Fálkinn - 19.12.1931, Blaðsíða 28
28
FÁLKINN
Pjesi
Pjesi var ekki drenglmokki, eins
og þið ef til vill haldið, heldur var
hann rjettur og sljettur geithafur.
Pjesi var ólíkur öllum öðrum geit-
höfrum, þvi að hann var óvenju-
lega vitur. Og nú skuluð þið fá að
heyra hvernig skynsemi Pjesa kom
eiganda hans, Óla litla á Bjargi í
g'óðar Jiarfir.
Fyrir ofan bæinn á Bjargi voru
háir hamrar, og voru þeir ókleifir
víðast hvar. En beggja vegna við þá
vex þjettur skógur, og þar er hægt
að komast bæði upp og niður hamr-
ana. Fyrir neðan þá var urð og stór-
grýti. Þar ljek Óli sjer oft, enda
þótt hamrarnir væru í þriggja kíló-
metra fjarlægð frá bænum.
Einn fagran sumardag datt Óla
það í hug, að hann skyldi fara upp
á hamrana til þess, að sjá, hvernig
þar væri umhorfs. Hann tók auð-
vitað Pjesa ineð, enda var hann jafn
fimur að klifra og Óli sjálfur. Síð-
an lagði hann af stað, strax þegar
hann var búinn að borða miðdegis-
verðinn. Hann sagði engum frá ætl-
an sinni, enda var þá ekki víst að
hann hefði fengið að fara. Mamma
var altaf hrædd um Óla, þegar hann
var að leika sjer uppi undir hömr-
unum.
Óli lagði nú á brattann með Pjesa
hoppandi við hlið sjer, og leið ekki
á löngu, áður en þeir voru komnir
upp undir hamrabrún. En þá tók
að vandasí málið. Bjargið var næst-
um þvi lóðrjett, og svo lítið um
holur og stalla, að ill var að ná þar
fótfestu. Það var mjög erfitt að kom-
ast þarna upp, en bæði Óli og Pjesi
voru svo fimir að klifra eftir grein-
unum á trjánum, sem uxu þarna, að
þeir voru brátt komnir upp á brún-
irnar. Nú fór Óli að litast um. Hann
sá bæinn langl fyrir neðan sig og
ána ennþá neðar, þar sem hún lið-
aðist i bugðum gegnum þjeltan skóg-
inn. Beint fyrir neðan sig Sá hann
heljarstór björg, sem smátt og smátt
höfðu hrunið úr hömrunum. Hann
fór alveg út á brúnina og gægðist
niður. Hann var að litast um eftir
stað, þar sem hann gæti komist dá-
lítið neðar í hamrana, en þá fjeldc
hann svima og varð að hætta við
alt saman. En þá lcom hann alt i einu
auga á stall, sem lá beint fyrir neð-
an hann. Það voru hjerumbil þrir
metrar neður á stallinn, en hamra-
veggurinn var alveg lóðrjetlur, svo
að þó að liægt væri að klifra niður,
þá var ómögulegl að komast upp
aftur. Stallurinn var ekki vaxinn
öðrú en lyngi og mosa, en þegar
Óli teygði sig fram yfir brúnina, sá
bann þar einhvern bjartan hlut, sem
glitraði í sólskininu. Iiann horfði
lengi á þetta, en gat ekki giskað á,
hvað það rnundi vera. Því lengur
sem hann starði, því forvitnari varð
hann. Honum flaug í hug, að ef lil
vill væri þetta gull eða silfur;
hvernig átti hann nú að komast
niður á stallinn? Allt í einu kom
hann auga á birkihrislu, sem slútti
út yfir hamravegginn. Toppur henn-
ar var í sömu hæð og brúnin, sem
hann stóð á.
