Vikan - 23.09.1965, Blaðsíða 43
— Það sem hann vogaði að segja við konunginn í Saint-Germain, í
fyrradag var ekkert sniðugt. Við vorum að koma úr gönguferð, þegar
við sáum vagn de Montespan, allan vafinn í svart silki með silfurskúfum.
Hann var einnig svartklæddur. Konungurinn varð mjög áhyggjufullur
og spurði, hvern hann væri að syrgja. Hann svaraði dapur: Konu
mína, Sire.
Madame de Ludre hló hátt, og Angelique sömuleiðis.
—• Hlægið þið bara, sagði Madame de Choisy særð — Svona fram-
koma getur verið góðra gjalda verð hjá venjulegu fólki á útihátíðum,
en ekki við hirðina. Konungurinn þolir þetta ekki. De Montespan á
á hættu að verða settur í Bastilluna.
— Þangað fara allir.
— Hvernig getið þér verið svona kaldhæðin, Madame?
— Konungurinn gengur ekki svo langt. Það myndi jafngilda opin-
berri yfirlýsingu af hans hálfu.
— Hvað mig snertir, sagði Angelique, ■— hefði ég ekkert á móti því
að ævintýri Madame de' Montespan verði gert opinbert. Ég þyrfti þá
ekki lengur að þola þann hlægilega orðróm, sem gengið hefur um
konunginn og mina lítilmótlegu persónu. Þá geta allir séð, að fyrir
þeim orðrómi var enginn fótur.
— Ja, ég verð nú að segja, að ég hélt lengi vel að þér mynduð fylgja
á eftir Mademoiselle de la Valliére, sagði Madame de Choisy, næstum
með eftirsjá. — Ég verð að viðurkenna, að þér hafið haldið mannorði
yðar. Það var að heyra, að hún væri óánægð með, að spádómur hennar
hefði reynzt rangur.
— Þér hefðuð ekki þurft að fást við jafn ósamvinnuþýðan eiginmann
og Monsieur de Montespan, sagði Madame de Ludre, —sem sífellt skýtur
eitruðum örvum. Hann er ekki einu sinni við hirðina núna, þegar
þér eruð hér....
— Hann verður að vera á vígstöðvunum, fyrst í Flanders og nú i
Franche-Comté.
— Verið nú ekki reið, kæra. Ég var aðeins að gera að gamni mínu,
og þegar allt kemur til alls, er hann aðeins eiginmaður.
Meðan þær töluðu, komu þær inn á breiðgötuna, sem lá að höllinni,
þar sem þær urðu stöðugt að vera að forðast verkamenn og þjóna,
sem báru stiga til að hengja luktir á runnanna og langar álmviðar-
trjáraðirnar. Það var verið að búa garðinn fyrir veizlu.
— Ég vona, að við höfum nógan tima til að hafa fataskipti, sagði
Madame de Choisy. — Það virðist vera, að konungurinn sé að undirbúa
eitthvað, sem á að koma okkur á óvart, en alveg síðan við komum,
hefur konungurinn verið á hverri ráðstefnunni eftir aðra.
— Veizlan á að byrja í ljósaskiptunum. Ég býst við, að þolinmæði
okkar fái sín laun.
Konungurinn ætlaði að halda upp á vopnasigur sinn með mörgum
stórum veizlum. Hinn glæsilegi sigur yfir Niðurlöndum og vetrarorr-
ustan i Franche-Comté, hafði borið ávöxt. Þrumulostin Evrópa starði
á unga konunginn, sem fram að þessu hafði verið álitinn fórnarlamb
svikulla ráðgjafa. Glæsileikur hans og hirðíburður hafði þegar orðið
umræðuefni beimsins. Nú var hæfileiki hans i herstjórn og utanrikis-
pólitik að draga að sér svipaða athygli.
Lúðvík XIV vildi láta tala um ljómandi veizlur sinar erlendis, ekki
síður en hina glymjandi herlúðra, sem tilkynntu frægð hans.
