Vikan - 19.08.1965, Blaðsíða 12

rrKfiS3ij iðareglur eru einskonar gleraugu, sem við setj-
BCN um upp þegar að við horfum á fólk, sem okkur
er ekkert um gefið“, — sagði pabbi minn, einu
sinni þegar við vorum að tala um alvarleg mál-
efni. í seinni tíð hefi ég hugsað mikið um þetta og ég
held að það sé að renna upp fyrir mér hvað hann átti
við.
Ég las það nýlega í blaði, að það væri ævintýri að
heyra mömmu syngja. Þá er ég líka milljón ævintýrum
ríkari, og mér finnst það dásamlegt, ég þreytist aldrei
á því að heyra hana syngja. f síðustu viku var frum-
sýning á „La Traviata", þar sem mamma söng hlutverk
Violettu og Márten Dahl var Alfred Germont. Áður
en við fórum að heiman, stakk ég, svona til öryggis,
tveim vasaklútum í töskuna mína, en eftir klukkutíma
var í hvorugum þeirra þurr þráður.
f hléinu hljóp ég út í andyrið, til að kaupa eitthvað
sælgæti til að moða, það getur stundum hjálpað.
Konan við sælgætisborðið, ég held að hún heiti frú
Svenson, heilsaði mér vingjarnlega og sagði brosandi:
— Þetta borga ég! Það er örlítill þakklætisvottur fyrir
það að þú gafst henni litlu dóttir minni eiginhandar-
áskrift hennar mömmu þinnar. Hún var alveg himin-
lifandi yfir því. Mamma þín er dásamleg, sérstaklega
í hvíta kjólnum í fyrsta þætti. Ég gæti hlustað hundrað
sinnum á hana!
Ég brosti á móti, því að mér þykir vænt um fólk, sem
er hrifið af mömmu.
Á veggnum milli dyranna héngu stórar myndir af
mömmu og Márten Dahl. Mér fannst hann þá bara
góður og ljómandi laglegur, sérstaklega þegar hann
var með dökka yfirvaraskeggið, sem að hann hafði á
þessari sýningu. Og ég vissi auðvitað að Márten til-
bað mömmu. Það sást jafnvel á myndunum. Hann
mændi á mömmu, með samskonar augnaráði og hund-
urinn minn horfir á mig, þegar að ég held sykurmola
fyrir framan nefið á honum.
Rétt hjá mér stóðu tvær konur, af þeirrri tegund-
inni, sem að alltaf eru að flækjast um í göngunum,
til að sýna loðdýrin sín og fínu kjólana, og til að for-
vitnast um annað fólk, áður en tjaldið er dregið frá.
— Hún hefur nú eitthvað við sig, sagði önnur þeirra,
hallaði höfðinu og benti... Hún var með ógeðslega
rauðlitað hár, svo að hún líktist einna helzt valmúu,
sem byrjuð var að visna og hengja hausinn.
Það er ósiður að benda á fólk, jafnvel þótt það sé
á mynd. Ég var ákveðin í því að hafa andstyggð á
þessari kerlingu.
Hin yppti öxlum og sagði: — Maður veit aldrei nema
að það leynist einhver óhamingja bak við þetta fallega
andlit...
Ég gekk í kring um þær, til þess að geta séð framan
í þær. Ég skildi ekki þetta með óhamingjuna, en það
hafði ónotaleg áhrif á mig.
— Hvað meinarðu ... ? spurði valmúan, og ég hugs-
aði það sama.
Hin herpti saman varirnar, þangað til að þær voru
eins og hrukkótt jólaepli. — Góða mín, sagði hún há-
tíðlega, finnst þér það siðsamlegt að láta hvern sem er
daðra við sig, þegar að hún á mann og bam... ?
Valmúan vafði að sér loðdýrinu og það glitti í lit-
laus augun. — Hvernig veiztu það?
— Svona nokkuð fréttist fljótt. Maður hefir nú augu
og eyru! Það þarf nú ekki annað en að horfa á hann
þarna á myndinni, ég meina Márten Dahl...
Þær ráku nefið upp í loftið, eins og mýs fyrir framan
ostbita. Þá hljóp ég af stað og þaut fram hjá þeim, eins
hratt og nálægt og ég þorði. Svo rakst ég á valmúuna
og hún missti töskun a sína, sem opnaðist og innihaldið
dreifðist um spegilgljáandi gólfið.
— Þvílík frekja, hvæstu þær í kór, en ég beið ekki
til að heyra framhaldið.
Ég var að springa af reiði, og þegar að ég var komin
í sætið mitt, í stúkunni við sviðið, fann ég hvemig tár-
in komu fram í augu mín, en ég barðist við grátinn.
