Fálkinn - 18.07.1966, Blaðsíða 13

— Er konan þín list-
hneigð?
— Já, það er nú meira en
lítið. Hún er svo listhneigð,
að henni stendur alveg á
sama um hvernig súpan er
á bragðið, bara ef hún er
falleg á litinn.
-K
— í hvert skipti sem ég
geng framhjá húsinu yðar
dáist ég að því hve glugga-
rúðurnar eru vel fágaðar.
Konan yðar hlýtur að vera
óvenjulega dugleg húsmóðir.
— Það er hverju orði
sannara. Hún hafði kennt
rriér gluggaþvott áður en við
höfðum verið gift í viku.
-K
— Þetta er hættulegasta
stúlkan í Reykjavík.
— Hvaða bull er þetta.
Mér sýnist hún ofur mein-
laus.
— Hún fékk bílstjóraskír-
teini í gær.
-K
Skólastjóri: — Hvað heit-
ir þú nú, drengur minn?
— Óskar Hannesson.
— Gott. En hvers vegna
ertu svona ánægjulegur á
svipinn?
— Vegna þess að ég gat
svarað fyrstu spurningunni,
sem ég var spurður um.
-K
Afi, sem er siðafastur mað-
ur af gamla skólanum, gefur
sonarsyni sínum 25 aura, og
segir svo: — Jæja, hvað seg-
ir prúður drengur eins og
þú, þegar hann fær 25 aura?
Stráksi horfir með van-
þóknun á peninginn og segir
svo: — Ég er of prúður til
að segja það.
-K
Óli kogari víkur sér að
spikfeitri frú á götunni: —
Afsakið þér, fagra frú. Ég
svelt og hef ekki bragðað
mat í fimm daga, og . . .
— Ég öfunda yður, að
þér skulið hafa svona sterk-
an vilja á að megra yður.
Ég vildi óska að ég gæti
það ....
SÁLFRÆÐI DAGLEGA LÍFSIIMS
HVERSU IVIIKIÐ
EFTIRLIT VILJUIVS
VIÐ HAFA?
Amalía Líndal
Forstjórinn kemur inn i
verkstæðið. Þar eru allir
önnum kafnir að vinna,
nema einn unglingur, sem
situr á kollustól og er að
reykja.
— Hvers vegna vinnið
þér ekki, eins og hinir? spyr
forstjórinn.
— Vegna þess að hér er
aldrei auður stóll inni, nema
þá sjaldan að forstjórinn
kemur.
-K
í skólanum.
— í félagi er alltaf for-
maður. Næst á eftir honum
kemur varaformaður og eft-
ir honum gjaldkerinn. Og
hver kemur svo á eftir gjald-
keranum?
— Lögreglan! flýtir Geiri
litli sér að svara.
*
Kennari: — Hinrik VIII.
var einn atkvæðamesti kon-
ungur Englands. Getur nokk-
urt ykkar sagt mér á hvaða
sviði hann var stjórnsam-
astur?
— Hann stjórnaði átta
konum.
-K
Leiksýningin var fyrir neð-
an allar hellur og áhorfend-
ur píptu og æptu og köstuðu
mygluðum tómötum upp á
leiksviðið. En í öllu þessu
argaþrasi vakti einn maður
á fremsta bekk athygli fyrir
að sitja alveg rólegur. Sessu-
nautur hans víkur sér að
honum og spyr hvers vegna
hann æpi ekki eins og hinir.
— Því er þannig háttað að
leikhússtjórinn gaf mér að-
göngumiða, svaraði maður-
inn. — En ef þetta batnar
ekki þá er ég að hugsa um
að fara út og kaupa mér
miða, og þá get ég hjálpað
ykkur.
-K
Ólafur og Hannes voru á
gangi og mættu stúlku. Fall-
egri stúlku. Og augun ætl-
uðu út úr Hannesi.
— Heyrðu, sagði hann við
Ólaf, — var kjóllinn hennar
gagrisær eða var það ég sem
sá sýnir?
— Hvorttveggja.
