Fálkinn - 19.12.1931, Blaðsíða 30

30
FÁLKiN N
f
á r.
Rússneskt æfintýri.
annar þeirra fátækur, en hinn rik-
ur. Fátæki bróðirinn misti konu
sína. Hann átti dóttur, sem var sjö
ára gömul þegar móðirin andaðist.
Hann kallaði hana Sjöár, og það hjet
hún síðan alla æfi. Sjöár fjekk lít-
inn, vesældarlegan kálf að gjöf frá
ríka frænda sínum. Hún annaðist
kálfinn með mestu umhyggju, enda
þreifst hann ágætlega og varð prýði-
leg kýr, þegar stundir liðu fram.
Einn góðan veðurdag eignaðist kýr-
in fallegan kálf, sem hafði klaufir
úr skíru gulli. Ríki bróðirinn
frétti þetta, og þar sem hann var
ágjarn, hjelt hann því fram, að hann
ætti kálfinn. Hann hefði að vísu gef-
ið Sjöár kúna, en ekki kálfana
hennar. Fátæki bróðirinn fullyrti,
að Sjöár ætti kálfinn, og fór svo að
lokum, að báðir bræðurnir fóru til
dómara og báðu hann að skera úr
málinu. Dómarinn hlustaði á þá
báða, en hann vissi ekki, hvernig
hann átti að dæma og sagði síðan:
„Jeg legg fyrir ykkur þrjár gátur.
Sá sem getur rjett, fær kálfinn.
Fyrsta gátan hljóðar svo: Hvað er
fljótast í heimi?“
Fátæki bróðirinn sagði dóttur
sinni gátuna og spurði hana, hvort
hún gæti hjálpað sjer.
Hún sagði:
„Vertu ekki kvíðinn, pabbi! Bið
þú til guðs og farðu að sofa. Það er
betra að hugsa á morgnana en á
kvöldin“.
Næsta morgun vakti Sjöár föður
sinn og sagðip
„Nú verðúrðu að fara til dómar-
ans! Segðu honum, að hugurinn sje
fljótastur í heimi“.
Þegar bræðurnir komu til dómar-
ans var ríki bróðirinn spurður
fyrst.
„Jeg á afbragðs hest“ svaraði
hann. „Hann hleypur svo hart, að
ekkert getur náð honum. Hann er
fljótastur alls í heimi“.
„Jeg þekki annað, sem er ennþá
fljótara“, sagði fátæki bróðirinn, „og
það er hugurinn“.
Dómarinn varð undrandi, en
varð þó að viðurkenna, að fátæki
bróðirinn hefði rjett fyrir sjer.
Síðan lagði hann næstu gátuna
fyrir þá. Hún var þannig: „Hvað
er feitast í heimi?“
Báðir bræðurnir fóru heim til sín
og veltu gátunni fyrir sjer. Fátæki
bróðirinn spurði dóttur sína.
„Farðu að sofa, faðir sæll“ sagði
hún. „Það getur vel verið, að jeg
verði búin að ráða gátuna á morg-
un“.
sinn og sagði:
„Nú verðurðu að fara til dómar-
ans. Segðu honum að jörðin sje feit-
ust í heimi, þar sem hún fæði mat-
jurtir, korn og allskonar ávexti“.
Bræðurnir fór til dómarans og
sá riki var spurður fyrst:
„Hvað er feitast í heimi?“
„Það er stærsta svínið mitt“
sagði hann. „Ekkert feitara er til“.
Bræðurnir komu til dómarans og
sá ríki var spurður fyrst, eins og
áður.
„Konan er best og líknsömust í
heimi“ svaraði hann.
Þetta var að vísu nógu laglegt
svar, en fátæki bróðirinn sagði:
„Nei, svefninn er bestur allra, því
að hann ber á burtu allar áhyggjur
og sorgir“.
Dómarinn varð að viðurkenna,
að fátæki bróðirinn hefði altaf get-
ið rjett.’ í
„Hefúrðu ráðið gáturnar einsam-
all, eðg hefir einhver hjálpað þjer?“
spurði hann.
„Ef satt skal segja, þá hefir dóttir
mín bjálpað mjer“, sagði maðurinn.
Dómarinn brá sjer út og kom aft-
ur að vörmu spori með eggjakörfu.
„Fáðu dóttur þinni körfuna",
sagði hann, „og segðu henni, að á
morgun eigi hún að vera búin að
unga eggjunum út“.
Maðurinn fór með eggin til dótt-
ur sinnar og sagði henni það, sem
dómarinn hafði sagt. Sjöár sótti
hnefa korns og sagði við föður sinn:
„Færðu dómaranum þetta korn,
og segðu honum að sá því og láta
það vaxa, svo að jeg geti fengið ný-
þroskað korn handa ungunum mín-
um á morgun“.
Þegar dómarinn heyrði þetta svar,
lagði hann strax á stað heim til
stúlkunnar, því að liann hafði á-
kveðið að giftast henni, ef hún væri
eins fögur og hún var vitur.
Þegar hann kom þangað var Sjöár
ein heima. Hann bað hennar sam-
stundis, og Sjöár tók bónorði hans,
þar sem hann var bæði friður og
góður maður.
„Bara að faðir þinn væri heima,
því að þá gætum við gift okkur
strax“, sagði dómarinn.
