Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1952, Síða 61

Andvari - 01.01.1952, Síða 61
ANDVAHI Nútízka í ljóðagerð 57 vestrænu menningar, sem (þ. e, menningin) á skildi (sem er stríðs- guðsins spegill og hlíf) sólar (sem kveikir tilgangslaust líf) og brjál- æðis (óskapnaðar hins skipulagða stríðs) sýnir oss spegilmynd sína, sitt rétta andlit (veruleikinn hefur margsinnis svipt burt grímu hinnar vestrænu menningar) á hagstæðum augnablikum (þ. e. þegar hið ósýnilega í oss sjálfum sofnar á verðinum) frammi fyrir vorri eilífu blindu (enda þótt vér séum ekki ævinlega slegnir blindu, en vér skiljum þá ekki, það sem vér sjáum)“. Kvæði og skýringar Lindegrens er miklu lengra, en myndi taka hér of stórt rúm. Sjálfur kallar hann þetta „kenndarraun- sæi“ í skáldskap. Það er kenndin úr undirvitundinni sem ræður ferðinni og bregður upp myndunum og hugsunin vinnur svo úr eða m. ö. o.: kenndin stjómar hugsuninni, en ekki öfugt. Þó verða að vera stöðug víxláhrif milli hugsunar og kenndar. En aðalatriðið er, segir Lindegren, að tjáningar þunginn sé meiri en frásagnarþörfin. Þetta m. a. segir hið sænska ljóðskáld, sem hefur ásamt Karl Vennberg mótað einna mest nýtízku ljóðagerð Svía, og er mjög lærdómsríkt að kynnast vinnubrögðum hans og stefnu. Þó vil ég benda á, að það er fyrst og fremst skáldið sem talar, en ekki bókmenntafræðingur né málfræðingur. Bókmenntafræðilega séð eru hugsun og tilfinning ekki óháðar stærðir í tíma og rúmi, heldur tímabundið form, sem sniðið er eftir andlegu samfélagi við þúsundir annarra manna. Málvísindin mundu heldur ekki viðurkenna einræði kenndarlífsins fremur en hugsunarinnar þrátt fyrir víxláhrif þeirra. Hinn takmarkaði og tiltæki búning- ur málsins segir líka til sín. Menn geta aðeins byggt úr þeim efnivið sem fyrir hendi er. Ýmisleg gagnrýni hefur líka komið fram á nýtízku ljóðagerð Svía á fimmta tugi aldarinnar (40- talismanum). Og vík ég að því nokkrum orðum, áður en ég sný mér að íslenzku skáldunum, þar sem skyldleikinn með þeim hvorutveggju er augljós. Nýtízku skáldunum, sem eru þeirra atómskáld, er borið á Irrýn, að myndir þeirra og táknmál séu lítt skiljanleg, þau tali tungum, auðn- og tómhyggja þeirra sé orðin
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.