Vikan - 05.08.1971, Blaðsíða 35

Pílu rúllugardínur framleiðum við eftir máli. Þér getið
valið um mismunandi mynstruð og einlit efni. Við send-
um yður efnisprufur og verðlista ef þér óskið.
------------------KLIPPIÐ HÉR------------------------
Vinsamlegast sendir efnisprufur og verðlista yfir
Pílu rúllugardínur.
Nafn ............................................
Heimilisfang
KLIPPIÐ HÉR
Olaíup K. Siourðsson s Co.
Suðurlandsbraut 6, — 3H P.O. Box 5001 — Sími 83215.
vagna og tíu hús, sem þeir
byggðu sjálfir og leigðu hvít-
um fjölskyldum í Churchill. Á
mælikvarða Eskimóa eru þeir
allir milljónamæringar.
Tólf ára gamall fór Batiste í
skóla og varð brátt fullnuma í
enskunni. í fjögur ár leigðu
„the Mountaies" hann til að
skrópa úr skólanum og vera
túlkur þeirra á árlegum eftir-
litsferðum þeirra til hinna af-
skekktu Eskimóaþorpa á meg-
inlandinu. Þess á milli var hann
í skólanum, en hugur hans stóð
meira til veiða og að stjórna
flutningabílum fjölskyldunnar.
Að skólavist lokinni reyndi
hann fyrir sér í fjölmörgum
ólíkum atvinnugreinum. En í
febrúar árið 1958 fór hann til
Camp Leduc í Alberta á nám-
skeið í meðferð díselvéla og
þungaflutningum. Eftir það ók
hann flutningabílum milli Ed-
mondton og Yellowknife.
Sumir vilja halda því fram,
að Eskimóar séu óþrifnir, ó-
hagsýnir, grimmir eða heimsk-
ir. Þeir sem umburðarlyndari
eru, en mundi samt ekki koma
til hugar að taka Eskimóa inn
á heimili sitt kalla þá oft „dá-
samlegasta fólk í heimi, alltaf
ánægt, hlæjandi og brosandi“.
Jafnvel trúboðar, sem lifað hafa
á meðal þeirra í aldarfjórðung,
eru enn að tala um „Eskimóa-
skapgerð“, hvað sem það á nú
að tákna. Ég fyrir mitt leyti
held, að hún sé alls ekki til.
Sannleikurinn er sá, að til
eru þær Eskimóakonur, sem eru
subbulegar í húsverkum eða
skeytingarlausar mæður. En
miklu oftar vinna þær aðdáun-
arvert starf við að halda fjöl-
skyldu sinni hreinni og búa vel
að henni í yfirfullum hreysum
án rennandi vatns. í rauninni
eru Eskimóar að engu leyti frá-
brugðnir þér og mér.
Hvað óviðkomandi fólk kynni
að hugsa um trúlofun okkar
skeyttum við Batiste ekki hæt-
ishót um. Foreldrar mínir gerðu
ítrekaðar tilraunir til að tala
um fyrir mér. Móðir Batiste
reyndi líka að telja úr mér
kjarkinn og segja mér, að Eski-
móalífið yrði of erfitt fyrir mig.
Þetta reyndi mikið á þolrifin
í okkur, en við lifðum það af.
Nú heimsækir móðir mín okk-
ur á hverju sumri og státar að
þessari dóttur sinni, sem „hef-
ur gerzt landnemi“ eins og hún
orðar það.
Við vorum gefin saman í ka-
þólskri kapellu í Churchill. Ég
var í tveggja ára gömlum blá-
köflóttum ullarkjól. Batiste var
í gráu flónelsfötunum sínum.
Þar sem giftingarhringir feng-
ust ekki í Churchill, notuðum
við gyllt band með demants-
flísum, sem móðir mín hafði
einu sinni gefið mér. Brúð-
kaupsveizlan, sem haldin var í
samkomusal Eskimóanna, var
fjörug, og sátu hana 50 manns.
