Vikan - 14.12.1972, Síða 53
ekki kínverskum, þótt þeir
dveldust í Kína. Og tollaeftir-
lit í hafnarborgum komst und-
ir stjórn útlendinganna.
Stofnsetning sendiráðanna í
Peking var mikil bylting á kín-
verskan mælikvarða, og hafði í
för með sér að „utanríkisráðu-
neyti“ Kína, sem til þessa hafði
verið kallað „yfirvöld til eftir-
liðs með villimönnum“, breytt-
ist og stækkaði að miklum
mun. Fram að þessu höfðu
Kínverjar lifað í þeirri sælu
trú að land þeirra væri póli-
tísk og menningarleg þunga-
miðja jarðarinnar. Miðdepill
sjálfs Kínaveldis var svo að
skilningi landsmanna himin-
hofið í Peking. Sarinn í Rúss-
landi, konungurinn í Englandi,
keisarinn í Japan, konungur
Prússa og allir aðrir drottnar-
ar jarðar höfðu aðeins verið
álitnir ómerkir undirkóngar
Kínakeisara, Sonar Himinsins.
Og utanríkisstjórnmál Kín-
verja höfðu verið eftir því.
En nú hættu margir Kínverj-
ar að skilja heiminn. Þeim leizt
ekkert á blikuna. Var land
þeirra þá ekki lengur Ríkið í
Miðið? „Hvítu djöflarnir" urðu
fljótlega martröð á kínverskri
þjóðarsál, og þar við bættust
svo „gulir djöflar". það er að
segja Japanir, sem fljótt urðu
frekastir allra. 1894—5 höfðu
þeir stríð við Kína, sigruðu það
og tóku af því Formósu og
Fiskimannaeyjar, auk þess sem
Kínverjar urðu þá að afsala
sér öllum áhrifum í Kóreu, sem
þeir til þessa höfðu viljað gína
yfir. Svo mikil ógn stóð Kín-
verjum þá af Japönum, að
1896 gerðu þeir varnarbanda-
lag við Rússa gegn þeim. Leyfði
Kínakeisari Rússum þá að
leggja Síberíujárnbrautina yfir
Mansjúríu.
,.Sja kúese!“ (Drepum út-
lendu djöflana!) Þetta var her-
óp Boxaranna. í miðjuiji júní
1900 höfðu þeir slátrað um
þrjátíu þúsund kristnum Kín-
verjum og nokkur hundruð út-
lendingum, sem flestir voru
Bretar og Bandaríkjamenn.
„Sja kúese!“
Nítjánda júní lét lögreglu-
stjórinn í Peking, Sjúng-Lí,
kalla fyrir sig undirforingja
sinn einn er En-Haí hét. Hlaut
hann ágætar viðtökur hjá hin-
um háa herra.
„Eins og þú veizt, vinur
minn,“ sagði lögreglustjóri,
„hefur stjórn okkar skipað svo
fyrir að allir útlendir djöflar
skuli drepnir. Einnig þú verð
ur að gera þitt til þess. Þú
færð nú þá miklu æru að drepa
einn sérdeilis öflugan stórdjöf-
ul. “
Sjung-Lí sagði nú undirfor-
ingjanum, að daginn eftir
myndi mjög háttsettur útlend-
ingur fara um Hatamönn-götu
á leið til utanríkisráðuneytis-
ins, sem á kínversku var kall-
að Tsúnglí Jamen. Auðvelt yrði
að þekkja hinn útlenda dólg í
umferðinni, því að hann myndi
fara í burðarstól ásamt einum
eða tveimur stórdjöflum öðr-
um. Og tveir þjónar ríðandi
myndu fara á undan.
„Dreptu alla, sem í burðar-
stólunum eru, ef þú getur!“
sagði lögreglustjóri ákafur. „Þú
veizt skyldu þína, undirfor-
ingi! Gleymdu ekki að þú berst
fyrir forfeður þína, hverra
grafarró útlendu djöflarnir
hafa raskað!"
„Mér er það ljóst,“ svaraði
undirforinginn stoltur. Lög-
reglustjórinn gaf honum til
uppörvunar nokkra silfurpen-
inga.
Stórdjöfull sá, sem lögreglu-
stjóri Pekingborgar vildi sér-
staklega feigan, var reyndar
von Ketteler, þýzki sendiherr-
ann. Hann hafði hugsað sér að
heimsækja Tsúnglí Jamen dag-
inn eftir til að reyna að kom-
ast fyrir um, hvað þar væri á
seyði. Utanríkisráðuneytið
hafði þá látið sendiherrann
vita, að þeir yrðu að hypja sig
með öllu sínu hyski til Tíent-
sin og yrðu að hafa yfirgefið
Peking innan tuttugu og fjög-
urra klukkustunda. Von Kette-
ler ætlaði að leita nánari fregna
viðvíkjandi þessari brottvísun
hjá Túan prinsi, sem var þá
eins konar utanríkisráðherra
Kínverja og svarinn útlend-
ingahatari.
Um morguninn bíða burðar-
karlar með tvo stóla fyrir fram-
an þýzka sendiráðið. Með sendi-
herranum var ráðinn til farar
Ernst Cordes, túlkur hans, og
50. TBL. VIKAN 53