Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1952, Blaðsíða 61

Andvari - 01.01.1952, Blaðsíða 61
ANDVAHI Nútízka í ljóðagerð 57 vestrænu menningar, sem (þ. e, menningin) á skildi (sem er stríðs- guðsins spegill og hlíf) sólar (sem kveikir tilgangslaust líf) og brjál- æðis (óskapnaðar hins skipulagða stríðs) sýnir oss spegilmynd sína, sitt rétta andlit (veruleikinn hefur margsinnis svipt burt grímu hinnar vestrænu menningar) á hagstæðum augnablikum (þ. e. þegar hið ósýnilega í oss sjálfum sofnar á verðinum) frammi fyrir vorri eilífu blindu (enda þótt vér séum ekki ævinlega slegnir blindu, en vér skiljum þá ekki, það sem vér sjáum)“. Kvæði og skýringar Lindegrens er miklu lengra, en myndi taka hér of stórt rúm. Sjálfur kallar hann þetta „kenndarraun- sæi“ í skáldskap. Það er kenndin úr undirvitundinni sem ræður ferðinni og bregður upp myndunum og hugsunin vinnur svo úr eða m. ö. o.: kenndin stjómar hugsuninni, en ekki öfugt. Þó verða að vera stöðug víxláhrif milli hugsunar og kenndar. En aðalatriðið er, segir Lindegren, að tjáningar þunginn sé meiri en frásagnarþörfin. Þetta m. a. segir hið sænska ljóðskáld, sem hefur ásamt Karl Vennberg mótað einna mest nýtízku ljóðagerð Svía, og er mjög lærdómsríkt að kynnast vinnubrögðum hans og stefnu. Þó vil ég benda á, að það er fyrst og fremst skáldið sem talar, en ekki bókmenntafræðingur né málfræðingur. Bókmenntafræðilega séð eru hugsun og tilfinning ekki óháðar stærðir í tíma og rúmi, heldur tímabundið form, sem sniðið er eftir andlegu samfélagi við þúsundir annarra manna. Málvísindin mundu heldur ekki viðurkenna einræði kenndarlífsins fremur en hugsunarinnar þrátt fyrir víxláhrif þeirra. Hinn takmarkaði og tiltæki búning- ur málsins segir líka til sín. Menn geta aðeins byggt úr þeim efnivið sem fyrir hendi er. Ýmisleg gagnrýni hefur líka komið fram á nýtízku ljóðagerð Svía á fimmta tugi aldarinnar (40- talismanum). Og vík ég að því nokkrum orðum, áður en ég sný mér að íslenzku skáldunum, þar sem skyldleikinn með þeim hvorutveggju er augljós. Nýtízku skáldunum, sem eru þeirra atómskáld, er borið á Irrýn, að myndir þeirra og táknmál séu lítt skiljanleg, þau tali tungum, auðn- og tómhyggja þeirra sé orðin
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.