Vikan - 23.09.1965, Blaðsíða 21

Maðurinn í farangursgeymslunni
sagði eitthvað sem ég skildi ekki:
— Om forlatelse . . . ?
— Má jeg fá se . . . (Fjandinn má
vita hvað hann sagði fleira? Eitthvað 1
um bletti eða hvað).
— Jeg ekki forstá . . . jeg förste gang
i Norge.
— Jeg sa; má jeg fá se bletterne
dine?
(Hvaða bletti? Á hann kannski við
blettina á erminni minni, bölvaður dón-
inn? Skárri er það nú frekjani).
— O, fanen! Hann þreif töskurnar
mínar og slengdi þeim upp í hillu,
límdi síðan númer á þær og fussaði.
Sennilega eithvað um vitlausa fslend-
inga, trúi ég. Skyldi hann annars nokk-
uð vita hver ég er? Bezt að tala sem
minnst. Orð eru upphaf alls misskiln-
ings manna á milli. Eg tók upp þann
eina fimmtíu kall sem fylgdi mér inn
í þetta land, og beið eftir að borga
með honum fyrir farangursgeymsluna
og þagði. En maðurinn var þegar á
burtu til þess að afgreiða annað fólk
og virtist hafa gleymt mér. Hann tók
við töskum næsta manns og sagði:
— Ma jeg fá se bletterne?
Maðurinn rétti honum flugfarmiða
frá Helsingfors!
Mikill bölvaður grasasni má ég
vera! Auðvitað var hann að biðja um
„billetterne". Ef maður flýgur með
SAS þá fær maður farangurinn geymd-
an gratis!
Eg ákvað að tala ekki orð í norsku
framar. Nei, aldrei nokkurn tíma! Það
er of mikil áhætta. Fólk myndi óðara
uppgötva hvílíkur fábjáni ég er, glenna
upp á mig skjáina og spyrja:
— Hvaðan úr veröldinni kemur þú,
maður minn? Og ég yrði neyddur til
að svara:
— Eg er Islendingur og kem frá
Moskvu en þar er ég í skóla.
— Ja, sá, akkurat. — Og þar með
myndu allir ákveða að allir íslending-
ar væru bavíanar, einkum þeir sem
stunda nám í Moskvu og ég tala nú
ekki um ef þeir eru eitthvað í ætt við
leikhús í ofanálag. Þar með væri ég
búinn að ærufletta bæði föðurland,
skóla og starfsbræður, allt í einni góm-
sveiflu. Það er bezt að þegja og halda
ráð Hávamála:
Osnotur maður er
er með aldir kemur,
það er bezt að hann þegi,
engi það veit,
að hann ekki kann,
nema hann mæli til margt . . .
En ég þarf úr mörgum vanda að
leysa í þessari borg. Og það er nú
einu sinni svo, hvað sem Bjartur I
Sumarhúsum segir, að vandi verður
fár leystur nema í samfélagi við ann-
að fólk. Og þessvegna er ég benlín-
is neyddur til þess að tala það mál
sem ég ekki kann. En hvernig í ósköp-
unum ræð ég fram úr máli viturra
manna, já og mynda vitleg svör við
orðum þeirra þar að auki, ef ég ræð
ekki einu sinni við svo einfalt mál
sem að koma farangrinum í geymslu?
Ég sezt niður. Skoða ferðabæklinga.
Reyki. Drep tímann. Hugsa. Að vera
eða ekki . . . Knýið á og fyrir yður
— Hverju ert þú að leita að? spurði maðurinn. Konan kikti á mig yfir öxl hans.
Skrýtin spurning! /Etti ég að segja að ég leitaði eftir norskri gestrisni? Nei það væri frekja.
Maðurinn vill mér ekkert illt. Þó hafði frúin einhvern sektarsvip. Voru þau kannski kominn til
þess að verja eigur sínar fyrir mér?
— Eg er ekki að leita að neinu, sagði ég. — Eg er bara að spásséra.
mun upp lokið verða . . . Sveltur sitjandi
kráka . . .
Byrjum á því að skoða bæinn sam-
kvæmt ráði Hávamála:
Inn vari gestur,
er til verðar kemur
þunnu hljóði þegir,
eyrum hlýðir
en augum skoðar;
svá nýsist fróðra hver fyrir.
Ég slökkti í stubbnum, og gekk til þess
að nýsask fyrir.
Borgin er full af ferðafólki. Það talar
tungum. Og þar verzlar Guð nútímans.
— Varan brosir til dýrkenda sinna úr öll-
um búðargluggum sem eru altari hins nýja
siðar. Og menn af þjóðum heims sam-
einuðust í fórnfæringum við jötur hins
nýja lambs. Þeir voru komnir langvegu úr
austri og vestri og höfðu með sér gull
dollara og pund. Dollarar og pund hlað-
ast á fórnarstallinn, í staðinn fæst marg
háttuð blessun: Norskar prjónavörur,
reiktur áll, Grieg, vasaútgáfur af tröll-
um Tore Kittelsen, vasaútgáfur af dofr-
um Ibsens og vasaútgáfur af náttúrumikl-
um „kvinne- og menneskeöktum" Viege-
lands. Búðirnar eru úr gleri, gljástáli.
Hurðarhúnarnir eru úr látúni, og eigendur
helgidómanna rísa með sól á morgnana
til þess að fægja þessar handfestur sínar
með allranýjustum undra-fægilegi og til
þess að strjúka af gljásteintröppum sín-
um með allranýjustu undra-sápu. Það eru
gulli fáðar auglýsingar um nýjustu undra-
sígarettur, nýjustu undrasægnurnar og
nýjustu undra „B.H.".
„Kaupið gleraugu! Það fer yður vel"!
Getur maður trúað því, að hérna hafi
verið fangabúðir, flóttamenn, föðurlands-
svikarar og nazistaástand fyrir einum
tuttugu árum — ef maður nú skal kaupa
lækningatól eins og gleraugu bara til
þess að vera elegant? Herra guð, hvað
það er orðið gott að búa í heiminum!
Hvílíkt dáinds land er þessi Noregur! Svo
vinalegt ríki og fallegt. Maður gleymir
öllu braski við blettótta gamla frakka
eða óskiljanlegar tungur. Það er svo hé-
gómlegt í samanburði við augnabliksins
gleði af því að fólk skuli vera ríkt og
þess vegna vinalegt og fagurt.
Hvað er nú þetta?
Loftið ymur að lúðrum.
Hvítir fánar hefjast og hníga á Stór-
þingsgötunni eins og ölduföll. Túristarnir
slitna upp frá iðum sínum og búðunum og
streyma á vettvang. Ég fylgi. Hérna er eitt-
hvað á ferð sem er hafið yfir venjulegan
hvunndag. Er þetta kannski gamli guð-
inn kominn að minna á tilveru s(na með
himneskar hersveitir og píptól?
Varla þó. „Hið ríðandi pólití", fer á
undan fánaborginni. Pólitíin virðast í
fyllsta máta jarðneskar ættar. Verulega
spengilegir bjartleitir norsarar. Hinsvegar
eru hestarnir guðakyns. Þeir eru eldlega
jarpir glansandi á feldinn og logandi und-
ir brún. Mjúkir vöðvar þeirra titra eins
og hornahljómurinn í lotfinu. Þeir brokka
ekki, heldur dansa, rétt teygja niður fæt-
ur og tylla niður tá, til þess að sannfær-
VIKAN 38. tbl. 21