Andvari - 01.06.1964, Page 32
30
SVEND KRAGH-JACOBSEN
ANDVARI
ingi nýjar hliðar á hæfileikum Önnu Borg, en gaf oss enn til kynna ástríðu-
þrótt og undirgefnisró þessarar raunamæddu konu.
1 byrjun næsta leikárs fékk hún fyrsta leikstjórnarhlutverkið í Konunglega
leikhúsinu í „Brauoi valdsins“ eftir Leck Fischer. Nokkru síðar fylgdi annað
þýðingarmikið leikstjórnárstarf í dönsku nútímaleikriti, „Thermopylæ" eftir
H. C. Branner, hvort tveggja erfið og ekki sérlega þakklát viðfangsefni, sem
hún leysti á framúrskarandi frumlegan hátt með myndugleika, tryggð og skiln-
ingi við orð og lilgang skáldsins, senr sjaldgæft er í leikhúsi nútímans. Starf
hennar með listamönnum óperunnar leiddi til þess, að hún setti á svið þrjú verk
eftir Verdi, sem sýndu örugg tök hennar einmitt á tónlistarsýningum í sívaxandi
rnæli frá „Grímudansleiknum“ urn „Troubadurana“ og til „Rigoletto“. Hér
varð hún þó ætíð að vinna við þá örðugu aðstöðu, sem fylgir því að taka við
skreytingu og búningum frá fyrri sýningum. Það var þó hverjum manni ljóst,
hvers virði starf hennar með söngvurunum var, hvað eðlilega framkomu snerti
og skynsamlegt fyrirkomulag. Utan Konunglega leikhússins sviðsetti hún „Mar-
kureir eftir Hjalmar Bergmann og hjálpaði Osvald Helmuth í aðalhlutverkinu
út úr þeim skopleiksstíl, sem hafði staðið honum fyrir þrifum í alvarlegum
hlutverkum, en á Kóngsins Nýjatorgi lífgaði hún við sviðsetningu Pouls Niel-
sens á „Swedenhielms“ frá 1925 samkvæmt raunsæjum anda gamanleiksins.
Flún fékk stcðugt merkileg viðfangsefni frá útvarpsleikhúsinu og eftir 1959
frá danska sjónvarpsleikhúsinu.
* * *
Konunglega leildiúsið gaf Önnu Borg aðeins tækifæri að leika fimm hlut-
verk í síðasta áfanganum á listabraut hennar. Eftir Elísabetu kom móðirin í
„Blóðbrullaupi“, og svo einkennilega vildi til, að tvær voru drottningar af þeim
þremur, sem á eftir kornu, en í milli kom nornin í „Macbeth", þar sem hún
mælti magnaða töfraþulu Shakespeares fram af slíkum krafti, að það hafði sér-
stök áhrif gagnvart sviðinu og persónu sjálfrar hennar, sem var mótuð af sterku
og villtu ímyndunarafli þau fáu andartök, sem nornin sást á sviðinu.
I janúar 1958 tekur hún að sér hlutverk gömlu drottningarinnar, Alexöndru
í „Hugsjónamanni", og gefur henni hógværan yfirburðakraft í sterkunr mót-
leik við Flerodes konung. Þess er vert að minnast, að sama kvöldið, — á sextíu
ára afmæli Kaj Munks — fengu hlustendur að hlýða á hana sem ungu drottn-
inguna Mariamme í sama leikritinu, þar sem útvarpað var fyrri upptöku.- 1 júlí
1961 snýr Anna Borg loks aftur til eftirlætis síns, Oehlenschlágers, og við frurn-
uppfærsluna á utanlnissýningu Konunglega leikhússins er hún sú eina, sem
getur talað gegnum sumarvindinn, sem er í þann veginn að feykja allri sýning-