Andvari - 01.01.1939, Page 78

74
Blóm og aldin
Andvari
í slönglana taka að setjast tréefni, og öll tekur plantan
að bera á sér hnignunarmerki. Mest verður þó breyt-
ingin í blóminu. Krónublöð og fræflar visna og falla
burt og stundum líka bikarblöðin og fræni og stíll. Aft-
ur á móti tekur egglegið nú að vaxa og það oft svo
furðu gegnir. Kallast það héðan í frá aldin. Innan í þv>
þroskast svo fræin sem fyrr getur. Það er sýnilegt, að
þegar þar er komið sögunni, ver plantan síðustu tímum
vaxtarskeiðs síns til þess að láta afkvæmi sín, fræin, ná
þroska, og fyrir því verða allir aðrir hlutir að þoka.
Allt starf plöntunnar við blómgun, frævun óg aldinþroska
hnígur að þessu sama marki, að geta afkvæmi og koma
því á heppilegan stað.
Áður hefir verið talað um fjölbreytni þá, sem er i
gerð blómanna og yfirleitt virðist miða að því að tryggi3
frævunina. Þegar athuguð eru aldinin, kemur brátt í Ijós
að þar er einnig um mikla og furðulega fjölbreytni að
ræða, og sýnilegt er einnig, að hún miðar að því að
dreifa afkvæmum plantnanna sem allra bezt út um víða
veröld, en einmitt dreifing fræja og aldina er eitt mik-
ilvægasta atriðið til viðhalds tegundunum.
Plönturnar eru átthagabundnar. Þær eru fastar á t6t
sinni á þeim bletti, þar sem þær einu sinni hafa setzt
að, og fá sig ekki hrært þaðan. Plöntueinstaklingurinn
getur ekki leitað fyrir sér um hinn heppilegasta vaxtar-
stað, og heldur ekki ráðið afkvæmum sínum til hins
heppilegásta jarðnæðis, né veitt þeim umönnun og fóst-
ur á æskuskeiði þeirra. Það má segja, að hendingm
ein ráði því, hvar plönturnar nema land, og þegar at-
huguð er útbreiðsla tegundanna, vakna ótal spurningar
um, hvernig á því stendur, að henni er svo háttað sem
raun ber vitni um. Ótal gátur í þessu efni eru óleystar,
enda þótt vér almennt segjum, að dreifingarhæfileiki