Fálkinn - 17.12.1932, Blaðsíða 36

32
F A L K 1 N N
Dirnm jíólamótt
JÓLASAGA eftir Jóhannes Friðlaugsson frá Fjalli
Sjera Björn á Völlum sat við
skrifborðið sitt í húsi þeirra hjón-
anna og var að semja jólaræðuna.
Hann var að enda við hana, enda
mátti það ekki seinna vera því nú
var kominn miður dagur aðfanga-
dags og á jóladaginn átti hann að
messa heima hjá sjer.
Sjera Björn var við aldur og orð-
inn hvitur fyrir hærum. Hann var
þreklegur á velli og svipurinn festu-
Iegur en þó hreinn og góðmannleg-
ur. Augun grá, einarðleg og skýr
og hrá fyrir fjörglampa i þeim
þegar hann talaði.
Þegar hann var búinn með ræð-
una fór hann að lesa hana yfir. í
stöku stað strikaði hann yfir orð
og setningar og bætti inn í á öðr-
um stöðum. var auðsjeð að hann
var vandvirkur við ræðugjörðina,
enda hafði hann alla tíð verið tal-
inn góður ræðumaður, skýr, en þó
jafnframt viðkvæmur og djúpugður.
Þegar hann var búinn að lesa
ræðuna yfir lagði hann hana frá
sjer og hallaði sjer aftur á bak í
stólnum. Honum fanst að sjer hafa
tekist vel með ræðuna. Fagnaðar-
boðskapurinn um komu frelsarans
var megin þráður ræðunnar, skýr
og auðskilinn. Presturinn vonaðist
til að ná föstum tökum á hugum
og tilfinningum áheyrenda sinna og
fá þá til að beina hugum sínum til
hans, sem jólahátíðin var helguð.
Og það hafði jafnan vakað fyrir
sjera Birni, að reyna að ná föstum
tökum á safnaðarbörnum sinum
með ræðum sínum, að vísu fanst
honum stundum sjálfum að sjer
ekki takast það eins vel og hann
liefði kosið, og varð það til þess
að gjöra hann órólegan, því að
honum fanst þá sökin vera hjá sjer.
Hann hefði ekki verið búinn að
hugsa ræðuefnið nógu vel og ekki
sett það fram í nógu áheyrilegum
og auðskildum búningi. En í þetta
sinn fanst honum sjer hafa tekist
með besta móti og enn vakti hrifn-
ing í huga hans frá því að hann
var að semja ræðuna. Hann náði í
tóbaksp.ípuna sína, fylti hana með
tóbaki og kveikti síðan í henni og
ljet hugann reika lil gamalla jóla-
minninga frá skólaárum sínum.
En hann hrökk fljótt upp frá
þeim hugsunum við það að hund-
arnir þutu upp með áköfu gelti.
Sjera Björn reis á fætur af stólnum
og leit út um gluggann. Það hlaut
einhver að koma því hundarnir
gedu svo gestalega.
Jú, þarna kom maður sunnan
túnið. Hundarnir hlupu suður i
túnið á móti honum og ljetu grimm-
iega. Hver getur það verið sem
er á ferðinni núna á aðfangadag-
inn? sagði prestur við sjálfan sig
og settist aftur.
Litlu seinna leit hann út um
gluggann aftur og var þá maðurinn
komin heim á hlaðið.
Nú. Það er gamli Grímur, karl-
inn. Hvað skyldi hann vera að
fara ,á aðfangadaginn, karlsauður-
inn? Jú, auðvitað. yfir að Heiði til
l'rænku sinnar til að vera þar um
hátíðarnar eins og hann var van-
ur.
Sjera Björn settist aftur í stólinn
og hjelt áfram að reykja.
Allir i sveitinni þektu Grim
gamla. Hann var talinn auðnuleys-
ingi og háifgerður vandræðamaður
í sveitinni nú seinustu árin.
Sjera Björn þekti sögu Gríms
gamla vel og ýms atriði úr henni
rifjuðust nú svo glögt upp fyrir
honum og vöktu djúpa samúð í
sál hans með auðnuleysingjanum,
sem nú gekk hrumum fótum um
sveitina og átti ekki neinstaðar
heima. •
Grímur var ættaður þarna úr
dalnum. Sonur efnaðs bónda, sem
hafði búið á næsta bæ. við Velli
þar sem sjera Björn var alinn upp.
