Andvari - 01.06.1964, Page 94
92
KRISTMUNDUR BJARNASON
ANDVARI
hans og hann sjálfur væri ómeidd að öðru en bæn og ráðlegging, sem þó hvort
tveggja væri byggt á ástæðum.
Eg ætla mér nú ekki í þetta sinn að rita yður ævisögu mína um þingtímann í sum-
ar, en einasta vil ég gleðja ærlega landa mína og frelsisvini með því, að nú í haust frétti
ég með órækum sannindum, alþingismenn voru mér óvitandi gengnir í tvær sveitir,
nl. með og og móti því, að Skagfirðingur þessi fengi þingsetu vegna sinnar hluttekn-
ingar í bænarferðinni. Þeir þingmenn, sem ætluðu að fylgja mínu máli, ætluðu allir
að rýma þingsetu um leið eða meira. — Þannig sjá menn, að ennþá lifa blóðdreifar
forfeðra vorra í æðum ærlegra lslendinga. Oddviti óvildarmanna minna, eftir það
að hafa fengið afsvar um traust og fvlgi stiftamtmanns til þessa nauðsynlega fyrir-
tækis, mátti loksins leggja niður höfðingja hræsnisrófuna við svo búið, en ávinna sér
hnýfilyrði og minnkandi álit þingmanna.
Ég segi ekki frá þessu til að stæra mig af því, mildu heldur til þess að sýna
mönnum, hversu landsstjórnarmönnum okkar er varið innvortis, og hversu vér getum
við einstöku tækifæri séð ofan á gildar ástæður til að mistreysta sumum þeirra til að
standa réttlátlega í skyldusporum embætta sinna við fátæka þjóð, sem fæðir og klæðir
og launar þá og hður þess utan skillitla háttsemi þeirra sumra.
Væri nú ekki öllu vel til fallið, að alþýða beiddi þá að taka við ábyrgöarstjórn
eins og embættisbræður þeirra í öðrum pörtum ríkisins mega una við? Væri nú
hræsnislaus játning gjörð hér til, þá vil ég fyrir mitt leyti segja amen. Ég, sem álít
sjálfsagða skyldu mína að eggja engan mann á að kjósa þá eður þá menn til þjóð-
fundarins, sem mér sjálfum líkar (þó sumir séu nú svívirðilega berir orðnir af þess
háttar ráðriki), bið yður, heiðruðu vinir, að sneiða sem mest þér getið hjá væli
ófrelsisvinanna, því þeir eru eðli og ætlunarverki fundarins skæð landfarsótt. 1 tvenn-
um bréfum af Suðurlandi hef ég fengið að sjá gildustu líkur til þess, að kammer-
assessor Brynjólfur Pétursson muni verða konungsfulltrúi á þjóðfundinum í sumar.
En þó að öllum beri saman um það, að maður þessi sé vænn maður, þá getur mér
þó dottið í hug, þegar ég á cinn bóginn virði fyrir mér bréfsefni herra Jóns Sigurss.
til mín og aftur á hinn bóginn, hverja menn konungur kýs sér til handa, að herra
Brynjólfur sé settur í verstu klípur, að einu leyti sem nauðkunnugur stjórnarinnar
vilja og æðsti trúnaðarmaður hennar og samvinnumaður áður þekktra konungskjör-
inna manna, og að öðru leyti ærlegur íslands sonur, að menn vona, og tekinn úr
stöðu þeirri, sem menn vita, að hann fyrir annarra tilstilli en alþýðu á Island var
búinn að ná. Og mér er lítt skiljanlegt, að Islandi svari til kostnaöarins í hverri stöðu
hann á að heita erindisreki Islands við stjórnina án þess að hafa úrskurÖarvald. Hvað
ætlið þér, að okkur verði úr þessu annað en eitt bevís meðal annarra fleiri fyrir því,
að stjórnin hafi nú einmitt ásett sér að láta ekkert aðalvald verða til í landinu sjálfu
og allra sízt það vald, er ráði úrsliti málefna vorra til jafns við aðra ríkisins parta?
Það er heldur ekki í þessu tilliti ómerkilegt, að ræðurnar um kosningar til þjóð-
fundarins í sumar, þær sem standa í LanztíÖindunum, eru að þrástagla um samböndin
í einu og öllu og sýnist, að þeir séu aldrei búnir að tvinna og hnýta svo marga hnúta,
sem þurfi að vera á sambandi íslands við Danmörku. Það væri nú að vísu sök sér,
væru þessir hnútar frelsishnútar, en ekki rembihnútar ráðríkis vfir okkur skósveinum
þeirra.
Fundir þeir, sem haldnir eru hér í sveitum, eru — sem allir skilja — ckki kjör-