Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1917, Síða 43

41
stækka skuggamyndirnar til þess að þær sæjust enn
greinilegar.
Ekki er svo sem hér sé um ólöglegar aðferðir að'
ræða, öðru nær. En ljóður er þetta á ráði hinnar frjálsu
samkeppni sem mannkynið löngum dreymdi um að
mundi gera verzlunina heilbrigða.
Aðalgaldurinn er þessi. í stað venjulegrar um-
boðssölu vili umboðssalinn heldur vera lieildsali eða
stórkaupmaður, tekur því vöruna yfir á sínar hendur,
sitt nafn, og selur hana síðan því verði sem honum
gott þykir, eða frekast verður fyrir hana fengið.
Að aðstaðan sé notaleg og fremur fyrirhafnarlítil,.
má sýna með dæmi.
Umboðsmaður gerir samning við eimskipafélag urn
að það flytji fyrir liann 100 smálestir af tiltekinni vöru-
tegund í hvert sinn með 10 næstu skipsferðum frá út-
löndum. Að þvi búnu simar hann út pöntunina á 1000'
smálestum þessarar vörutegundar, sem hann sakir við-
skiftavenju fær allar með því verði sem gildir þamr
dag, hvort sem varan öll er fyrir lieudi eða ekki, og
jafnframt segir hann fyrir um hvernig hana skuli senda.-
En borga verður hann þá vöruna að fullu samstundis.
Það þarf hann ekki að taka nærri sér, því aðstaðan
hefir gert hvorttveggja, að auðga liann sjálfan, og auka
honum lánstraust í bönkum, svo að honum verður þetta
leikur, sem öðrum reynist ókleift. Um þetta leyti byrj-
ar þessi vörutegund »að stíga«, það sá umboðssalinn
fyrir, það sáu líka aðrir, allir sem nota þurftu vöruna.
Umboðsmanninum dettur nú ekki i hug að selja
með því verði, sem liann kaupir, hann miðar auðvitað
við verðlagið sem er þann daginri, sem selt er hér
heima, að viðbættri milliliðsþóknun sem hann gerir sig
ánægðan með. Og þegar alt er komið i kring, er hreini
gróðinn tugi-r þúsunda.
En hin sérstaka fyrirhöfn uð gera einn samning,.
senda eitt símskeyti, og selja annaðhvort einum eða