Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1914, Page 33

27
um. Fyrir 1000 árum skriðu hjer norræn víkingaskip,
skjöldum sköruð og með harðfengt lið. F*á fóru íslenzk-
ir bændasynir herskildi um strendur þess lands, sem nú
er mesta stórveldi í heiminum. Hjer var leikvöllur ís-
lenzkrar æsku. Hjer var ævintýra- og starfaþránni sval-
að. Ef til vill — já, hver veit nema ísland eigi eptir að
verða dálítið stórveldi á 30. öldinni. Það veltur á því
einu, hve þjóðin er forsjál og ör á að leggja fram þá
krapta, sem hún hefur til. Naumast var Bretinn líklegri
til heimsráða, fyrir 1000 árum, en við erum nú. Róm var
eitt sinn minni bær en Reykjavík er nú, umkringd af her-
skáum og ágengum óvinum. Mjer dettur nú í hug vísa
Jónasar:
i-Veit þá engi að eyjan hvíta
á sjer enn vor, ef fólkið þorir
guði að treysta, hlekki hrista,
hlýða rjettu, góðs að bíða.<
Jónas hefur hugsað íslandi eitthvað hærra en það, að
vera eilíf undirlægja í hverri grein.
Um morguninn sigldum við suður með austurströnd
Skotlands. Ströndin er girt lágum hömrum, en landið er
hæðótt hið innra. Rar skiptast á stór og smá þorp, forn-
eskjuleg höfuðból og bændabýli, akrar og aldingarðar.
Skammt frá sjávarhömrunum þutu morgunlestirnar til og
frá Aberdeen. Fyrir nálægt 20 árum var mjög fiskisælt
við þessa strönd, en nú gengur þar ekki annar fiskur en
síld. Rað voru togararnir, sem eyðilögðu þessi fiskimið,
og að þeim eyddum hafa þeir leitað lengra norður á bóg-
inn, til íslands. Reir víla víst ekki fyrir sjer, að gera land-
helginni okkar sömu skil, ef ekki er tekið betur í taum-
ana. Spakmælið gamla rætist opt: »Margúr ristir breiðan
þveng af annars nára.«
Síðla sama dag komum við til Leith. Borg sú er ekki
fögur, en höfnin og skipakvíarnar eru mikil mannvirki. í
Leith eru 6—7 þúsundir hagsýnna verkamanna, sem hafa
pieð sjer öflugt kaupfjelag. í því fá þeir um Ú4 meira