Andvari - 01.01.1991, Blaðsíða 87

ANDVARI
Á ALDARÁRTÍÐ KONRÁÐS GÍSLASONAR
85
ina. Það gæti bent til þess að þeir hafi verið hvatamenn að því að Jón legði
hana inn.
Konráð reifaði þá hugmynd um svipað leyti í bréfi til Ed. Collins að stofna
aðra prófessorsstöðu í forníslenskum bókmenntum og tungu sem tæki til
þróunar málsins frá eldri tímum til samtímans.80 Hins vegar áleit Konráð sig
ekki órétti beittan að missa af prófessorsembættinu sem Petersen hreppti og
taldi sig hafa hlotið lofsamleg ummæli frá stjórnarráði háskólans í hæfnis-
dómi.81
Pegar prófessorsembættið var úr greipum gengið var ekki annar kostur
betri en snúa sér að Lærða skólanum í Reykjavík. Pað mun hafa gert sitt til
að Sveinbjörn Egilsson var því mjög hlynntur að Konráð kæmi að skólanum.
Konráð var honum handgenginn veturinn 1845-46 og það hefir hjálpað til.
Pegar gengið hafði verið frá nýskipan Lærða skólans var Konráð ráðinn að
skólanum með 500 dala launum á ári frá 1. október 1846 að telja. Hér var
hann tekinn fram yfir Bjarna Jónsson og Grím Thomsen sem báðir höfðu
háskólapróf og einnig Jón Sigurðsson sem jafnan hafði gengið fyrir Konráði.
Af bréfum Konráðs verður lítið ráðið hverja bót meina sinna hann fékk í
Þýskalandsförinni 1844. Henni lauk á aðfangadag jóla það ár. Líkast til hefir
hann flust til Klausturstrætis 74 skömmu síðar. Par bjó þá P. E. Heboe með
konu sinni og börnum. Af ummælum Konráðs síðar er að skilja að hann hafi
kynnst þessu fólki árið áður.82 í húsinu bjó einnig ógefin systir húsmóðurinn-
ar, Ane Mathilde Pedersen, 24 ára að aldri. Konráð lagði hug á hana og hétu
þau hvort öðru eiginorði. Jafnframt tók hann að huga að lífvænlegri stöðu og
Björn M. Ólsen telur að það hafi valdið miklu um að hann valdi þann kost að
gerast kennari við Lærða skólann.83 Hér sannaðist hið fornkveðna að margt
fer öðruvísi en ætlað er og sú varð raunin hjá Konráði. „Hann var búinn að
trúlofa sig ungri stúlku og ætlaði þegar að fara að gifta sig, en hún varð veik
og dó og hefir hann tekið sér það ógnarlega nærri“, skrifaði Brynjólfur Pét-
ursson Jóni bróður sínum.84 Pá var brugðið á það ráð að Konráð færi á ný til
Þýskalands síðsumars það ár að stunda þar böð og hitta augnlækna í þeirri
von að fá bót á sjóndeprunni. Áður en hann fór sótti hann um árs leyfi frá störf-
um við Lærða skólann og gat þess að völ væri á hæfum manni í Reykjavík
til að kenna í sinn stað. Þessi umsókn er dagsett 23. júlí 1846 og daginn eftir
fékk hann vottorð frá Helga biskupi Thordersen, sem þá var í vígsluför, um
að hæfur kennari væri fyrir hendi í Reykjavík. Leyfið var veitt á þeim for-
sendum að Konráð taldi sig geta lokið dönsku orðabókinni ef hann fengi ár í
viðbót.85 Ferðin stóð á þriðja mánuð og Konráð komst allt til Vínarborgar.
Svo var ráð fyrir gert að hann yrði kominn aftur til Hafnar í lok september
það ár.86 „Síðan hann kom heim hefur hann sökkt sér niður í erfiði, enda er
hann nú farinn að verða manneskjulegur aftur“, skrifaði Brynjólfur Péturs-