Daginn eftir fórum við flug-
leiðis til Montreal til þess að
vera hjá foreldrum mínum yfir
helgina. Að þessum stutta
hveitibrauðsdagsþeytingi lokn-
um, settumst við að í Kingston
í Ontario, þar sem Batiste átti
að fræða Eskimóa um díselvél-
ar. Þar keyptum við giftingar-
hringina og settumst að í fyrstu
íbúðinni okkar og hófum bú-
skap okkar.
En við þráðum bæði að kom-
ast á Norðurslóðir. Við tókum
boði frá stjórninni um atvinnu
í Rankinflóa, þar sem við áttum
að vinna saman að viðreisnar-
starfi, — að hjálpa Eskimóum,
sem voru illa á sig komnir af
sulti eða veikindum til að verða
siálfbjarga á nýjan leik. Ég átti
að vera bæði félagsmálastarfs-
maður, atvinnuráðgj afi og eins
konar fátækrafulltrúi. Batiste
varð aðstoðarmaður héraðs-
stjórans.
Þetta starf á ágætlega við
hann. Þegar sleðamaður slítur
streng í símalínu borgarinnar,
leitar hann upp bilunina og
tengir hana saman. Þegar dísil-
rafallinn brennur yfir að næt-
urlagi, gerir hann við hann.
Þegar námuverkstjórinn þarf
að skamma lélega starfsmenn,
kallar hann á Batiste til að
túlka. Þegar pöntun berst frá
Ottawa á heimskautableikju á
veizluborð forsætisráðherrans,
tekur Batiste vélsleðann til þess
að fara og leggja netin.
Ég hélt starfi mínu um tíma,
en það varð heilsu minni of-
viða, svo að ég sagði því lausu
— til mikils léttis fyrir Batiste.
Nú fæst ég lítilsháttar við að
kenna Eskimóavinkonum mín-
um að baka, og stundum svo-
lítið við túlkun, en mér finnst
ég geta orðið mest til hjálpar
með góðu fordæmi. Kistillinn
minn, sem er fullur af athuga-
greinum undir magisterpróf
mitt, rykfellur í gestaherberg-
inu, enda hafði það nú aldrei
vakað fyrir mér að gera mann-
fræðina að atvinnugrein minni.
Að vera góð eiginkona og móð-
ir er fullkomið ævistarf, og það
er hið eina, sem Batiste kærir
sig um að ég leggi fyrir mig.
Við vonumst eftir fleiri börn-
um. Við þykjumst fær um að
veita þeim hið bezta úr tveim-
ur ólíkum lifnaðarháttum.
Hinar stórkostlegu breyting-
ar hér norðurfrá snerta okkur
vafalaust. Ungir Eskimóar láta
sér nú ekki nægja hina fonu
lífshætti. Það er gagnslaust að
brjóta heilann um, hvort þess-
ar breytingar séu til góðs eða
ills — vissulega eru þær hvort
tveggja. En þær gerast. Þegar
Eskimóarnir hverfa hratt frá
sinni gömlu menningu, ge'tur
enginn ábyrgzt, að þeir hverfi
til annarrar betri. Það er hægt
að syngja lofsöngva um gömlu
lifnaðarhættina, en fólk kærir
sig ekki um að veikjast eða
svelta, ef það getur haldið heils-
unni, eða búa í snjóhúsunum, ef
það á kost á traustari híbýlum.
Sem betur fór þekktum við
Batiste bæði nógu vel lifnaðar-
hætti Eskimóa og hvítra manna
til þess að geta aðlagazt hvort
öðru. Vissulega var ég engin
fegurðardís á mælikvarða Eski-
móa, sem kvað vilja hafa kon-
ur búlduleitar með nef, sem er
ósýnilegt frá hlið. Ég held, að
við höfum dregizt hvort að
öðru, af því að við áttum svo
auðvelt með að tala saman. Við
vorum svo lík í hugsunarhætti,
og ég dáðist að góðri greind
hans.
Ég vildi eignast mann, sem ég
gæti litið upp til, bæði andlega
34 VIKAN 31.TBL.
sÍThAi'Jí
ruif'
í dag ræddum vl&^
konunnar í
lma
tóÁrLf ÐfSHj
ANDTiÉS
OND
31.TBL. VIKAN 35