AÐ sem skiptir megin-
máli við hverja tegund
fjölmiðlunar sem um er að
ræða er áhrifin á almenn-
ing: lesendur, hlustendur og
áhorfendur.
Hugmyndir sem komið er
á framfæri í bókum, blöð-
um, kvikmyndum, útvarpi
og sjónvarpi móta hug
almennings að verulegu
leyti, einkum þær hugmynd-
ir sem eru myndrænar,
vegna þess að barnið lærir
af að skoða myndir löngu
áður en það er orðið læst,
og margt fullorðið fólk tek-
ur myndir fram yfir lestur.
Bækur, sérstaklega þó inn-
bundnar bækur, hafa minnst
áhrif í þessa átt, því að út-
breiðsla þeirra er takmörk-
uð. Næstar í röðinni eru
kvikmyndirnar sem einkum
höfða til unga fólksins sem
alltaf vill vera að fara eitt-
hvað út og hitta sína líka.
Útvarpið stendur skör lægra
en dagblöðin hvað áhrifa-
gildi snertir, því að hið tal-
aða orð lifir skemur en rit-
að mál. Vegna þess hve sjón-
varpið er kostnaðarsamt eru
áhrif þess ekki eins útbreidd
og útvarps og dagblaða, því
að næstum hver maður á
útvarp eða kaupir dagblað,
en áhrifagildi sjónvarpsins
kann þó að vera meira en
nokkurra annarra fjölmiðl-
: unartækja vegna hinna
sterku myndrænu áhrifa
þess.
í hinum hröðu breyting-
um sem eiga sér stað þegar
við hoppum úr einangrun
; inn í alþjóðlegt samstarf er
ekki nema eðlilegt, að við
viljum vernda okkur gegn
erlendum áhrifum sem gætu
stig af stigi veikt siðrænan
, grundvöll þjóðfélagsins og
1 þá einkanlega unga fólkið —
von framtíðarinnar. Flestum
þjóðum fremur þurfum við
;að hjálpa æskufólkinu okk-
að byggja upp styrka og
góða skapgerð. Ósk okkar
er að geta bent því á hverj-
ar eru hinar raunverulegu
hættur og slæmu hliðar lífs-
ins og í hverju tækifærin
felist til góðs, kenna því að
örva allt sem jákvætt er í
skapgerðinni, en stæra sig
ekki af veikleikum. í þessu
kemur fram hin eilífa tog-
streita milli þess sem al-
menningur vill og þess sem
almenningur þarfnast. Hin
einu sannindi í allri hringa-
vitleysunni eru þau, að með
því að höfða til hins versta
í manneðlinu höfum við
brátt ekkert nýtt fram að
færa, en með því að höfða
til þess sem bezt er eigum
við óplægðan akur frammi
fyrir okkur.
Hugmynd sem látin er í
ljós á opinberum vettvangi
getur haft alvarlega þýðingu
fyrir almenning. Eftirlit
felst í því að leggja höft á
hugmyndir, fyrir eða eftir
útbreiðslu þeirra. Stundum
er það stjórn landsins sem
sér um eftirlit, stundum er
það einkaframtak eða félög
eða önnur samtök sem hafa
áhrif á almenningsálitið.
Eftirlit er ævinlega að ein-
hverju leyti takmörkun á
málfrelsi til útbreiðslu skoð-
ana, en flestar þjóðir hafa
eitthvert opinbert eftirlit, á
sama hátt og einstaklingur-
inn sýnir í tali sínu og fram-
komu hvað hann álítur rétt
og sæmandi.
Hér á landi er lítil áherzla
lögð á ritskoðun bóka, vegna
þess að bækur höfða til
greindari og dómhæfari
manna en kvikmyndir, út-
varp og sjónvarp. Bækur
eru dýrari en kvikmynda-
sýningar, og þær eru ekki
eins handhægar og útvarp
eða sjónvarp. Bókaauglýs-
ingar eru einnig takmark-
aðar hérlendis, og stundum
hefur það neikvæð áhrif á
Framh. á bls. 39.
FÁLKINN
13