Andvari - 01.01.1991, Side 137

andvari
„SÖNGUR ER f SÁLU MINNI"
135
honum bókina, en það mun hafa verið fáum árum fyrir dauða hans. Sigurjón
var þá orðinn veikur og minni hans á förum. Börn hans tvö, Sigurbjörg og
Dagur, héldu heimili á Litlulaugum og önnuðust föður sinn. Áskell hafði þá
stofnað þar nýbýli á jörðinni, nefnt Laugafell og byggt sér og fjölskyldu sinni
hús skammt sunnan við Litlulaugabæinn. Því var ekki langt fyrir gamla mann-
inn að ganga þangað, þegar gott var veður. Kveðst Áskell minnast þess, að
hann hafi komið til sín með þrjá hluti um þær mundir og beðið sig að varð-
veita þá. Var það riddarakross íslensku fálkaorðunnar, sem hann hafði verið
sæmdur, en sennilega aldrei borið. Lýsir Áskell komu hans á þessa leið. „En
svo er það dag einn, þegar ég sit inni við einhverjar skriftir í húsi mínu í
Laugafelli, að þá er faðir minn kominn til mín með riddarakrossinn í hendinni
og í þeim umbúðum, sem hann mun hafa komið til hans og ég hafði séð í skrif-
borðsskúffu hjá honum. Faðir minn ávarpaði mig hlýlega, en þó ekki með
nafni. Ég finn að hann veit hver ég er og segir mér að hann sé með dálítið,
sem hann ætli að biðja mig fyrir og réttir mér öskjuna með riddarakrossinum.
Ekki opnaði hann öskjuna né sagði mér, hvað hún hafði að geyma, en sagði,
að „þetta væri fallegur hlutur, en lítið hægt með hann að gera“. Á þessa leið
minnir mig að orð hans féllu. Ekki orð um það, að þetta væri dýrgripur eða
verðmæti, sem honum væri eftirsjá að“.
Síðar í bréfinu skrifar Áskell: „í annað skipti, sem faðir minn heimsótti mig
og hitti mig heima, fannst mér hann hafa erindi við mig, en átti þá erfitt með
að gera grein fyrir því. Pá var hann með bók í höndunum eftir Guðmund
Finnbogason. Þessa bók hafði faðir minn fengið að gjöf frá skólastjóra og
kennurum Héraðsskólans á Laugum, þegar hann varð áttræður. Bókin var
árituð af listaskrifara og voru það árnaðaróskir í tilefni afmælisins og þakkir
frá skólanum, sem þar stóðu skírum stöfum. - Bókin hét Huganir, og faðir
minn bað mig fyrir hana án þess að ég skildi, hvað fyrir honum vakti. En ég
hafði þessa bók undir höndum og ég sagði systkinum mínum frá því síðar,
þegar við skiptum bókum hans milli okkar. - Ef til vill hefur faðir minn ætlast
til þess, að ég skilaði þakklæti hans til gefandans. En úr því varð ekki fyrir
mér. Faðir minn dó skömmu eftir að þetta var, líklega ári seinna“. Sigurjón
lést 26. maí 1950.
X
Mér þykir fara vel á að birta hér þessi stuttu brot úr löngu bréfi Áskels bónda
í Laugafelli. Reyndar er það áttatíu þéttritaðar síður, gagnmerk heimild, sem
vonandi verður til þess síðar að bregða ljósi á ævi listamanns, sem ekki má
gleymast. Nær lokum þessarar samantektar fylgja þessi orð Áskels um Bókina
um veginn og sveitablaðið Aðaldæling:
„Einkennilegur hefur mér þótt áhugi föður míns á Bókinni um veginn, sem