Vikan - 29.05.1969, Qupperneq 11
í'lokknum og Alþýðuílokkn-
um stjórnarsamvinna sú, sem
enn er við lýði. Var hann
dómsmálaráðherra og iðnað-
arráðherra til 19(J3, nema
nokkrar vikur haustið 1961,
þegar hann var settur forsæt-
isráðherra í veikindaforföll-
um Ólafs Thors. Bjarni Bene-
diktsson varð svo forsætis-
ráðherra í nóvember 1963 og
hefur verið síðan. Hann tók
við formennsku Sjálfstæðis-
flokksins af Ólafi Thors 1961
og hafði þá átt sæti í mið-
stjórn hans frá 1936. Bjarni
heíur starfað í ýmsum nefnd-
um og setið fjölmargar ráð-
stefnur heima og erlendis jafn-
framt þingmennsku og ráð-
herradómi.
Bjarni Benediktsson er
maður skarpgáfaður, pi-ýði-
lega menntaður af skóla-
göngu og sjálfsnámi og ham-
hleypa til vinnu. Hann þótti
strax í upphafi stjórnmála-
baráttu sinnar ágætur ræðu-
maður og hefur lítt goldið
þess, livað rödd hans er ófög-
ur við fyrstu áheyrn. Hann
nýtur sín bezt í útvarpsum-
ræðum og er flestum snjallari
í orrahríðum alþingis. Lætur
honum einkum að flytja ýt-
arlegar framsöguræður og
þreyta einvígi í kappræðum.
Hann er öruggur og sigurviss
og fundvís á höggstaði, enda
fjölfróður um íslenzk og er-
lend stjórnmál, víðlesinn og
minnugur og óvæginn í garð
andstæðinga eða keppinauta,
ef honum rennur í skap, þó
að mjög hafi skolazt af hon-
um síðari ár sú ósvífni og
heiftrækni, sem oft hljóp með
hann í gönur framan af. Mál-
far hans er rökrænt og vand-
að. Hann er dável ritfær og
því mun betur íþróttum bú-
inn til sóknar og varnar í
orðasennum en flokksbræður
hans eftir að Ólafur Tliors leið
og Gunnar Thoroddsen vék
af alþingi. Hefur Bjarni margt
samið um stjórnmál og lög-
fræði. Safn blaðagreina hans
og ritgerða kom út í tveim
bindum fyrir nokkrum árum.
Mun þó drjúgum meira ó-
prentað eftir hann og sumt
ófeðrað, því að maðurinn
heggur iðulega úr launsátri í
vígahug.
Skapsmunir Bjarna Bene-
diktssonar hafa verið erfiðir
honum og öðrum. Hann er
ráðríkur og kann sér varla
hóf að fá fram vilja sinn. And-
stæðingar telja hann því
valdasjúkan, en samherjar
ófyrirleitinn. Gætti þessa
mjög í embættisveitingum
Bjarna, þegar hann var dóms-
málaráðherra og menntamála-
ráðherra. Sást hann þá lítt
fyrir, ef honum bauð svo við
að horfa. Geð hans hefur samt
stillzt, þó að ekki sé hann
hæglátur, nema mikið liggi
við í samningum, en þá á
hann til furðulega þrautseigju
og jafnvel óvænta sanngirni.
Leynist þannig í fari Bjarna
hyggilegur drengskapur, ef af
honum rennur kappið og
heimtufrekjan. Við ber og, að
hann verði gamansamur, hýr
og glettinn, en þá er hann í
hátíðarskapi. Dæmi munu
þess, að hann sé hjálpsamur
og raungóður, og honum er
ljúft að unna keppinautum
sannmælis. Hins vegar fyrir-
lítur liann grátstafi lítilsígldra
og kvalráðra samherja, sem
krjúpa honum eins og þræl-
ar. Helzt verður Bjarna lýst
með þeirri staðhæfingu, að
hann njóti fremur trausts en
vinsælda.
Bjarni Benediktsson er að
eðli og skapgerð stórlyndur
en nákvæmur embættismað-
ur, sem hefur röð og reglu á
hlutum og málum. Honum
var því auðvelt að stjórna
ráðuneyti, þó að deilt væri
um úrskurði lians og ráðstaf-
anir. Hins vegar lætur hon-
um engan veginn sá íburðar-
mikli en hæpni verzlunar-
rekstur, sem Ólafur Thors
tamdi sér í skála um þjóð-
braut þvera, meðan hann var
húsbóndi á heimili Sjálfstæð-
isflokksins. Bjarni er fræði-
maður, sem hefur vit sitt úr
bókum. Nú þarf hann að
stjórna félagsbúi, þar sem
margra og ólíkra hagsmuna
gætir. Þá kennist, að honum
gafst aldrei sú reynsla, sem
fæst af fjölþættum umsvif-
um í kaupsýslu eða atvinnu-
lífi. Bjarni er hvorki slíkur
umboðsmaður fjármagnsins,
sem Jón Þorhíksson var, né
Ólafur Thors þótti. Hann er
stjórnmálamaður að atvinnu,
en í litlum tengslum við sam-
félagið, nema gamla menn-
ingu þjóðarinnar og ættgeng
fræði og svo fundaþref og
veizluhöld. Auk þess háir
manninum, hvernig hann fékk
ásetningi sínurn fullnægt.
Draumur metorðagirninnar
Framhald á bls. 40
22 tw. viKAN 11