Vikan - 24.05.1973, Blaðsíða 15

Kvenréttindakonur i Kaupmannahöfn
voru búnar að leita lengi að húsnæði. Þær
fundu hús við Abenra, þar sem enginn
bjó. Eftir miklar deilur við yfirvöld, hafa
þær nú umráðarétt yfir þvi. í húsinu er
bæði aðstaða til langdvalar og herbergi
til næturgistingar. Karlmenn eru lika
velkomnir i kaffistofuna og úthlutunar-
stofuna, en i aðra hluta hússins mega
þeir ekki koma.
— Er það rétt að hér sé hægt að
fá gistingu, spurðu tvær miðaldra
konur.
— Já, var svarað. Viljið þið
þiggja kaffisopa á meðan ég leita
að tveim lausum rúmum?
Konurnar höfðu verið allan
daginn i Kaupmannahöfn, en ekki
unnizt timi til að ljúka erindum
sinum og áttu of langt heim til
þess að geta farið tvær ferðir.
Þær höfðu ekki ráð á þvi að búa á
gistihúsi, en höfðu fregnað að i
kvennahúsinu fengju allar konur
gistingu, sér að kostnaðarlausu.
Kvennahúsið stendur við
Abenra i Kaupmannahöfn.
Rauðsokkahreyfingin danska
hefur yfirráð yfir húsinu, sem er i
eigu menntamálaráðuneytisins.
Þar hefur hreyfingin haft aðsetur
siðan hún hertók húsið árið 1971.
Rauðsokkarnir höfðu lengi haft
augastað á eigin húsi, þar sem
konur, sem eiga við félagsleg
vandamál að Striða gætu komið.
En það var hægara sagt en gert
að finna hús. Þau sem voru til
leigu voru of dýr i rekstri. Þær
ákváðu að flytja i hús, sem stæði
autt, hvort sem það blessaðist eða
ekki.
llúsið hertekið.
Eftir að þær höfðu valið húsið
fóru nokkrar þeirra á stúfana
undir þvi yfirskyni, að þær ætluðu
að leigja eina ibúðina. Við skoðun
hússins komust þær að þeirri
niðurstöðu, að það væri ekki i
verra ásigkomulagi en það, að
þær gætu sjálfar gert við það.
Undirbúningurinn fór fram i
kyrrþey og flokkavinnu. Einn
hópurinn útvegaði málningu,
annar verkfæri o.s.frv. Einn
hópurinn hafði það verkefni að
tala við lögregluna og aðra, sem
kynnu að blanda sér i málið. A
tilsettum degi söfnuðust hóparnir
saman. Taka hússins gekk fljótt
fyrir sig. Nokkrarr kvennanna
klifruðu inn um gluggann og
opnuðu fyrir hinum. Siðan hófust
þær handa við að gera húsið
Ibúðarhæft.
Lokað fyrir rafmagnið.
Klukkan tvö var barið að
dyrum. Lögreglumaður i
einkennisbúnjngi spurði, hvort
þær hefðu hertekið húsið.
Konurnar kváðu já við þvi. Þá
skaut upp kollinum manni, sem
kynnti sig sem prófessor Glahn
frá tónlistarsögusafninu. Hann
kvaðst vona, að safnið fengi að
flytja i húsið smám saman, en
það væru framtiðaráætlanir og að
hann færi ekki fram á neinar að-
gerðir af hálfu lögreglunnar til
þess að fá húsið rýmt.
Um kvöldið buðu nágrannarnir
þær velkomnar. Þær gátu andað
léttara. Aðgerðin hafði heppnast.
Daginn eftir hófst viðgerðin.
Hún gekk heldur hægt i fyrstu, þvi
að flestar kvennanna voru óvanar
að meðhöndla verkfæri, en þær
komust fljótt upp á lag með það.
Þegar þeim hafði loks tekizt að
draga rafmagnsleiðslurnar i
rörin, komu menn frá rafveitunni
og lokuðu fyrir rafmagnið.
Bjartsýni i upphafi.
