampann
í skafrenningnum hóp nautgripa hinum megin við
gilið. Skepnurnar stóðu þar á höm og drúptu höfði,
hreyfingarlausar og úrræðalausar í heljargreipum
frostnæðingsins. Karólína hugsaði með skelfingu til
heystakkanna. Þeir voru nú í hvarfi handan við gil-
barminn, en jafnskjótt og hópurinn færi á kreik og
yfir gilið, mundi hann ráðast að heyinu og gera hana
eldiviðarlausa.
Hún fór i yfirhöfn sína og tók skammbyssu í hönd.
Það var þýðingarlaust að ætla sér að verja heyið með
heykvísl eða exi að vopni gegn hungraðri nautahjörð.
Hún treystist heldur ekki til að ganga á móti þeim,
ef þau ryddust fram í þvögu. Eina ráðið var að stugga
við þeim með skothríð, og ef það dygði ekki til gat
hún leitað hælis í hlöðunni. Ef eldsneytið færi for-
görðum.........
Skepnurnar hreyfðu sig ekki. Skyldu þær vera
dauðar? Nei, það stóð hvít stroka út úr nösum þeirra.
Hún óð snjóinn í hné ofan gilbarminn og yfir læk-
inn. Hún hélt áfram í 10 metra færi við þær, 5 metra,
2 metra. — Þau lyftu ekki einu sinni hausnum. Þá
sá hún, að klakabrynja hafði myndast yfir augu þeirra
og gagnaugu. Andgufuna hafði lagt upp á við, meðan
þau þrömmuðu gegn verðinu, orðið að klaka og blind-
að þau.
Karólína varð gripin af óstjórnlegri meðaunkvun
við þessa sýn, svo að hún tók undir sig stökk í ófærð-
inni og braut klakabrynjuna af hausnum á því naut-
inu, sem hún náði fyrst til. Boli rak upp öskur og
hljóp út undan sér lafhræddur. Svo drattaðist hann
aftur til félaga sinna og baulaði langt og ámátlega.
Karólína sá í hendi sér, hvað hún yrði að gera.
Hún hugsaði til barnsins, sem hún varð að hafa á
brjósti. Hún gekk að einum bolakálfinum, setti
skammbyssuna að enni hans, lokaði augunum og
hleypti af. Þegar hún opnaði augun, lá kálfurinn
dauður við fætur henni. Úr sárinu dreyrði aðeins ör-
lítið blóð, er fraus jafnharðan. Ef til vill hafði það
verið góðverk að stytta honum aldur.
Þá datt henni allt í einu í hug, að þarna gæti hún
náð sér í kú. Því ekki það? Ef hún tæki hana ekki
væri vísast að hún dæi úr hor og hungri. Eignast kú!
Fá mjólk handa drengnum. Skyldi Karl ekki verða
hissa, þegar hann kæmi? Hún kafaði snjóinn inn í
miðjan hópinn, þar sem hún vissi, að kvígurnar mundu
vera. Þar var rauð kvíga, ómörkuð í sæmilegum hold-
um. Hana merkti Karólína sér.
Svo baksaði hún heim í hlöðu eftir kaðalspotta.
Það var komið undir sólsetur, þegar henni tókst loks
að tosa kvígunni, blindaðri út úr þvögunni. Hún vildi
halda sig að hópnum, og Karólína varð að taka á
allri sinni orku og þolinmæði til að mjaka henni yfir
gilið, upp gilbarminn og inn í hlöðuna. Þar setti hún
hey í jötu og svipti klakabrynjunni frá augum kvíg-
unnar.
Síðan sneri hún aftur með öxina og bandið yfir til
nautahópsins. Hún hjó ganglimina af kálfinum, sem
hún hafði skotið, og batt þá saman. Þótt hún væri
orðin örmagna af þreytu, staulaðist hún frá einni
skepnunni til annarrar og reif af þeim klakahjálm-
inn. Þær tóku viðbragð og röltu af stað út í buskann.
Karólína hafði gert það ,sem hún gat, til að bjarga
þeim. Henni fannst sem hún hefði unnið til kvíg-
unnar sinnar.
Um kvöldið steikti hún sér ket, og ilmurinn fyllti
loftið. Hún minntist þess, að heyið, sem kvígan fékk,
var allt snjóbarið, svo að hún hlaut að hafa nóg að
eta og drekka. Og Karólínu fannst þetta hafa verið
blessunarríkur dagur. Tvo ganglimi hafði hún grafið
í fönn úti fyrir kofanum, svo að þeir geymdust þar.
Þegar hún kom út í hlöðu daginn eftir,másaði kvíg-
167