Hann hafði skipað de Créqui, fyrsta aðalsmann svefnherbergis síns.
de Bellefonde marskálk yfirþjóninn og Colbert til að sjá um hátíða-
höldin; matarveizlur, dansleiki, skrautsýningar og flugeldasýningar.
Einmitt um leið og Angelique kom í ljós, í fölbláum kjól, sem virtist
hrimaður vegna Þess fjölda gimsteina, sem á hann var saumaður,
birtist konungurinn hinum megin í salnum. Hann var ekki glæsilegar
klæddur en venjulega, en hann hafði aldrei virzt meir aðlaðandi. Nú
var öllum ljóst, að gengið var til gamanleikja.
Hlið hallarinnar höfðu verið opnuð almenningi, sem nú ruddist inn
í húsagarðana, salina og garðana, og það var eins og augun ætluðu út
úr fólki, þegar það þaut frá einum stað til annars, til að reyna að
sjá konunginn og fylgdarlið hans fara framhjá. Konungurinn leiddi
drottninguna sér við hönd. Hún var barnslega glöð, jafnvel þótt mjóar
axlir hennar gætu varla valdið þunganum af gullsaumuðum kjólnum,
sem huldi hana eins og gotneskt skrín. Hún dáðist mjög að slíkum
yfirdrifnum íburði og sú staðreynd, að konungurinn var við hlið hennar
gerði hana frá sér numda af hamingju. Það var eins og kramið hjarta
hennar væri nú með hressara móti, því kjaftanöðrur hirðarinnar höfðu
enn ekki komið sér saman um, hver ætti að vera hin nýja ástmær
konungsins.
Auðvitað voru Mademoiselle de la Valliére og Madame de Montespan
þarna, hin fyrrnefnda rauðeygð, en hin síðarnefnda kát eins og venju-
lega. Og Madame du Plessis var þarna, fegurri og virðulegri en nokkru
sinni áður, og Madame de Ludre og Madame du Roure, en þær voru
aðeins hluti af hópnum, og enginn sýndi þeim sérstaka athygli.
Kóngurinn og drottningin og hirðin í hæfilegri fjarlægð á eftir þeim,
gengu yfir stígana, sem lágu upp að drekagosbrunninum, hægra megin
við höllina. Hann var nýgerður, og konunginn langaði til að sýna
fegurð hans og hugvitsamlega gerð.
I miðri stórri tjörn stóð dreki, sem hafði verið særður með ör og
blóð hans sprautaðist í háum, mjóum boga, sem dreifðist og féll eins
og regn i tjörnina. Vatnið sprautaðist og dreifðist fram úr smáhvölum,
sem þeyttust umhverfis drekann. Tveir svanir réðust á hann framan-
frá og tveir aðrir að aftan. Stytturnar voru þaktar gulli, svanirnir með
silfri og vatnsbogarnir vörpuðu ljóma á myndina.
Eftir að allir höfðu gripið andann á lofti af aðdáun, hélt konungurinn
áfram, og hægt gekk hópurinn eftir stígnum, sem lá framhjá Latona
gosbrunninum að stóru svölunum. Kvöldhiminninn var orðinn rauður
og trén höfðu tekið á sig bláan blæ, en bronsstytturnar glóðu -I síðustu
geislum sólarinnar. Á þessum tíma dags var allur Versalagarðurinn
ólgandi af litum, því stytturnar, sem ekki voru gylltar, voru málaðar
í eðlilegum litum.
Við innganginn í villugarðinn tók Æsop á móti hinu konungborna
fólki með slóttugan glampa í augunum og kaldhæðnislegt bros á vörum.
Han var með rauða hettu og afskræmdur líkami hans hulinn i blárri
skikkju. Gegnt honum stóð ástarguðinn til að gefa til kynna, að ástin
veíur oft margslunginn vef, en Æsop táknaði, að veraldleg reynsla og
jafnaðargeð sé sá þráður, sem leiðir menn út úr völundarhúsi ástarinn-
ar og færir þeim sigur yfir henni.
VIKAN 38. tbl.