I fyrstu gerðist það nokkrum
sinnum, að drukknir karlmenn
brutust inn i húsið og ein stúlka
var slegin i rot, þegar hún reyndi
að koma slikum gesti út. En það
hefúr breytzt. Nú koma karl-
mennirnir til þess að lita við á
bókasafninu, eða til þess að gefa
fatnað.
Aætlanir kvennanna um félags-
lega aðstoð hafa lika heppnazt að
mestu leyti. Nokkrar þeirra hug-
mynda, sem þær höfðu þegar þær
„fluttu”, hefur verið erfitt að
hrinda i framkvæmd. Kannske
voru þær of bjartsýnar i upphafi,
en þeim hefur lærzt að lita
raunsætt á málin og hægt og
bitandi tekst þeim að vinna bug á
hverju vandamálinu á fætur öðru.
Margs konar starfsemi fer nú
fram i húsinu. Allar hugmyndir
þar að lútandi eru ræddar. Hver
og einn getur af sjálfsdáðum
boðað til fundar og þeir sem
áhuga hafa geta komið. Enginn
formlegur leiðtogi er i kvenna-
húsinu og engin stjórn. Ekki
heldur neinir fastir meðlimir.
Kvennahúsið er til vegna
rauðsokkahreyfingarinnar og
handa konum almennt.
1 hluta hússins búa tiu rauð-
sokkur að staðaldri. Þær hafa
svefnherbergi út af fyrir sig og
stóra sameiginlega setustofú.
Þærskiptastá um að matreiða og
þrífa. Þann tima sem þær' hafa
umfram nota þær til starfa fyrir
hreyfinguna. Auk kvennanna býr
köttur og tveir kettlingar i komm-
únunni.
Konurnar segjast skipta öllu
með sér, bæði áhyggjum og gleði.
Ef einhver þeirra á við vandamál
að striða, hjálpa hinar henni við
að finna lausn á þvi. Þær hlusta
hver á aðra og taka fullt tillit hver
til annarrar.
ókeypis barnagæzla.
Annar hluti hússins er nýttur
fyrir borðstofu, bókasafn og
„fataúthlutunarstofu”. A hverju
mánudagskvöldi eru málfundir
um efni, sem lúta að stöðu
konunnar i samfélaginu.
011 kvöld er ókeypis
barnagæzla fyrir þær konur, sem
vilja bæta við menntun sina á
kvöldnámskeiðum, eða þurfa af
öðrum orsökum á barnagæzlu að
halda.
Siðan kvennahúsið hóf starf-
semi sina hefur aldur þeirra
kvenna sem leita þangað hækkað.
Upphaflega voru þar einkum
námskonur á aldrinum 20-25 ára.
Fjöldi kvenna á aldrinum 30-40
ára, sem aðstoðar leita, eykst
stööugt. Hins vegar er mjög fá-
titt, að þangað komi konur undir
18 ára aldri.
Nokkrar koma til þess að leita
sér upplýsinga um fóstur-
eyðingar. I Danmörku verður að
biða svars i mánuð til sex vikur,
ef fóstureyðingar er óskað. Þá
getur verið orðið of seint að fram-
kvæma aðgerðina. Aðrar barns-
hafandi konur, sem vilja eignast
barnið spyrja ráða varðandi það
hvort þær eigi að gefa upp nafn
föðurins og hvort þær eigi rétt á
framfærslustyrk, ef þær geri það
ekki.
Sumar leita ráðlegginga um,
hvernig þær eigi að breyta stöðu
sinni á heimilinu og aðrar
einungis til þess að spjalla við
einhvern.
Það er alltaf einhver i kvenna-
húsinu, sem kann svar við
spurningunum, eða getur að
minnsta kosti visað á einhvern,
sem veitt getur svar. Konurnar
læra af reynslu hver annarrar.
Þarfir kvennahússins.
Fjármálin hafa lengi verið
áhyggjuefni, en nú hafa konurnar
fengið styrk að upphæð 6000
danskar krónur. Peningárnir
hafa enzt til fleiri hluta en
konurnar þorðu að gera sér vonir
um. Þéttilista á gluggana til þess
að halda kuldanum úti,
rafmagnshitunartæki, teppi á
barnagæzluherbergi og setustofu,
málningu, verkfæri, barnastóla
Framhald á bls. 38
21. TBL. VIKAN 15