Siðareglur eru eins konar gleraugu, sem við setjum
upp þegar vð horfum á fólk, sem okkur er ekkert um
gefið. Eða öfundum, bætti ég við í huganum.
Pabbi kom ekki fyrr en búið var að slökkva ljósið.
Ég fann vindlalyktina af honum og ég vissi að hann
hafði drukkið vín úr fallegu kristalsglösunum, það
var venja við frumsýningar.
-—• Hvernig líður þér, Stubba mín? hvíslaði hann og
strauk létt rauðbrúnt hártaglið á mér. Háraliturinn
minn er víst það eina sem ég hefi frá mömmu.
— Vel, sagði ég lágróma og í því var tjaldið dregið
frá.
Eftir sýninguna var svo troðfullt af fólki inni hjá
mömmu, að það var varla hægt að hreyfa sig. Allii
voru kátir og glaðir, nema ég, sem var rauðeygð eftir
grátinn. Það er ekki hægt annað en að gráta í síðasta
þætti, þegar að mamma deyr og Alfred stendur einn
eftir, fullur örvæntingar.
Nú sat mamma í sófanum, milli pabba og Alfreds,
— nei ég meina Mártens, og hún var svo stórkostlega
falleg, þrátt fyrir fölbleikt sminkið og bláu baugana
undir augunum. Ég dró skemil eins nálægt sófanum
eins og ég gat, og hallaði höfðinu upp að bríkinni. Pabbi
hellti svolitlu víni í glas og rétti mér. Það kemur
stundum fyrir að ég fæ að vera með.
— Skálaðu nú við mömmu, sagði hann glaðlega. —
Hún hefir unnið sigur, — eins og venjulega!
Hann kyssti mömmu á kinnina, en í sömu andrá
beygði Márten sig og kyssti á hönd hennar.
Mamma klingdi glasi sínu við mitt, og blágræn augu
hennar, sem eru nærr sjálflýsandi, geisluðu eitt andar-
tak, aðeins fyrir mig.
Það var sterkur blómailmur í herberginu og fólkið
tróðst í kringum mömmu, til þess að hrósa henni. Síga-
rettureykurinn var eins og blá móða, og mamma sem
þoldi ekki reyk, lét sig hafa það á svona hátíðiskvöldi.
— í hvert skifti sem ég heyri þig syngja, Anna,
finnst mér eins og að þú hafir aldrei sungið svona dá-
samlega, og að þú getir aldrei sungið betur, og samt
skeður þetta undur aftur og aftur, sagði stór dökkhærð-
ur maður, sem ég veit ekki hvað heitir, en hann sendir
mömmu alltaf gular rósir, eftir hverja frumsýningu.
•—• Og þér, herra Dahl, hrópaði kona í grænum kjól,
—- þér syngið með sálina á vörunum!
Márten stökk á fætur, og hneigði sig, með höndina
á hjartastað. Vesalingurinn, hann var alltaf jafn tauga-
óstyrkur og spenntur fyrir því hvað áheyrendur og
dómarar segja.
Einu sinni heyrði ég mömmu segja við hann: — Það
sem þig vantar, er svolítið meira sjálfstraust. Ég hefi
það á tilfinningunni að þú sért eins og vesalings potta-
blómin mín, sem hengja höfuðin og bíða eftir því að ég
komi með vatnskönnuna.
Þegar Márten svaraði ekki, hélt hún áfram: — Án
sjálfsálits kemstu aldrei áfram, það hefir áhrif á söng
þinn, já á allt líf þitt...
— Líf mitt, tók hann fram í fyrir henni og yppti öxl-
um, eins og að það væri ekki þess virði að minnast
á það.
Ég veit ekki hversvegna mér datt allt í einu þetta
samtal í hug. Ef til vill var það vegna þess að Márten
virtist vera óvenjulega taugaóstyrkur þetta kvöld.
Seinna um kvöldið, þegar að ég heyrði géstina tala
og hlæja í borðstofunni heima hjá okkur, mundi ég
eftir kerlingunum í leikhúsanddyrinu, og ég varð heit
af vonzku. Hvernig gátu þær talað svona illa um mann-
eskju, sem ekki hafði tækifæri til að verja sig, og þegar
að það var nú líka dásamleg vera eins og mamma
mín, sem aldrei gerði neinum illt! Ég hugsaði um þetta
af og til alla vikuna, en sunnudaginn, þegar við fórum
út í sumarhúsið okkar, var ég búin að gleyma því. Það
er heldur ekki hægt að hugsa um svo leiðinleg atvik,
þegar sólin skín og fuglarnir syngja í nýútsprungnum
trjánum.
Framhald á bls. 36.