Andvari - 01.01.1939, Side 12

8
Tryggvi Þórhallsson
Andvari
kwæmdasamri þjóð. Mönnum er gjarnt að líta hið næsta
sér og þykja sem ekki hafi á unnizt, fyrri en manns
eigin kynslóð tók að sýna, hvers hún mátti sín. Slíkt er
algeng skynvilla, sprottin af nærsýni eða þekkingarleysi.
Um þetta getur hver sem vill sannfært sig, ef hann
nennir að hugleiða hagi og viðhorf á landi hér á 1.
tugi 19. aldar t. d. og bera það saman við hagi og við-
horf þjóðar vorrar á 1. tugi 20. aldar. Hér munar meiru
en svo, að auðvelt sé að skilja til hlýtar. En jafnvel
hinn lauslegasti samanburður sýnir, að geysimikið hefir
hér áunnizt.
Sú kynslóð, sem hófst til starfa um og upp úr síð-
ustu aldamótum, hefir trúlega haldið áfram starfi hinna
fyrri manna. Og hún hefir gert meira. í hennar hlut féll
það, sem kalla má, að verið hafi einna mest áræðisraun,
krafði í senn hinnar mestu bjartsýni og trúar á framtíð
og gæði landsins og eigin mátt og þrek, að taka tækni
erlendra stórþjóða í þjónustu íslenzkra atvinnuvega, og
afla þess fjármagns og þeirrar kunnáttu, sem til þess
krafðist. Láta ekki aftra sér og reynast vandanum vaxin.
Hún hefir tekið í sínar hendur samgöngurnar við út-
lönd, lagt vegakerfi innanlands, byggt vita og hafnir, reist
verksmiðjur og bæi, þar sem nú býr fullur helmingur
landsmanna, en um aldamót höfðust þar við fáeinar þús-
undir manna. Hún hefir hafizt handa um endurbygs*n9
sveitanna og jarðrækt í miklu stærra stíl en áður þekkt-
ist. Hún hefir afmáð síðustu leifarnar af verzlunardrottn-
un erlendra kaupmanna á landi hér og eflt samvinnu-
hreyfinguna stórlega. Hún hefir gerbreytt vöruverkun
og framleiðsluháttum til lands og sjávar. Um kennslu og
heilbrigðismál hefir hún gerzt stórvirk. Og í sjálfstæðis-
málum þjóðarinnar auðnaðist henni að vinna hinn stærsta
sigur með fullri og afdráttarlausri viðurkenningu á sjálf-