Þá spurði dómarinn fátæka bróð-
urinn.
„Jörðin er feitust alls í heimi“
sagði hann. „Þar sem hún fæðir mat-
jurtir, korn og allskonar ávexti — og
feita svíriið hans bróður míns“.
Dómarinn varð aftur hissa og
varð að viðurkenna, að fátæki bróð-
irinn hafði rjett fyrir sjer.
En siðan lagði hann þriðju gát-
una fyrir þá: „Hváð er hið besta
og líknsamasta í heirai?“
Fátæki bróðirinn fór heim og bað
dóttur sina að hjálpa sjer eins og
áður, en hún sagði, ;sem fyr:
„Farðu að sofa, fáðir sæll. Það
getur vel verið, að jeg verði búin
að ráða gátuna á morgun".
Um morguninn vakti hún föður
sinn og sagði:
„Nú er jeg búin að ráða gátuna,
pabbi. Svefninn er bestur allra og
líknsamastur, þvi að hann ber á
burtu allar áhyggjur og sorgir“.
„Ef að faðir minn hefir farið
beint, þá verður langt þangað til
hann kemur, en hafi hann farið
krókaleiðina þá hlýtur hann að
koma á hverri stundu“, sagði Sjöár.
„Hvernig getur þvi vikið við?“
spurði dómarinn.
„Já, beina leiðin liggur yfir mýr-
arnar, en krókaleiðin liggur hring-
inn f kringum þær“, sagði stúlkan.
Faðirinn kom í þessum svifum og
svo var brúðkaupið haldið. En fyrst
varð stúlkan að lofa því, að hún
skyldi aldrei skifta sjer af dómuin
og úrskurðum mannsins sins. Gerði
hún það, yrði hún samstundis að
fara í burtu frá honum, en þó mætti
hún taka með sjer þann hlut á heim-
ilinu, sem henni þætti vænst um.
Nokkru eftir brúðkaupið þótti
konunni maður sinn kveða upp rang-
an dóm og fann að því við hann.
Þá varð dómarinn reiður og sagði,
lað nó hefði hún þrotið loforð sitt
og nú yrði hún að fara. Ivonan bjóst
til ferðar, en beið samt þangað til
að niáður hennar var sofnaður um
kvöldið. Þá ljet liún tvo sterka
vinnumenn setja mann sinn í poka
og bera hann á eftir sjer, því að það
var eininitl hann, sem henni þótti
vænst um af öllu á heimilinu.
Þegar maður hennar vaknaöi i
pokanum fór hann að skellihlæja. Og
síðan lifðu hjónin saman sæl og á-
nægð til æfiloka.
Ferju-Lási.
Frh. al' bls. 21.
Lási óð út í ferjuna og ýtti í'rá
landi, án þess að mæla orð frá
vörum. Allir fundu, að nú var
þungt yfir Lása. Sigriður
mundi eftir mörgum ónotum
frá Lása, en sjaldan hafði henni
fundist svör hans jafn illhryss-
ingsleg, eins og þennan morg-
u n.
Hún kjagaði upp hrönnina og
rak krakkana á undan sjer
heim að bænum.
A miðri leið leit hún aftur — ’
en ferjan var þá horfin í sort-
ann með Lása og gestinn.
Þeir rjeru báðir, Lási og Ver-
mundur. Lási treysti sjer nokk-
urnveginn að taka rjetta stefnu
yfir á eyrina, eftir vindstöðunni.
Hann var svo sem vanur að
slarka þarna landa á milli, þótt
dimt væri. Mest kveið hann
fyrir isrekinu, í þessum báru-
dólpungi.
Þeir töluðu fátl saman. Ver-
mundur yrti nokkrum sinnum
á ferjumanninn og spurði ein-
hvers, en Lási var fúll og stutt-
orðui1, svo að ekkert var á hon-
um að græða. Loks hætti Ver-
mundur að spyrja nokkurs og
rjeru þeir síðan þegjandi og
þumbaldalegir. Með þögninni
varð róðurinn sterklegri, streitt-
ist hvor á móti öðrum, svo að
íerjan þaut áfram og skvetti
bárunum langt frá sjer. Nú
voru þeir komnir fram i ísrek-
ið. Lási gætti við og við, á snið
framundan ferjunni, en sá ekki
langt fyrir kafaldinu. Ait í einu
brakaði í stafni ferjunnar og í
sama bili rann liún af afli miklu
upp á ísjaka. Hjekk hún upp ó
jakanum en við rykkinn hrökk
Vermundur úl á borðstokkinn,
svo að ferjan lagðist ó hliðina
og sjórinn fossaði inn í hana.
Vermundi fataðist tök, vegna
þess, hvernig liann liafði dottið
og náði aðeins í árina um leið
og hann fjell útbyrðis. En Lási
komst yfir á liinn borðstokkinn
og stökk yfir á jakann. Báðir
ráku upp óp við þetta skyndi-
lega óhapp. Lási áttaði sig
brátt, hann hrinti ferjunni ofan
af jakanum og henti sjer út í
hana, þóttufulla af sjó. En
skammt frá ferjunni hjekk Ver-
mundur hljóðandi ó árinni.
Bárurnar kaffærðu hann öðru
hvoru. — Lási náði austurtrog-