Vaka - 01.11.1927, Blaðsíða 34

352
HERMANN JONASSON:
[vaka]
ina og leggja menningarríkin í rústir; — en vegna þess
að refsingin er nauðsynleg til þess að vernda iífæðar
þjóðfélaganna, þá er réttlátt að beita henni. Þannig
réttlætist refsingin af tilgangi síilum og nauðsyn. —
En samkvæmt þessu er sú refsing ein réttmæt, sem
framkvæmd er þannig, að hún nái sem bezt þessu
marki: — að vernda heildina. Samkvæmt kenningu
nýju stefnunnar, geta þjáningar ekki verið réttlátar
sem inarkmið refsinga, heldur sem nauðsynleg leið að
markinu, líkt og kvalir sjúklingsins, sem læknirinn
ristir sundur á skurðarborðinu, réttlætast af nauðsyn
þess að gera skurðinn. — Eins og áður um getur,
takmarkast rétturinn til refsinga samkvæmt gömlu
stefnunnni af því, að vera hæfilegt endurgjald eða böl
fyrir hið vonda verk. Hegningarlögin tiltaka, hvað er
hæfilegt endurgjald — en þar með er ekki gefið, að
sú refsing sé hæfileg til þess að ná því marki, sem nýja
stefnan setur refsiréttinum: að vernda velferð heild-
arinnar. Það er margsannað, að margir þeirra afbrota-
manna, sem þolað hafa refsingar, mældar á endur-
urgjaldsvogir gömlu stefnunnar, eru oft, eftir að þeir
koma úr fangahúsinu, hættulegri fyrir þjóðfélagið
heldur en áður en þeir fara inn. —- Hin nýja stefna
telur rétt þjóðfélagsins til að refsa ná jafn langt og
nauðsynlegt er til þess að vernda hagsmuni heildar-
innar. Um þetta verði ekki gefnar nema fáar almenn-
ar reglur, því ákveða verði refsingu i hverju einstöku
falli ineð hliðsjón af þeiin orsökum, sem að afbrot-
um þeim liggja, er refsa á fyrir. — Oft er ekki unnt
að segja um það með neinni vissu fyrirfram, hve mikla
refsingu afbrotamaður þarf að þola, til þess að hann
verði ekki hættulegur framvegis. Það er nauðsynlegt,
að refsingin sé hvorki of eða van, því sé svo, er ann-
aðhvort misboðið velferð þjóðfélagsins eða rétti af-
brotamannanna, og í raun og veru hvorutveggja, því
að ganga á rétt einstaklinganna er og hættulegt vel-