Andvari - 01.01.1939, Qupperneq 95

Andvari
íslenzkt þjóöerni
91
norskum uppruna þeirra. En nú vitum vér það, að á
þeim tíma, sem ísland byggðist, voru danskar og sænskar
víkinganýlendur dreifðar hér og hvar yfir stór svæði af
Evrópu. Áður en sú ályktun verður dregin út af frá-
sögnum Landnámabókar, að íslendingar séu afkomend-
ur Norðmanna, þarf að sanna það, að Norðmenn hafi
verið einráðir í landi sínu á næstu mannsöldrum áður
en ísland var numið. Það hefir ekki verið gert, enda
ólíklegt, að þess sé nokkur kostur.
Oss er kennt, að íslenzku landnámsmennirnir hafi
flestir verið af kyni hinnar óðalbornu norsku höfðingja-
stéttar. Samt sem áður finnst þess enginn vottur, að
óðalsréttur hafi verið tekinn upp á íslandi í fornöld. I
fornlögum vorum kemur ekki einu sinni orðið óðal fyrir
99 þess munu varla finnast dæmi í eldri bókmenntum
íslendinga, að jarðeign hérlendis sé nefnd óðal. Það er
e«gu líkara en íslendingarnir hafi staðið öldungis fram-
andi gagnvart hinum rótgrónu og fornu venjum Norð-
Wanna á umræddu sviði. Að vísu má segja, að jarðirnar
Urðu að hafa gengið um lengri tíma að erfðum í sömu
^tt. áður en þær gátu talizt óðal samkvæmt norskri
venju og rétti. En þegar þess er gætt, að allmörg ís-
•enzk höfuðból voru orðin um það bil hálfrar aldar
9ömul, er allsherjarlög voru sett hér á landi, skiptir
tetta minnstu;því að samkvæmt norskum fornlögum gátu
^enn öðlazt óðalsrétt jafnvel á skemmri tíma. Það verð-
Ur ekki sagt, að líkurnar séu miklar fyrir því, að íslenzku
landnámsmennirnir hafi alizt upp við óðalsrétt og norska
stéttaskipun. — Ekki bætir það úr skák, ef sú skoðun
^u9ges er rétt, sem almennt er viðurkennt, að óðals-
réttur hafi gilt að fornu í nýbyggðum Norðmanna í
Orkneyjum og Hjaltlandi. Miðað við slíkar forsendur
verður ekki auðvelt að koma því heim og saman, að