Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1914, Page 71
65
Ingólfur hefur, í sumum greinum, nokkuð frábrugðið
fyrirkomulag, þegar miðað er við það, sem annars tíðk-
ast í kaupfjelögum. Þannig er t. d. lyðstjórnarfyrirkomu-
lagið ekki eins ráðandi og talið er nauðsynlegt, ábyrgð-
arákvæðum ekki fram fylgt á venjulegan hátt, og í ýmsu
er enn nokkur kaupmennskublær á fjelaginu. Hins vegar
er mjer kunnugt, að sumt er að breytast í beinni kaup-
fjelagsfarveg, og margir fjelagsmenn hafa fullan áhuga á
því, að slíkt megi fljótlega enn betur verða. Lánist þetta,
fær fjelagið meira traust og hylli hjá almenningi og kem-
ur að enn betri notum. Fjelagið seldi útlendar vörur,
árið sem leið, fyrir rúmlega 300 þús. kr. Fjelagið á mikl-
ar og vandaðar húseignir, einkum á Stokkseyri, og þar
á meðal vörugeymsluhús, sem líklega er stærsta þess-
konar hús hjer á landi.
* *
*
Einn örðugleikinn, sem sunnlenzku kaupfjelögin hafa
við að stríða, eru hinir vondu uppkomustaðir, eða eig-
inlega hafnaleysið, eins og fyr er minnst á. Sökum þessa
verður vörukostnaðurinn optlega miklu meiri, en þar
sem hafnir eru góðar. Vegna þessa þyrftu einnig fjelög-
in að hafa svo mikinn forða af nauðsynjavörum á haust-
nóttum, að hann entist fjelagsmönnum fram í lok Maí-
mánaðar, árinu eptir, að sínu leyti eins og norðlenzku
kaupfjelögin þurfa hins sama með, vegna hafíshættunn-
ar. En þetta geta fjelögin eðlilega ekki, fyr en sjóðeignir
þeirra duga til að standa á móti vöruforðanum og þeim
skuldum, sem á kunna að hvíla fram yfir það, sem hægt
er að fá að láni innanlands. Að öðrum kosti yrðu fje-
lögin að skulda útlendum umboðsmönnum, en það veik-
ir sjálfstæðið og getur spillt allri aðstöðu til góðra kaupa
í útlöndum. Kaupfjelög okkar þurfa að geta fullnægtöll-
um nauðsynlegum og venjulegum þörfum fjelagsmanna
sinna, og að því marki verður alstaðar að keppa með
5