Andvari - 01.06.1964, Page 116

114
TÓMÁS HELGASON
ANDVARI
Sveinn skuli haga ferðum sínum. Svar
við þessu vill hann fá áður en póstskip
fer héðan í síðasta skipti á því hausti.
Var stjórn félagsins falið að annast þetta
mál.
Þann 29. janúar 1873, á fyrra ársfundi
félagsins, getur forseti þess, sem gerzt
hefir í þessu máli. Það séu aðeins sárfáir
bændur í Gullbringu- og Kjósarsýslu, sem
hefðu látið í Ijósi við sig, að þeir óskuðu
að fá búfræðing þennan til sín. Var því
ekki talin nauðsyn á að gera neinar tillög-
ur um ferðir hans. Talið var, að ef gagn
ætti að verða af ferðum hans, mundi
honum verða fullfengið að komast á einu
ári yfir Gullbringu- og Kjósarsýslu.
Til þess að það þyrfti eigi að standa
fyrir komu Sveins, hverjar undirtektir
bænda voru, þá féllst fundurinn á, að fé-
lagið tæki á sig þann kostnað, er bændur
vildu eigi greiða. Kom fundarmönnum
saman um, að það mætti mjög á ýmsan
hátt styðja að framförum í búnaði, ef bú-
fræðingur þessi kæmi hingað, og væri
það félaginu sómi að styðja komu hans.
Það verður svo úr, að Sveinn komi og
að lögstjórnin í sameiningu við danska
landbúnaðarfélagið veiti honum þann
styrk, sem hann þurfi, fyrst um sinn
fyrir eitt ár, með því skilyrði að húnaðar
sjóðir amtanna legðu til þess 100 ríkis-
dali, aðra 100 mundi hann fá frá land-
búnaðarfélaginu danska og enn 100 ríkis-
dali frá landssjóðnum.
Varð það svo að samkomulagi, að hann
ferðaðist fyrst um Borgarfjörð, því að þar
hefðu margir beðið um hann, og félags-
stjórnin taldi rétt að hlynna mest að
þeirri sýslu, er að tiltölu hefði flesta fé-
lagsmenn.
Nú hefir rætzt lengi þráður draumur
Sveins, hann er kominn til íslands. Þaðan
skrifar hann Jóni Sigurðssyni bréf, er
hann dagsetur þann 22. júní 1873, þá
staddur í Friðriksgáfu, amtmannssetrinu
norðan lands.
Ég tel rétt að taka þetta bréf upp eins
og það er í heild, þar sem mér finnst það
lýsa svo vel eftirtekt Sveins og hugsunum
hans um landbúnaðinn, þarfir hans og
sögu. Bréfið hefst þá svona:
„Kæri vin!
Nú er ég þá loksins kominn til Islands
og ætla mér að fara að ferðast hér um á
milli bænda og kenna þeim jarðræktina
og hvað annað, sem þar að lýtur, og þeir
vilja læra. Vest er það nú samt, að ég kom
svo seint, að sáning á kartöflum og næp-
um er alstaðar búin, svo ég get ekki sagt
fólki neitt um það, sem því getur orðið
til gagns þetta árið, nema bara sagt því
hvernig það á að bera sig að með það
næsta ár.
Líka er of seint að byrja á þúfnaslétt-
un, því það skemmir grasrótina að rífa
jörðina upp, þegar svo er langt liðið fram
á surnar, þar á móti gæti ég strax byrjað
á því eftir túnaslátt og svo getur maður
haldið áfram með það þangað til langt
frarn á haust. Þó segi ég það ekki, að mað-
ur geti ekki sléttað að skaðlausu ennþá í
tvær til þrjár vikur, því það er ekki kom-
inn mikill gróður í túnin hér norðurfrá.
Aftur á móti getur maður alltaf haldið
áfram við að finna svörð fyrir fólk og
kenna því að fara með hann. Sýna með-
ferð á mjólk, osti og smjöri, skurðagröft
og þurrkun á mýrum, veita vatni á engj-
ar, meðferð á áburði o. s. frv. Ég ætla
mér náttúrlega að halda ræður á ýmsum
stöðum, um það sem nauðsynlegt er, svo
sem kálgarða og kartöflurækt, kvikfjár-
rækt og túnarækt o. s. frv. Ég hcfði einnig
löngun til að skrifa um margt af þessu og
ætla mér að gera það með tímanum, þó
það verði nú ekki fyrir það fyrsta, fyrr en
líður á sumarið, eða þá helzt í vetur, því
þá hefi ég hklegast beztan tímann til þess.