Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1914, Blaðsíða 20

14
nefna borgaraskóla* Skal nú reynt að lýsa, hvernig þeir
skólar ættu að vera og ekkert dregið úr í því skyni, að
vinna fylgi þeirra, sem fullir eru hleypidóma og skilnings-
leysis móti viðreisn alþýðunnar.
Borgaraskólana ætti að reisa ísveit; ekki
Staðurinri- í þjóðbraut, en þó svo, að Ijett væri til að-
drátta. Valin skyldi allgóð jörð, sem hæf
væri til ræktunar, og hefði vatnsafl til raflýsingar og hit-
unar. Jörðinni skyldi síðan skipt milli kennaranna við
skólann, og þeir vera leiguliðar stofnunarinnar, meðan
þeir eru þar starfsmenn. Með þessu er margt unnið.
Reynsla er fengin fyrir að nemendur í kaupstaðaskólum
verða að eyða helmingi meira fje en námsmenn í góð-
um sveitaskólum (Hólum, Hvanneyri), um jafnlangan
námstíma. Um einn skóla í Reykjavík, þar sem árlega
eru um 60 nemendur má sanna, að námsfólk þar verð-
ur að borga vetrardvölina 12,000 kr. meira en þurft hefði,
ef skólinn hefði verið í sveit. Ró orkar mjög tvímælis,
hvort unglingum, komnum úr sveit, sje verulegur ágóði
að kynnast bæjalífi okkar. Þar er áréiðanlega greiðari
gangur að þeim fyrirmyndúm, sem ekki eru eptirbreytn-
isverðar, heldur en þe-im, sem heppilegar eru, þó þær
sjeu líka til.
Pá eru skólarnir svo aöþrengdir í bæjunum; þar er
óhægra um alla tilbreytni, svo sem leikvelli og vinnu-
stofur, sem þó er nauðsynlegt að hafa. Fyrir kennarana
munar stórmiklu að vera í sveit en bæ. Reir komast af
með minni laun. Þeir geta notað sumarleyfi sín til fram-
leiðslu, og þeir skilja betur líf alþýðunnar, ef þeir standa
líkt að vígi. Hitt er fráleitur ósiður, sem nú tíðkast við
búnaðarskólana, að láta suma. kennarana hafa bújörð
(skólastjórana), en aðra ekkert, og það þá, sem lakar eru
* Okkar beztu unglingaskóla, sem nú eru uppi, og vel eru í sveit
komnir, ætti fljótlega að mega þroska í þá átt, sem hjer greinir, með
sameinuðum vilja hjeraðsstjórnar og fjárveitingarvalds landsins.
»Hægra er að styðja en reisa.« j \