— Þessi hrisla getur vel borið
hugsaði Óli. Hann tók nú báðum
höndum um stofninn, og las sig sið-
an lengra og lengra eftir hríslunni,
uns liann var kominn alveg fram á
toppinn. Hríslan beygðist brátt und-
ir þunga hans og komst hann þann-
ig skjótt niður á stallinn. Hann nálg-
aðist nú smátl og smátt hlutinn, sem
hann var að sækjast eftir, en því
miður lá hann niðri í holu, svo að
hann gat ekki skoðað hann nógu ná-
kvæmlega. Hann mátti ekki sleppa
hríslunni, því að ef hann gerði það,
myndi hún þjóta upp, en hann
verða eftir. Hann togaði nú í hríslu-
toppinn af öllum kröftum, en komst
samt ekki nógu langt niður. Alt i
einu brotnaði toppurinn af hrisl-
Linni og Óli steyptist á höfuðið frain
á stallbrúnina. í nokkur ógurleg
augnablik vissi hann ekki, hvort
hann mundi heldur steypast niður
af stallinum eða komast upp á hann
aftur. Honum tókst samt að koma
íyrir sig fólunum og skríða upp á
stallinn. Hann var alveg ringlaður
af hræðslunni, sem hafði gripið
hann, liegar hann datt, því að hefði
hann oltið fram af brúninni mundi
hann hafa molast i smátl i urðinni
fyrir neðan. Hann fór nú að skoða
hlutinn margumtalaða, en hann var
þá ekkert annað en tóm pjáturdós,
sem einhver slcógarhöggvari hafði
kastað frá sjer. Hann kastaði henni
niður gramur í skapi og ætlaði nú
að fara að komast upp aftur. En
það var hægara sagt en gert, því
nú hafði hann ekki birkihrísluna
lengur og bergið var alveg lóðrjett,
eins og áður er sagl, og engir smá-
stallar eða holur til þess að klifra
eftir. Uppi á hamrabrúninni sá
hann Pjesa, sem stóð þar og starði
niður fyrir sig. Hann gat sýnilega
ckki áttað sig á því, hvað orðið væri
af Óla.
Nú fór Óli að rannsaka stallinn.
Hann var sex metra langur og fjögra
metra breiður. Hann lá hálfur inn
í hainarinn og myndaðist þar eins-
konar hellisskúti. Stallurinn var
þakinn mosa og lyngi og nokkruin
smásteinum. Hjer voru góð ráð dýr.
Fyrst reyndi Óli að hoppa upp og
ná í hrísluna, en hann náði henni
ekki, enda var hún ennþá fjær hon-
um nú, eftir að toppur hennar
hafði brotnað.
— Vogun vinnur, vogun tapar,
hugsaði hann og fór yst út á stall-
brúnina og reyndi af öllum mætti
að hoppa þaðan, eii samt vantaði
mikið á að hann næði hrislunni.
Hann reyndi þrisvar sinnum, en
mistókst i Öll skiftin. Þá fór hann
að reita mosa og lyng og hlóð því
í störa hrúgu og lagði síðan alla
steina, sem hann gat náð í, ofan á
hrúguna. Síðan steig hann upp á
steinana og teygði sig eins og hann
framast gat, en alt kom fyrir ekki.
Nú kunni hann ekki fleiri ráð. Hann
settist örvinglaður niður og fór að
hugsa. Hann gat búist við því að
verða að dúsa þarna þangað til að
hann dæi úr hungri.
Hann tók nú að hrópa og kalla
eins hátt og hann gat, ef vera skyldi
að einhver væri á ferli fyrlr neð-
an hann eða ofan og gæti heyrt til
hans. En þar var enginn nema Pési,
sem stóð frammi á hamrabrúninni
og horfði niður til eiganda sins eins
og hann vildi segja:
— Geturðu ekki komist upp aft-
ur?
Óli stóð upp og fór að kalla til
Pésa:
— Vertu bara kyr, Pjesi minn, jeg
skal einhverntíma komast upp, en
nú get jeg það ekki. Getur þú ekki
hjálpað mjer?
Hafui'inn horfði með hrygðarsvip
niður til Óla, eins og hann skildi
hvert orð.
Óli fór aftur að reyna að hoppa
upp i hrisluna.
— Nei, jeg er alt of sluttur, sagði
hann.
Þá gekk Pjesi að hrislunni og fór
að stanga hana af öllum kröftum.
Hríslan beygðist lítið eitt niður á
við, og Óli var þá ekki seinn að grípa
í topp heniiar. Eftir fáein augnabiik
var hann kominn upp á brúnina. Nú
t’lýttu þeir sjer heim á leið, fjelag-
arnir, og Pjesi dansaði af kæli alla
leiðina heim að bænum. Þegar þang-
að var lcomið var Óli aðframkom-
inn af mæði og þreytu og gat með
naumindum dregist inn í bæinn.
— Hvar hefurðu verið? hrópaði
mamma hans. Pabbi þinn og Frið-
rik hafa verið að leita að þjer langa
lengi.
Óli sagði nú mömmu sinni hálf-
skælandi upp alla söguna. Og jeg
þarf varla að taka það fram að eft-
ir þetta varð Pjesi uppáhald allra
á heimilinu.
Tunglfiskurinn er fremur sjaldgæft
dýr í Norðurhöfum en kemur þó
stundum í'net. Fiskurinn hjer aö of-
an ánetjaöist fyrir skömmu viö
Askerlandet i Noregi. Hann var um
110 kg. á þyngd.