Höfðu þeir verið jafnaldrar Grím-
ur og hann og leikbræður öll sín
æskuár. Þegar Grimur var orðinn
fulltíða maður giftist hann mynd-
ar stúlku og tók við' föðurleifð
sinni og búi föður sins, þvi hann
var einbirni.
Næstu árin þar á eftir hafði alt
snúist honum til hamingju. Hann
var með efnuðustu bændum í sveit-
inni og átti ágæta konu og 4 börn
með henni, tvær dætur og tvo sonu.
En svo breyttist þetta alt á fáum
árum. Taugaveiki kom upp á heim-
ilinu og úr lienni dó kona hans og
yngri dóttirin. Grímur hafði tekið
mjög nærri sjer ástvinamissirinn,
en var þó stiltur vel. Hann hafði
samt haldið áfram búskap og var
dóttir lians ráðskona hjá honum
og svo synir hans báðir, sem nú
voru orðnir nær fullaldra menn
efnilegir og vel gefnir. En jóla-
dagskvöld eitt liöfðu þeir bræður
verið að leika sjer á skautum á
ánni neðan við bæinn og druknuðu
þá báðir í ánni. Eftir það var Grím-
ur ekki sami maður. Að vísu var
hann aldrei óður en vildi helst
vera einn.og ekki gefa sig að nein-
um manni. Samt hafði hann haldið
við búskap fáein ár eftir það, en
á þeim árum gengu öll efni hans
til þurðar. Þegar efnin voru búin
hafði dóttirin gifst og farið til Am-
eríku. Vildi hún að faðir hennar
færi með sjer, en til þess var hann
ófáanlegur. Vildi ekkert fara úr
dalnum. Hafðist hann þá við á
ýmsum bæjum i sveitinni og vann
tíma og tíina, En svo greip eirðar-
leysið hann og þunglyndið og hann
gat ekki verið til lengdar á sama
stað. En nú seinustu árin var hann
alveg hættur að vinna nokkuð sem
teljandi var, og gekk bara um árið
um kring. Sveitarstjórnin liafði oft
reynt að koma honum fyrir á góð-
um heimilum yfir árið, en það
var ekki til neins, Grímur eyrði
ekki nema fáeina daga, svo lagði
liann á stað. Það var því orðin
sjálfsögð venja hreppsbúa, að láta
Grím ganga ofan á, eins og menn
komust að orði, enda var það
kostnaðar minst fyrir sveitarsjóð-
inn að hafa það þannig. En þó
Grímur væri enginn reglumaður
með ferðir sínar um sveitina — út
úr henni fór liann aldrei — liafði
hann þó það fyrir fasta venju að
dvelja um jólin og nýárið á Heiði
hjá frændkonu sinni, sem þar bjó
og hafði verið alin upp hjá for-
eldrum Gríins.- Kom hann þar jafn-
an á Þorláksdag og fór svo það-
an á annan i nýjári. '
Sjera Björn hafði oft reynt að
fá Grím til að dvelja hjá sjer um
stund, en það lánaðist sjaldan að
fá liann til að dvelja lengur en
4—5 daga, þá greip eirðarleysið
hann og hann gerðist enn þá þur.g-
lyndari og þögulli, svo prestur sa
sjer ekki fært að hafa hann lengur,
enda var ekki gjörlegt að leggj.i
fast að Grími að vera kyrran þeg-
ar þessi köst gripu hann. Annars
var hann meinhægur jafnan og fá-
skiftinn.
Þegar sjera Björn var búinn úr
pipunni Ijet hann í hana aftur og
kveikti í henni og gekk síðan fram
fyrir í baðstofuna þvi liann langaði
TÓMAS BJÖRNSSON
| Simi: 155 AKUREYRI Simnefni: Tjebje j
♦O*0»0t0K3K3*O+a»CH0»CMOOtO»C3tC3*O»C3t040»atCWC34CMC)»0t
,MORS0‘-
miðstöðvareldavjelar
hafa hlotið einróma lof
allra, sem notað hafa,
Á fjórða hundrað
vjelar seldar á Norður-
urlandi s. 1. fimm ár.
Míðstoðvarkatlar
Míðstoðvarofnar
af allskonar gerð.
Vatnshitunardunkar
Vatns-salerni
Handvaskar
Eldhúsvaskar
Baðker
Blöndunaráhöld
Vatnshanar allsk.
Vatnsdælur
V atnsleiðslupipur
— galv. og svartar —
Asfalteraðar pípur
Pipu-sambandsstykki
Sje um uppsetningu á ofanskráð-
um tækjum, ef óskað er, og er
áhersla lögð á smekklegan og
vandaðan frágang.